Οταν μιλά δημόσια η Μαντλίν Ολμπράιτ, για να διατυπώσει τις θέσεις της χώρας της διαχέεται στην ατμόσφαιρα η υπεροψία της (υπερ)δύναμης. Η κυνική σαφήνεια με την οποία η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών προβάλλει τις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον σε εχθρούς και φίλους δεν είναι τίποτε περισσότερο από την υπενθύμιση ότι κουμάντο κάνει η "αμερικανική αυτοκρατορία".

Ο τόνος των αμερικανικών απαιτήσεων, πρόσφατα, είχαν οδηγήσει τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών στη δημόσια τοποθέτηση πως καλό θα ήταν η Ουάσιγκτον να πάψει να συμπεριφέρεται στην Ευρώπη σαν σε μπανανία. Αν, λοιπόν, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας "αισθάνθηκε" τέτοιου είδους περιφρόνηση από την Ουάσιγκτον, μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς πώς θα ένιωσε ο Θ. Πάγκαλος στη συνάντηση που είχε με την Μ. Ολμπράιτ στην Ουάσιγκτον την περασμένη βδομάδα.

Οι Αμερικανοί, αντιμετωπίζοντας τον Θ. Πάγκαλο ως υπουργό Εξωτερικών κάποιας μπανανίας, λίγες μόλις ώρες μετά τη συνάντηση που είχε με την Ολμπράιτ, "διοχέτευσαν" στον Τύπο το περιεχόμενο της συζήτησης, υπενθυμίζοντάς του, με αυτόν τον τρόπο, πως δε θα είναι ικανοποιημένοι με τίποτε λιγότερο από τα "πάντα".

Ποια είναι αυτά τα "πάντα" το γνωρίζει πολύ καλά πια, ο Θ. Πάγκαλος, όπως γνωρίζει επίσης πως τα ελληνικά και τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή δε συμπίπτουν. Την αλήθεια αυτή προφανώς, γνωρίζουν και αυτοί που σχεδιάζουν και υλοποιούν την αμερικανική εξωτερική πολιτική.

Αυτοί οι τεχνοκράτες της διπλωματίας στην Ουάσιγκτον, προφανώς έχουν αντιληφθεί την προσπάθεια της Αθήνας να "παίξει" με το ευρωπαϊκό χαρτί, γεγονός που, όπως υποστηρίζουν Ελληνες διπλωμάτες, έχει αξιοποιηθεί από τη Βόννη και έχει οδηγήσει τις ελληνογερμανικές σχέσεις στο υψηλότερο επίπεδο της ιστορίας τους.

Το γεγονός αυτό εξηγεί ίσως, τους λόγους για τη διπλωματική "επίθεση" που εξαπέλυσε τις τελευταίες μέρες η Ουάσιγκτον κατά της Αθήνας.

Η επίθεση αυτή αποτυπώθηκε σε τρία γεγονότα:

Πρώτον, στον εξαναγκασμό της Αθήνας (και του Βουκουρεστίου) να προσυπογράψουν την Κοινή Δήλωση των βαλκανικών κρατών για το Κόσσοβο. Πρόκειται για ένα κείμενο, το οποίο επεξεργάστηκε η αμερικανική διπλωματία και εμφανίστηκε ως πρωτοβουλία της Σόφιας (γεγονός που προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη δυσφορία στην Αθήνα) και με το οποίο η Ουάσιγκτον παρουσιάζει τη Σερβία πλήρως απομονωμένη μεταξύ των γειτόνων της στα Βαλκάνια.

Δεύτερο, στην ανάδειξη του τουρκικού ρόλου στα Βαλκάνια με την ανάθεση από την Ουάσιγκτον στην Αγκυρα της δημιουργίας μιας βαλκανικής ταξιαρχίας. Με τον τρόπο αυτό η αμερικανική διπλωματία υπενθύμισε στην Αθήνα πως τον ρόλο του τοποτηρητή των αμερικανικών συμφερόντων τον διεκδικούν πολλοί και πρόθυμοι "παίκτες".

Το τρίτο αμερικανικό "χτύπημα" δόθηκε στην Αθήνα με την αποκάλυψη από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών του περιεχομένου της πρότασης που υπέβαλε ο Θ. Πάγκαλος στην Μ. Ολμπράιτ κατά τη συνάντησή τους. Η πρόταση αυτή αποτελεί μια πολύ ελαστική εκδοχή της κυπριακής πρότασης σύμφωνα με την οποία, αν προχωρήσει η αποστρατιωτικοποίηση δε θα εγκατασταθούν οι ρωσικοί πύραυλοι την Κύπρο. Ο Θ. Πάγκαλος, όπως τουλάχιστον είπαν οι Αμερικανοί, θα ήταν ικανοποιημένος και με ένα μορατόριουμ πτήσεων πάνω από την Κύπρο, αν ήταν υπό την εγγύηση των ΗΠΑ.

Η Ουάσιγκτον, έσπευσε να αποκαλύψει και να απορρίψει την πρόταση Πάγκαλου, προκειμένου να υπογραμμίσει πως αυτή είναι που βάζει τους κανόνες σε αυτό το παιχνίδι. Και το παιχνίδι σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σημαντικό, γιατί έχει να κάνει με τη δημιουργία και τον έλεγχο των δρόμων μεταφοράς των πετρελαίων προς τη Δύση.

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