Σε ύψη "ρεκόρ" ανέβηκε το κόστος παραγωγής στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα μέσα στην επταετία 1990 - 1997, ενώ από την άλλη οι τιμές παραγωγού σε γεωργία και κτηνοτροφία ακολουθούν την κατιούσα.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ, σε τρέχουσες τιμές, από το 1990 μέχρι το 1997 ο γενικός δείκτης των συντελεστών κόστους ανέβηκε κατά 100,23%, ενώ ο γενικός δείκτης τιμών φυτικής και ζωικής παραγωγής αυξήθηκε κατά 86,22%. Δηλαδή, έχουμε μια επιβάρυνση των συντελεστών κόστους, συγκριτικά, κατά 14,01 μονάδες. Στην πράξη, πάντως, φαίνεται ότι η επιβάρυνση που δέχονται οι αγροτοκτηνοτρόφοι από την αύξηση του κόστους παραγωγής είναι ακόμα μεγαλύτερη, αφού τα βασικά στοιχεία του κόστους (σπόροι, φυτοφάρμακα, λιπάσματα, καύσιμα κλπ.) έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, ενώ οι τιμές στα βασικά αγροτικά προϊόντα (βαμβάκι, καπνά, λάδι, σιτηρά κ.ά.) σημείωσαν ακόμα μεγαλύτερη πτώση από το μέσο όρο του γενικού δείκτη της ΕΣΥΕ. Για παράδειγμα, στα δημητριακά και το ρύζι η διαφορά του γενικού δείκτη συντελεστών κόστους και του δείκτη τιμών παραγωγού φτάνει τις 67 μονάδες! Αυτό δείχνει παραστατικά τη δραματική κατάσταση που βιώνουν καθημερινά στο πετσί τους, τα τελευταία χρόνια, οι αγρότες της χώρας.

Η επιπλέον αύξηση των συντελεστών κόστους σε σύγκριση με τις τιμές παραγωγού αποτελεί άλλη μια αρνητική παράμετρο για την αγροτική μας οικονομία, που δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην αγροτική παραγωγή. Πρακτικά, αυτό καταφέρει διπλό πλήγμα στην ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία, γιατί, από τη μία, συμβάλλει καίρια στη συρρίκνωση του εισοδήματος των παραγωγών και, φυσικά, των επενδύσεων και, από την άλλη, κάνει δυσμενέστερους τους όρους εμπορίου, σε βάρος της ανταγωνιστικότητας της ντόπιας παραγωγής. Εδώ, είναι περισσότερο από εμφανής η ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων, που, όχι μόνο δεν έκαναν τίποτε να σταματήσουν τη φρενήρη ανοδική πορεία των συντελεστών του κόστους, αλλά, αντίθετα, με τις πολιτικές επιλογές και τα μέτρα τους, τροφοδότησαν την ακρίβεια.

Τόσο η προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ, όσο και η τωρινή του ΠΑΣΟΚ, έχουν "γαντζωθεί" στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και θεωρούν πανάκεια τους νόμους της ελεύθερης - στην πραγματικότητα ασύδοτης - δράσης των εμποροβιομηχάνων στην αγορά, που προκαλεί όλη αυτή την οδυνηρή κατάσταση. Και αντί λοιπόν να προχωρήσουν στη λήψη μέτρων για τη συγκράτηση του κόστους παραγωγής στο γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα, ώστε να επιτευχθεί η ανάκαμψη και η ανάπτυξη, προτιμούν να ενισχύουν την κάθε λογής κερδοσκοπία σε βάρος των αγροτών και κτηνοτρόφων, αδιαφορώντας για τις έως τώρα συνέπειες και για ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει. Γιατί, σε τελική ανάλυση, και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ ακολουθούν τους νόμους της απελευθέρωσης της αγοράς, αλλά έχουν βρει τρόπους να καταπολεμήσουν την αύξηση του κόστους, όπως, π.χ., με την επιδότηση των στοιχείων του κόστους. Στην Ελλάδα, αντίθετα, οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, αφού απελευθέρωσαν την αγορά, π.χ., λιπασμάτων, καυσίμων, ζωοτροφών, άφησαν εντελώς ασύδοτους τους εμπόρους - βιομηχάνους να αγοράζουν και να πουλάνε όσο θέλουν. Κατά τα άλλα, μοιράζουν αφειδώς υποσχέσεις για μείωση της τιμής των καυσίμων για αγροτική χρήση, που μεταφράζονται σε επιστροφή ενός μικρού μέρους του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο, και για μέτρα ελέγχου των τιμών, τα οποία όμως, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, είναι σε όφελος των βιομηχάνων - μεγαλεμπόρων και σε βάρος των αγροτών - καταναλωτών.

