Η πολυδιαφημισμένη αμερικανική πρωτοβουλία για το Κυπριακό, αρχίζει να ξεδιπλώνεται, με τον γνωστό και χαρακτηριστικό κυνικό τρόπο, που χρησιμοποιεί η Ουάσιγκτον, όταν αποφασίζει να προωθήσει τις θέσεις της. Η εκδήλωση των αμερικανικών ενεργειών, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο, συμπίπτει με το κλίμα έντασης, που δημιουργείται στην Κύπρο και το Αιγαίο. Κλίμα απόλυτα ευνοϊκό για την ανάπτυξη του αμερικανικού επιδιαιτητικού ρόλου.

Η Ουάσιγκτον, με την υπογραφή της ρωσοκυπριακής συμφωνίας, έσπευσε να επαναλάβει στην Αθήνα τις πάγιες θέσεις της. Ο Ελληνας πρεσβευτής στην Ουάσιγκτον, Λ. Τσίλας, και ο υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος, ο οποίος δέχτηκε χτες το πρωί την επίσκεψη του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Τ. Νάιλς, ήταν οι αποδέκτες των αμερικανικών απαιτήσεων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ουάσιγκτον, στα διαβήματά της προς την ελληνική κυβέρνηση, υπογράμμισε την έντονη ανησυχία της για την οικοδόμηση στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο μετά τις αγορές των ρωσικών αρμάτων μάχης το περασμένο καλοκαίρι και την πρόσφατη αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος των πυραύλων s - 300 από τη Λευκωσία. Η Ουάσιγκτον ζητά, επίσης, από την Αθήνα να συμβάλει στην προσπάθεια για την ταχεία υιοθέτηση Μέτρων Αποκλιμάκωσης της Εντασης στην Κύπρο. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η αμερικανική διπλωματία καλλιεργεί με πολλή προσοχή και επιμέλεια την ιδέα για την εγκατάσταση ΝΑΤΟικών δυνάμεων στην Κύπρο, οι οποίες θα αντικαταστήσουν την ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ.

Παράγοντες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών εκτιμούν πως οι σκληρές και άκομψες αμερικανικές αντιδράσεις σηματοδοτούν την έναρξη μιας περιόδου, κατά την οποία η Ουάσιγκτον θα επιχειρήσει ωμά και απροσχημάτιστα να επιβάλει τις θέσεις της στην περιοχή. Ενα πρώτο δείγμα των αμερικανικών ενεργειών αναμένεται την ερχόμενη βδομάδα κατά την επίσκεψη του υπεύθυνου για υποθέσεις Νότιας Ευρώπης του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στο τρίγωνο Αθήνα - Λευκωσία - Αγκυρα, Κάρι Κάβανο.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πηγών του υπουργείου εξωτερικών, ο Αμερικανός διπλωμάτης στην επίσκεψή του στις τρεις πρωτεύουσες θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που προσφέρει το σκηνικό της έντασης στην περιοχή, για να πραγματοποιήσει κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα. Σύμφωνα με αυτές τις εκτιμήσεις η ένταση στην Κύπρο βοηθά στην προώθηση της αμερικανικής ιδέας για εγκατάσταση ΝΑΤΟικών δυνάμεων στο νησί, οι οποίες μάλιστα θα εποπτεύσουν την οικοδόμηση των Μέτρων Αποκλιμάκωσης της Εντασης. Στο σημείο αυτό, οι ίδιες πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών επισημαίνουν με νόημα πως και η Λευκωσία έχει αφήσει ανοιχτά περιθώρια για διεργασίες στο διπλωματικό επίπεδο, αφού οι πύραυλοι που αγοράστηκαν δεν πρόκειται να εγκατασταθούν στο νησί πριν περάσει τουλάχιστον ένας χρόνος.

Πέρα, όμως, από την Κύπρο, το σκηνικό της έντασης καλύπτει ολόκληρη την περιοχή του Αιγαίου, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγάλη τουρκική αεροναυτική άσκηση "ευέλικτη πένσα", η οποία ουσιαστικά προβλέπει τον αποκλεισμό της Λέσβου και της Χίου από την υπόλοιπη Ελλάδα. Ταυτόχρονα, ο τουρκικός Τύπος φέρνει στη δημοσιότητα έγγραφο, με το οποίο το τουρκικό Γενικό Επιτελείο διατυπώνει την ανησυχία προς το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας, καθώς διαπιστώθηκε ότι "οι Ελληνες κατασκεύασαν κτίσματα σε νησιά και νησίδες, των οποίων η κυριότητα είναι αμφισβητούμενη".

Η επισήμανση αυτή του τουρκικού Επιτελείου, αποδεικνύει πως το μείζον ζήτημα πέρα και πίσω από τις εξελίξεις στο Κυπριακό ήταν και παραμένει η διαμόρφωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και η διευθέτηση της κατάστασης στο Αιγαίο. Το θέμα αυτό έθεσε, με τον δικό του τρόπο, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Κλ. Κίνκελ, ο οποίος σε συνέντευξή του χτες κατέστησε την Ελλάδα υπεύθυνη για την αποστασιοποίηση της Τουρκίας από την ΕΕ και την επί το ισλαμικότερο στροφή της.

Μέσα στο κλίμα αυτό, η ελληνική κυβέρνηση αναζητά σήμερα, σε σύσκεψη της ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών υπό την προεδρία του πρωθυπουργού τους τρόπους για την απορρόφηση των όποιων εσωτερικών αντιδράσεων στις δεδομένες επιλογές της, οι οποίες αναζητούν στη δραστηριότητα του ξένου παράγοντα λύσεις για το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά.