Το αξίωμα είναι απλό: Τρώγοντας ανοίγει η όρεξη. Μόνο που όταν μιλάμε για το τσιμπούσι που έχουν στήσει οι μεγαλοεπιχειρηματίες, αυτό το "τρώγοντας" δεν έχει τελειωμό. Οσο περισσότερο "σφίγγει" η θηλιά της οικονομικής πολιτικής γύρω από το λαιμό της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού, τόσο περισσότερο οι εκπρόσωποι της άρχουσας τάξης αναζωογονούνται, παίρνουν ζωή και προβάλλουν νέες αξιώσεις.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που αφορούν την... πνοή που δίνει στους μεγαλοεπιχειρηματίες η εφαρμοζόμενη πολιτική όλων των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων. Στοιχεία που δείχνουν την άλλη όψη του νομίσματος της πολιτικής σκληρής λιτότητας για τους πολλούς, που στην πραγματικότητα ταυτίζεται με την αστρονομική αύξηση των κερδών των ολίγων. Στοιχεία - τα οποία αν πλήρως και σωστά συνειδητοποιηθούν από εκείνους που χρόνια τώρα πέφτουν θύματα της μεγάλης κλοπής (έστω και σε επίπεδο εισοδημάτων και μόνο) - μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε βόμβα στα θεμέλια της λογικής, που απαιτεί την υποταγή των εκατομμυρίων και εκατομμυρίων εργαζομένων στην υπόθεση της Ευρωπαϊκής Ευρώπης των πολυεθνικών και της διαβόητης ΟΝΕ. Λόγος γίνεται για τα καθαρά κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων - μελών του ΣΕΒ. Μιλάμε για τα επίσημα, τα φανερά καθαρά κέρδη των μεγάλων βιομηχανικών επιχειρήσεων, όπως αυτά παρουσιάζονται στην έκδοση "Η ελληνική βιομηχανία κατά το 1997", που δόθηκε στη δημοσιότητα την προηγούμενη Τετάρτη, μέρα της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών.

Τα στοιχεία, που παρατίθενται στο σχετικό πίνακα αφορούν τα κέρδη των επιχειρήσεων συνολικά. Δηλαδή, είναι το άθροισμα των κερδών και των ζημιών που παρουσίασε το σύνολο των επιχειρήσεων - μελών του ΣΕΒ. Οπως και να εξεταστούν, με όποιο τρόπο κι αν διαβαστούν, η ουσία τους είναι μία και μοναδική:

• Η κάθε φορά εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική των κυβερνώντων, που στην κοινή συνείδηση καταγράφεται ως κλιμάκωση της πολιτικής λιτότητας και "θυσιών" των εργαζομένων, ισοδυναμεί με νέους κύκλους ασύλληπτων διαστάσεων αύξησης των επίσημων βιομηχανικών κερδών.
• Το πρώτο "σταθεροποιητικό πρόγραμμα" του ΠΑΣΟΚ, 1985 - '87, είχεαποτέλεσμα να αναστραφεί πλήρως η εικόνα της τριετίας και να μπουν οι βάσεις, ώστε οι συνολικές ζημιές 16,7 δισ. δρχ. να μετουσιωθούν σε κέρδη 106,5 δισ. δρχ. την αμέσως επόμενη περίοδο.
• Οι βάσεις που τέθηκαν από το ΠΑΣΟΚ, μαζί με τη νέα πνοή που έδωσε στο κεφάλαιο η πολιτική της ΝΔ, είχε αποτέλεσμα τα κέρδη της περιόδου 1991 - '93 να είναι υπερτριπλάσια της προηγούμενης αντίστοιχης.
• Η εμμονή στις πλέον συντηρητικές αντιλαϊκές επιλογές και η επιταχυνόμενη αξιοποίηση των νέων συσχετισμών και από τη "νέα" κυβέρνηση Παπανδρέου και μετέπειτα από τους "εκσυγχρονιστές", οδήγησε σε νέο σχεδόν τριπλασιασμό των επίσημων κερδών κατά την τριετία 1994 - '96.

Τα στοιχεία αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία να τα δει κανείς έχοντας υπόψη του:

Πρώτον,τη στυγνή εισοδηματική πολιτική για το σύνολο των εργαζομένων και τα σχετικά ποσοστά "αύξησης" των μισθών και ημερομισθίων, σε μέσα επίπεδα, όπως είναι και η αύξηση των κερδών, που όλα τα τελευταία χρόνια κυμαίνονται από 0 μέχρι περίπου 5%, ανάλογα με τη χρονιά.