Η κατάσταση που επικρατεί επιβεβαιώνει πέρα για πέρα το δίκαιο των αιτημάτων των αγωνιζόμενων αγροτών για την άμεση λήψη μέτρων από τους κυβερνώντες, τα οποία θα μειώνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση τέτοιων τιμών, που θα αφήνουν ένα λογικό κέρδος στους παραγωγούς. Σε αυτό συνηγορούν και τα αιτήματα για τη δημιουργία έργων υποδομής στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα και τη μείωση του ΦΠΑ, ζητήματα που η κυβέρνηση αρνείται σκόπιμα να ικανοποιήσει. Επίσης, η κατάσταση αυτή εξηγεί γιατί οι αγροτοκτηνοτρόφοι έχουν οδηγηθεί στη χρεοκοπία, αφού οι τιμές πέφτουν και το κόστος ανεβαίνει, ενώ η κυβέρνηση και η ΑΤΕ έχουν επιβάλει τοκογλυφικά επιτόκια σε βάρος των αγροτοκτηνοτρόφων και τους φορτώνουν επιπλέον με δυσβάσταχτους τόκους υπερημερίας, οδηγώντας τους κατευθείαν στο ξεκλήρισμα και τον αφανισμό.

Εξετάζοντας κανείς τα σχετικά στοιχεία της ΕΣΥΕ για τη χρονική περίοδο 1990 - 1997, διαπιστώνει ότι οι δείκτες τιμών των αναλώσιμων υλικών, που συμβάλλουν στο κόστος παραγωγής και ειδικά αυτών των υλικών που απελευθερώθηκε η αγορά τους, παρουσίασε "ρεκόρ" αύξησης. Ο δείκτης τιμών στα αναλώσιμα μέσα αυξήθηκε, στη διάρκεια της προηγούμενης επταετίας, κατά 101,16% και ο δείκτης του σχηματισμού πάγιου κεφαλαίου κατά 97,08%.Ειδικότερα σε καύσιμα, λιπάσματα και ζωοτροφές, προϊόντα στα οποία η κυβέρνηση της ΝΔ απελευθέρωσε τις τιμές, οι αυξήσεις που σημειώθηκαν είναι "αστρονομικές". Στο τέλος του 1997, τα καύσιμα - ενέργεια σημείωσαν αύξηση της τιμής 142,66% έναντι του '90. Από κει και πέρα η αύξηση έφθασε για τα λιπάσματα σε 135,99%,τους σπόρους 81,07%,τα γεωργικά φάρμακα 62,57% και τις ζωοτροφές 74,76%.Σ' ό,τι αφορά το σχηματισμό του πάγιου κεφαλαίου, το κόστος μηχανημάτων και εξοπλισμού ανέβηκε 94,45% και των κτιριακών εγκαταστάσεων 99,63%.Αξίζει επίσης να τονιστεί πως το κόστος του χρήματος, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, στην επταετία 1990 - 1997 αυξήθηκε κατά 93,33%.

Από την άλλη, ο γενικός δείκτης τιμών των προϊόντων φυτικής παραγωγής, που απολαμβάνουν οι αγρότες, αυξήθηκε στο διάστημα 1990 - 1997 κατά 94,90% και της ζωικής παραγωγής για τους κτηνοτρόφους σε πολύ πιο μικρά επίπεδα, δηλαδή κατά 64,94%.Στη φυτική παραγωγή, οι πιο πενιχρές αυξήσεις σημειώθηκαν στα δημητριακά και το ρύζι, μόλις 33,33%,στα εσπεριδοειδή 56,03% και στις βιομηχανικές καλλιέργειες 76,42% Ειδικότερα, η τιμή του σκληρού σιταριού σε όλη τη διάρκεια της εξεταζόμενης επταετίας σημείωσε αύξηση μόλις κατά 15,18%.Επίσης, σε σύγκριση των ετών 1996 και 1997 οι τιμές στο λάδι σημείωσαν μείωση κατά 30%, και στο βαμβάκι, παρά τις τυμπανοκρουσίες της κυβέρνησης και της διοίκησης του Οργανισμού Βάμβακος για αύξηση της τιμής του, τα στοιχεία της ΕΣΥΕ κάνουν λόγο για μείωση της τιμής παραγωγού κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες.

Στη ζωική παραγωγή τα πράγματα εμφανίζονται ακόμα χειρότερα, αφού ο γενικός δείκτης τιμών στο διάστημα 1990 - 1997 αυξήθηκε κατά 64,94%,δηλαδή υπάρχει μια διαφορά της τάξης των 35,39 μονάδων σε σχέση με την αύξηση του γενικού δείκτη των συντελεστών κόστους. Αυτό δείχνει ανάγλυφα τη δραματική κατάσταση που επικρατεί στην κτηνοτροφία. Αναφορικά με τον κτηνοτροφικό τομέα, οι πιο μικρές αυξήσεις σημειώθηκαν στα κοτόπουλα, 44,41%,στο γάλα, 61,12%,και στα κρέατα, 66,91%.Οσον αφορά τα κρέατα, την πιο ισχνή αύξηση είχε το βοδινό με 47,16% και ακολουθεί το γίδινο με 49.04%.

Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι οι αυξήσεις αυτές στο γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές, που, αν αποπληθωριστούν, οδηγούν σε δραματική μείωση σε πραγματική αξία. Ολα αυτά φαίνονται παραστατικά στους πίνακες που παρατίθενται.