ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Τις πιθανότητες εξεύρεσης πολιτικού συμβιβασμού της "ύστατης" στιγμής εξερευνούσε χτες στη γιουγκοσλαβική πρωτεύουσα ο Αμερικανός διπλωματικός απεσταλμένος Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο οποίος είχε συναντήσεις με τον Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Ο Χόλμπρουκ συνέχισε τις μακροσκελείς συνομιλίες του με τον Μιλόσεβιτς προτείνοντας "νέο" αμερικανικό σχέδιο, που "βελτιώνει" εκείνο το οποίο έδωσε στις δυο πλευρές το Σεπτέμβρη ο Αμερικανός πρεσβευτής στην ΠΓΔΜ, Κρίστοφερ Χιλ.

Προβλέπει προσωρινή μεταβατική πολιτική λύση τριών ετών για το Κοσσυφοπέδιο, απόσυρση των σερβικών δυνάμεων και δημιουργία αστυνομίας του Κοσσυφοπεδίου, που θα αποτελείται από Σέρβους και Αλβανούς, Κοινοβούλιο για το Κοσσυφοπέδιο και ξεχωριστά θεσμικά όργανα (κυβέρνηση, δικαστικά όργανα), τα οποία δε θα βρίσκονται υπό την επίδραση της Σερβίας ή της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας, αλλά θα λειτουργούν σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που θα προσδιορίζονται στη συμφωνία.

Στη συμφωνία αυτή είναι ασαφές το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου, αν δηλαδή αυτό παραμένει εντός της Σερβίας ή της Γιουγκοσλαβίας.

Η προσωρινή πολιτική συμφωνία θα επιτηρείται, σύμφωνα με την πρόταση του Χόλμπρουκ, από χερσαίες δυνάμεις Δυτικών και Ρώσων.

Σύμφωνα με πληροφορίες από διπλωματικούς κύκλους, ο Μιλόσεβιτς αποδέχεται τα περισσότερα σημεία αυτής της συμφωνίας, αλλά δεν αποδέχεται το σχηματισμό Αστυνομίας που θα αποτελείται στην πλειοψηφία από Αλβανούς, ούτε την ανάπτυξη χερσαίων δυνάμεων, ενώ περιμένει από τη διεθνή κοινότητα να δείξει ευελιξία για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου.

Ο Μιλόσεβιτς αποδέχεται αντί των χερσαίων δυνάμεων να αναπτυχθούν παρατηρητές (2.000 περίπου) υπό την αιγίδα του ΟΑΣΕ, δηλαδή χωρίς βαρύ οπλισμό (μόνο με τον προσωπικό τους οπλισμό).

Σύμφωνα με ανταποκριτές ειδησεογραφικών πρακτορείων, επικρατεί "συγκρατημένη αισιοδοξία" για θετική έκβαση της παρούσας κρίσης. Μάλιστα, ανακοίνωση της γιουγκοσλαβικής Προεδρίας ανέφερε ότι "ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς εξέφρασε την πεποίθηση ότι τα επίμαχα θέματα, τα οποία επιβεβαιώνουν απολύτως τη θετική εξέλιξη της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο, θα κυριαρχήσουν των πολεμικών προθέσεων και ότι η πολιτική διαδικασία, για την οποία η Γιουγκοσλαβία αγωνίζεται, τελικώς θα επικρατήσει".

Ωστόσο, ο ίδιος ο Χόλμπρουκ μιλούσε πριν τις συνομιλίες για στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ "στα σκαριά". Υπόθεση που ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν θεωρεί πως πρέπει να τελειώσει εντός μιας βδομάδας.

"Πρέπει να ληφθεί κάποια απόφαση γιατί ο χρόνος εξαντλείται", δήλωσε ο Κοέν στους δημοσιογράφους επί του αεροπλανοφόρου "Αβραάμ Λίνκολν" στον Περσικό Κόλπο.

"Ελπίζουμε ότι ο Μιλόσεβιτς θα δει πόσο σοφό είναι να συμφωνήσει με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το Κοσσυφοπέδιο. Είναι κάτι που θα αποβεί προς όφελός του σε κάθε περίπτωση. Ελπίζουμε ότι θα δει πως στους κόλπους του ΝΑΤΟ η στρατιωτική επιλογή είναι μία πραγματικότητα και δεν είναι θεωρητική, καθώς και πόσο σοφό είναι να επιλύεται κάτι με διπλωματικά μέσα", τόνισε ο Κοέν.