Δεύτερον,την παραδοχή των ίδιων των μεγαλοβιομηχάνων ότι "σε πραγματικές τιμές, οι μισθοί και τα ημερομίσθια το 1996 είχαν παρουσιάσει μικρή μείωση" (Πηγή: "Η ελληνική βιομηχανία κατά το 1997", σελίδα 23).

Τρίτον,την παραδοχή επίσης του ΣΕΒ και για πέρσι, σύμφωνα με την οποία "το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αυξήθηκε το 1997 βραδύτερα από ό,τι το 1996" (Πηγή: στο ίδιο).

Ιδιαίτερης σημασίας ζήτημα είναι και ο συσχετισμός των επίσημων καθαρών κερδών των βιομηχάνων με την ίδια τη βιομηχανική παραγωγή και, πιο συγκεκριμένα, ο ρυθμός μεταβολής κερδών και παραγωγής. Αν και είναι πασίγνωστο πως μοναδικό τους κριτήριο είναι η απόσπαση του κέρδους και μόνο αυτή, τα επίσημα στοιχεία - όπως απεικονίζονται στο σχετικό πίνακα - το αποδεικνύουν με τον πλέον ανάγλυφο τρόπο. Η αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής, που εφαρμόζουν οι κυβερνώντες και εκείνοι τους οποίους εκπροσωπούν, δεν έχει τίποτα το κοινό με την αποδοτικότητα και την πορεία της οικονομίας. Μάλιστα, πολλές φορές, όπως ακριβώς συμβαίνει όλη την τελευταία περίοδο, κινείται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ από το 1992 μέχρι και το 1996 η βιομηχανική παραγωγή παρουσίασε πτώση της τάξης του 0,8%, τα κέρδη των βιομηχάνων απογειώθηκαν με ρυθμό 2.403%!

Σε ό,τι αφορά τα επίσημα καθαρά κέρδη - αυτά δηλαδή που δημόσια παρουσιάζουν οι βιομήχανοι - η παραπέρα ανάλυσή τους οδηγεί, όπως φαίνεται από την έκδοση του ΣΕΒ, που μνημονεύεται παραπάνω, και σε άλλα συμπεράσματα. Πρώτα πρώτα ότι η επίσημη εικόνα για τα κέρδη δεν είναι η πραγματική, μια και στο σχετικό άθροισμα συνυπολογίζονται και οι ζημιές που παρουσιάζουν μια σειρά επιχειρήσεις, οι οποίες, αφού λεηλατήθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους, τώρα υπολειτουργούν ή δεν παράγουν καθόλου. Ακόμα είναι ευκρινής ο αδυσώπητος ανταγωνισμός που βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα σε διάφορες ομάδες της άρχουσας τάξης και το "κόψιμο" κάποιων μεγαλοεπιχειρηματιών από τις μοιρασιές που γίνονται. Ιδού ορισμένες εκτιμήσεις του ΣΕΒ, όπως καταγράφονται στις σελίδες 78 και 79 και αφορούν ειδικά τα στοιχεία του 1996:

• "Τα καθαρά κέρδη των κερδοφόρων επιχειρήσεων έφτασαν κατά το 1996 τα 564,2 δισ. δρχ., έναντι 496,6 δισ. το 1995".
• "Τα καθαρά κέρδη ανά κερδοφόρο βιομηχανική επιχείρηση παρουσιάζουν αύξηση κατά 23,6% κατά το 1996".
• "Τα καθαρά κέρδη ανά νέα επιχείρηση αυξήθηκαν κατά 122,4%".
• "Το 1996 υπήρχαν 3.957 κερδοφόρες και 1.411 ζημιογόνες επιχειρήσεις, με τις πρώτες να αντιπροσωπεύουν ένα ποσοστό 73,7% του συνόλου, έναντι 76% κατά το 1995".

