Την κατηγορηματική του αντίθεση σε κάθε προσπάθεια άμεσης ή έμμεσης κρατικής, οικονομικής ή άλλης παρέμβασης στα κόμματα και σε κάθε παραπέρα συνταγματική ή νομοθετική παρέμβαση, που αφορά την εσωτερική λειτουργία των κομμάτων, είτε τον έλεγχο πράξεων, λειτουργιών ή και επιλογών τους, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τον περιορισμό της ελευθερίας και αυτονομίας τους, εξέφρασε το ΚΚΕ στη χτεσινή συνεδρίαση της Διακομματικής Επιτροπής όπου συζητήθηκε το θέμα του ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων. Το Κόμμα εκπροσώπησαν οι Αντ. Σκυλλάκος και Κ. Μαραγκουδάκης, οι οποίοι επέδωσαν στον υπουργό Εσωτερικών και υπόμνημα στο οποίο αναλύονται οι θέσεις του. Στο κείμενο εκφράζονται έντονες ανησυχίες για κάποιες προτάσεις, που κατά καιρούς ακούγονται και που, με άλλοθι τον δήθεν εκσυγχρονισμό, προωθούν, εξ αντικειμένου, τους όρους για το έλεγχο δράσης των κομμάτων από το κράτος και τα μεγάλα συμφέροντα.

Επικίνδυνα σχέδια

Το τελευταίο διάστημα συζητείται όλο και πιο έντονα η πρόταση που ακούγεται από διάφορες πλευρές για έλεγχο των εσόδων των κομμάτων από συνδρομές και ενισχύσεις των μελών και φίλων τους. Το ΚΚΕ χαρακτήρισε αυτή την πρόταση αναποτελεσματική και επικίνδυνη.Αφού υπογράμμισε ότι το Σύνταγμα προβλέπει μόνο τον έλεγχο των προεκλογικών κομματικών δαπανών και, άρα, είναι αντισυνταγματικό οτιδήποτε άλλο, σημείωσε ότι η παραπάνω πρόταση είναι αναποτελεσματική, γιατί δεν πρόκειται να αποτρέψει τη χρηματοδότηση κομμάτων από τα μεγάλα συμφέροντα έναντι ανταλλαγμάτων, μια και πάντα υπάρχει ο τρόπος να παρακάμπτεται ο νόμος με το να "σπάει" η δωρεά σε πολλά κομμάτια ή να εμφανίζεται με άλλη μορφή.Είναι, ταυτόχρονα, επικίνδυνη, γιατί η επώνυμη δωρεά πάνω από κάποιο ποσό εμποδίζει τους δωρητές που θέλουν να κρατήσουν την ανωνυμία τους να προσφέρουν, μια και είναι γνωστή η τραυματική εμπειρία των πολιτικών διώξεων της πρόσφατης ιστορίας του τόπου. Επικίνδυνη και αναποτελεσματική χαρακτήρισε, επίσης, το ΚΚΕ και την πρόταση για έλεγχο των κουπονιών από την Εφορία, για το έλεγχο των συνεστιάσεων, εξορμήσεων και άλλων κομματικών εκδηλώσεων, που αποδίδουν στα κόμματα οικονομικά έσοδα.

Σχετικά με την πρόταση για συμμετοχή στο ελεγκτικό όργανο των οικονομικών των κομμάτων συμβούλων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ορκωτών λογιστών, το ΚΚΕ τόνισε ότι αυτό δεν αποτελεί, ούτε πρόοδο, ούτε εκσυγχρονισμό, γιατί αμφισβητείται βασίμως η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, αλλά και γιατί δίνεται το δικαίωμα κρατικών ή κυβερνητικών παρεμβάσεων μεροληπτικών υπέρ ή κατά συγκεκριμένων κομμάτων. Επίσης το ΚΚΕ χαρακτήρισε ιδιώνυμο αδίκημα σε βάρος των κομμάτων την πρόταση που εκφράζεται για ποινικές ευθύνες των οικονομικών διαχειριστών τους.

Οι προτάσεις του ΚΚΕ

Η συρρίκνωση της ελευθερίας των κομμάτων, υπογράμμισαν στη σύσκεψη οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ, οδηγεί σε αντιδραστικοποίηση της πολιτικής ζωής και ίσως κάποια στιγμή τεθεί ακόμα και θέμα νομιμότητάς τους. Η αναβάθμιση της πολιτικής ζωής, όσο μπορεί να αναβαθμιστεί μέσα στο γενικότερο πλαίσιο που υπάρχει, προϋποθέτει τον ουσιαστικό και πολύπλευρο εκδημοκρατισμό της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της χώρας. Ουσιαστικός εκδημοκρατισμός είναι πρώτα και κύρια η κατοχύρωση και η διεύρυνση της λαϊκής κυριαρχίας.Με τη συμμετοχή της χώρας μας σε υπερεθνικές ενώσεις και όργανα, ακολουθείται η αντίστροφη πορεία. Οι δημοκρατικές παρεμβάσεις, τόνισαν οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ, πρέπει να γίνουν στο Σύνταγμα, στη λειτουργία της Βουλής, στο εκλογικό σύστημα με την καθιέρωση της απλής αναλογικής, στο θεσμό της ΤΑ, στη δημόσια διοίκηση, στα σώματα ασφαλείας και στις ένοπλες δυνάμεις, στον τομέα της Δικαιοσύνης και της πληροφόρησης, στην κατοχύρωση και διεύρυνση των ατομικών, συλλογικών δικαιωμάτων των πολιτών.Σχετικά με τον έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων, το ΚΚΕ πρότεινε:

- Εκτός από τα προεκλογικά έξοδα των κομμάτων, που ορίζει το Σύνταγμα να ελέγχονται, ο έλεγχος θα μπορούσε να επεκταθεί και στο πώς ξοδεύτηκε η κρατική επιχορήγηση, για να διαπιστωθεί μόνο αν παραβιάστηκε η ισχύουσα νομοθεσία.

- Το ελεγκτικό όργανο για τα οικονομικά των κομμάτων πρέπει να παραμείνει αυστηρά κοινοβουλευτικό.

- Οι οικονομικές κυρώσεις σχετικά με την κρατική επιχορήγηση είναι αρκετές και απαράδεκτες οι απόψεις για ποινικές ευθύνες των διαχειριστικών επιτροπών των κομμάτων.

- Να υπάρξει πλαφόν για τα προεκλογικά έξοδα, που μπορεί να φτάσει και ως το 20% της συνολικής ετήσιας κρατικής επιχορήγησης. Ταυτόχρονα, να εξασφαλιστεί η επαρκής και δωρεάν πρόσβαση των κομμάτων στα κρατικά και ιδιωτικά κανάλια για ισότιμη αντιπαράθεση θέσεων και προγραμμάτων. Να περιοριστεί δραστικά, αν δεν απαγορευτεί, η πολιτική διαφήμιση.

- Η κρατική επιχορήγηση, ως προς το ύψος της, να καθορίζεται παίρνοντας υπόψη τη λιτότητα που βιώνει ο λαός. Αν υπάρξει κατώτερο και ανώτερο πλαφόν, η οποιαδήποτε αύξησή της να χρειάζεται την ομοφωνία των κομμάτων της Βουλής. Το 20% να μοιράζεται ισότιμα μεταξύ των κομμάτων της Βουλής. Το άλλο 20% να μοιράζεται ανάμεσα σ' όλα τα κόμματα που εκπροσωπούνται στο Ευρωκοινοβούλιο κι απ' αυτό το ποσό να παίρνουν ένα μέρος και τα κόμματα που δεν εκπροσωπούνται στο εθνικό Κοινοβούλιο, ούτε στην Ευρωβουλή, αλλά στις τελευταίες εκλογές ξεπέρασαν το 0,5% και είχαν ολοκληρωμένους συνδυασμούς στο πάνω από το 50% των εκλογικών περιφερειών. Το υπόλοιπο ποσό να μοιράζεται με βάση τη δύναμη των κομμάτων. Κατά την προεκλογική περίοδο, να δίνεται κι ένα ποσό στα κόμματα που κατέβασαν πλήρεις συνδυασμούς στα 2/3 των περιφερειών της χώρας. Για τους συνασπισμούς κομμάτων, να μην υπάρχει αυξημένο πλαφόν για να πάρουν επιχορήγηση και όταν αυτοί διαλύονται, η επιχορήγηση να μοιράζεται με βάση τη συμφωνία που τα κόμματα του διαλυμένου συνασπισμού είχαν κάνει ή με βάση την κοινοβουλευτική δύναμη που αυτά τα κόμματα θα έχουν μετά τη διάλυση του συνασπισμού τους, εφόσον δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία. Σε περίπτωση διάσπασης κόμματος, παίρνουν ανάλογη επιχορήγηση οι ομάδες που εκπροσωπούνται ως κόμμα στη Βουλή. Μικρότερες ομάδες να παίρνουν ένα μικρότερο ποσό, όχι δηλαδή αναλογικά.

Αντιδραστικές προτάσεις από τον Απ. Κακλαμάνη

Προτάσεις, που κινούνται στα πλαίσια της θέσπισης του κρατικού ελέγχου της ελεύθερης δράσης των κομμάτων, κατέθεσε στη Διακομματική Επιτροπή ο πρόεδρος της Βουλής Απ. Κακλαμάνης, όπως προκύπτει από το σχετικό δελτίο Τύπου που έδωσε στους δημοσιογράφους. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, πρότεινε οι δωρεές προς τα κόμματα να είναι όλες ονομαστικές και με ανώτατο όριο, να υπάρχει ανώτατο όριο κουπονιών ετησίως και στις εκλογές, να υπάρχουν ποινικές κυρώσεις για τα μέλη των ταμειακών επιτροπών των κομμάτων και τους οικονομικούς εντολοδόχους των υποψηφίων, ίδρυση συμβουλίου που θα ελέγχει τα οικονομικά των κομμάτων, το οποίο θα είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή, δηλαδή εξωκοινοβουλευτικό κρατικό όργανο.