"Ο κόσμος ρωτάει: Γιατί δεν ενεργήσατε νωρίτερα; Γιατί περιμένατε τόσο πολύ; Για να αναλάβει το ΝΑΤΟ δράση, πρέπει να υπάρξει συναίνεση... Επομένως χρειάστηκε κάποιος χρόνος. Δεν έχουμε φτάσει ακριβώς σ' αυτό το σημείο γιατί το ΝΑΤΟ πρέπει να επιτρέψει την ανάληψη δράσης και αυτό ελπίζουμε ότι θα γίνει εντός των προσεχών ημερών", πρόσθεσε.

Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ δήλωσε χτες στο Λονδίνο ότι "δεν έχουν απομείνει πολλές μέρες" στον Μιλόσεβιτς. Ενώ ο Γκέρχαρντ Σρέντερ υπογράμμισε ότι η γερμανική πολιτική είναι "αποφασιστική", παρά το κενό εξουσίας το οποίο προέκυψε μετά τις εκλογές. Από πλευράς του ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ιμπέρ Βεντρίν είπε ότι "(τα σχέδια του ΝΑΤΟ) αποκλείουν την εξαπόλυση μεγάλων επιθέσεων που θα ήταν ασυμβίβαστες με μία πολιτική λύση. Ενδεχόμενη στρατιωτική δράση θα εξελιχθεί σταδιακά και θα διακόπτεται από διαστήματα, στη διάρκεια των οποίων θα επαναλαμβάνεται η πολιτική δραστηριότητα".

Πάντως, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβανόφ εξακολούθησε χτες να δηλώνει, όσον αφορά την περίπτωση το ΝΑΤΟ να δράσει χωρίς σχετική έγκριση του ΟΗΕ και να "παρακάμψει με αυτό τον τρόπο το Συμβούλιο Ασφαλείας", πως "όχι μόνο δε θα συνεισφέρει στη λύση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου, αλλά θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες παγκόσμιας μορφής". Προχτές η "Ομάδα Επαφής", είπε ο ίδιος, αναγνώρισε πρόοδο του Βελιγραδίου όσον αφορά το Κοσσυφοπέδιο, αλλά εκφράστηκαν διαφορετικές εκτιμήσεις για τις κινήσεις της.

Ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν δήλωσε ότι η χώρα του παραμένει "σταθερά προσηλωμένη στην εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης" στην κρίση.

Διαφορετική άποψη μοιάζουν να έχουν οι Κοσσοβάροι Αλβανοί. Ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα κατηγόρησε το Βελιγράδι πως συνεχίζει τις επιχειρήσεις του στο Κοσσυφοπέδιο: "...Βομβαρδίζουν χωριά στην περιοχή του Μαλίσεβο, στην Ντρένιτσα και στα περίχωρα της Μιτροβίτσα... Οι κινήσεις της σερβικής Αστυνομίας δεν είναι παρά αναδιάταξη εντός του Κοσσυφοπεδίου και γίνονται για υποστήριξη προς τις νέες δυνάμεις της Σερβίας".

"Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου θα επιτρέψει να ηρεμήσει η κατάσταση στη Νοτιοδυτική Ευρώπη", επανέλαβε ο Ρουγκόβα, υποστηρίζοντας ότι "μια ενδεχόμενη επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο δε θα είναι μία επέμβαση, αλλά μία προσπάθεια να σωθεί ο λαός του Κοσσυφοπεδίου".

Κατά την εφημερίδα "Κόχα Ντιτόρε", ο "Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου" (UCK) κήρυξε μονομερή εκεχειρία, που τέθηκε σε ισχύ χτες. Σε ανακοίνωσή του, τονίζει ότι "αποφάσισε να επιδείξει αυτοσυγκράτηση" για "όσο θα διαρκέσουν οι στρατιωτικές ενέργειες του ΝΑΤΟ".

• Ανακοίνωση, με την οποία καταγγέλλει την "υποκρισία" της επίκλησης "ανθρωπιστικών" λόγων για τη δικαιολόγηση της επέμβασης του ΝΑΤΟ, εξέδωσε χτες η Επιτροπή Ειρήνης Κερατσινίου.