Αυτή και μόνο αυτή η πολιτική, που κάθε τόσο τριπλασιάζει τα επίσημα καθαρά κέρδη, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον, που όλο και πιο αποφασιστικά θέτει σε πλήρη αμφισβήτηση τις λαϊκές κατακτήσεις, αυτή ταιριάζει κι αυτή απαιτούν οι μεγαλοβιομήχανοι. "Θέλω να διαβεβαιώσω - έλεγε την περασμένη Τετάρτη το απόγευμα, απευθυνόμενος προς τον πρωθυπουργό, ο πρόεδρος του ΣΕΒ - ότι θα πράξουμε όπως πράξαμε μέχρι τώρα, όταν υπάρχουν επιχειρηματικές δυνατότητες". Είχε προηγηθεί "κάλεσμα" του Κ. Σημίτη για "αποφασιστική και αταλάντευτη" συστράτευση όλων, για την υλοποίηση του δήθεν "εθνικού στόχου", της ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Ο υπαινιγμός ήταν σαφέστατος: Οι μεγαλοβιομήχανοι θα εξακολουθήσουν να στηρίζουν την κυβέρνηση, όσο αυτή πορεύεται με βάση τα δικά τους συμφέροντα και στο βαθμό που εκείνη αταλάντευτα, όχι απλά υλοποιεί τις κατευθύνσεις που δίνει ο ΣΕΒ, αλλά κινείται βάσει των ρυθμών που αυτοί υπαγορεύουν. Η αποφασιστικότητα και η ταχύτητα στην επιβολή των πολιτικών και των μέτρων που, έτσι κι αλλιώς κατά τη γνώμη τους, θα παρθούν στα πλαίσια της πορείας προς την ΟΝΕ, αναδεικνύονται σε κύριο πλέον ζήτημα για το ΣΕΒ και για τους εκπροσώπους της άρχουσας τάξης συνολικά. Μ' αυτό το γνώμονα λειτουργούν, με τέτοια κριτήρια αξιολογούν το όποιο "έργο" της όποιας κυβέρνησης.

Οταν μιλάμε για λαϊκά τραπεζώματα, όσο και να ανοίγει η όρεξη τρώγοντας, αργά η γρήγορα, ο καθένας δηλώνει πως χόρτασε και αποχωρεί από το τραπέζι. Για το μεγάλο κεφάλαιο και τα υπερκέρδη του δεν επέρχεται ποτέ κορεσμός. Η φύση του κεφαλαίου είναι τέτοια που ως βρικόλακας ταινιών τρόμου αντλεί ζωή, τρέφεται και διαιωνίζεται καταβροχθίζοντας το αποτέλεσμα της εργασίας, τον κόπο και τη δημιουργία των πολλών. Ολων εκείνων που σήμερα η πολιτική εξουσία τούς έχει στήσει στον τοίχο με μοναδικό σκοπό το ροκάνισμα ακόμα και των στοιχειωδών κατακτήσεων που έχουν πετύχει μέσα από αγώνες δεκαετιών. Δικαιώματα και κατακτήσεις που, στο όνομα της ψευτοεθνικής προσπάθειας για την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ και στα πλαίσια της ανασυγκρότησης του καπιταλισμού, επιχειρούν να επανεξεταστούν από μηδενική βάση.

Στην πραγματικότητα, εκμεταλλευόμενοι τους σημερινούς συσχετισμούς των πολιτικοκοινωνικών δυνάμεων, εκδηλώνουν μια πρωτοφανέρωτη επιθετικότητα, που αφορά όλους τους τομείς των πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και ιδεολογικών σχέσεων. Επιδίωξή τους, να ανατρέψουν πλήρως τις υφιστάμενες εδώ και δεκαετίες ισορροπίες και να δημιουργήσουν μια "νέα τάξη", στα πλαίσια της οποίας, όχι μόνο δε θα υπάρχουν δεδομένα δικαιώματα, αλλά θα διώκεται παντοιοτρόπως όποιος αμφισβητεί το μονόδρομο που έχουν χαράξει. Επειδή όμως πάντα υπάρχει "ο φόβος των Ιουδαίων" και επειδή το ενδεχόμενο να μετατρέψουν οι εργαζόμενοι με την αντίστασή τους και τον οργανωμένο αγώνα τους την πορεία αυτή σε εφιάλτη τους είναι υπαρκτό, γι' αυτό βιάζονται και εντείνουν τις πιέσεις για επιτάχυνση των ρυθμών επιβολής των μέτρων, που θα αλλάξουν πλήρως και σε βάρος του λαϊκού παράγοντα το σημερινό σκηνικό.

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