ΡΩΜΗ.-

Το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της βίας μεταξύ μουσουλμάνων και Σερβοβόσνιων, σχετικά με την τύχη της πόλης Μπρτσκο, επιχείρησε να αποτρέψει η Διεθνής Επιτροπή Διαιτησίας, αναβάλλοντας για έναν τουλάχιστον χρόνο τη λήψη απόφασης για το πού, τελικά, θα δοθεί η στρατηγική βοσνιακή πόλη! Αρκεί, όμως, η "υπεκφυγή" της αναβολής για να αποτρέψει το ενδεχόμενο ανάφλεξης της σύρραξης στην περιοχή;

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χτες ο πρόεδρος της επιτροπής, Αμερικανός Ρόμπερτς Οουενς, μέχρι τον επόμενο χρόνο (οπότε και θα ληφθεί η οριστική απόφαση για το μέλλον του Μπρτσκο), θα ενισχυθεί η παρουσία των πολυεθνικών δυνάμεων στην πόλη όπου θα οριστεί και Αμερικανός επόπτης, ο οποίος θα αναλάβει προσωρινά τη διοίκησή της. Η ελευθερία της διακίνησης των προσώπων, Σέρβων και μουσουλμάνων, θα διασφαλιστεί, σύμφωνα πάντα με την Επιτροπή Διαιτησίας και θα διοργανωθούν σύντομα εκλογές υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Να σημειωθεί πως προχτές είχαν "διαρρεύσει" στον Τύπο"αξιόπιστες" δηλώσεις μελών της επιτροπής που "αποκάλυπταν" ότι η διοίκηση της πόλης θα δοθεί στους Σερβοβόσνιους. Ωστόσο, οι ιδιαίτερα αρνητικές αντιδράσεις των μουσουλμάνων απέναντι σ' αυτό το ενδεχόμενο φαίνεται πως έκαναν την επιτροπή να αλλάξει γνώμη, αναβάλλοντας την απόφασή της για τους επόμενους 12 μήνες.

"Ο προσωρινός έλεγχος της πόλης δε δίνεται σε κανέναν, διότι δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι κάποιος από τους υποψηφίους (μουσουλμάνοι, Σερβοβόσνιοι) έχει σταθεροποιηθεί ως προς την τήρηση των όρων της Συμφωνίας Ντέιτον", εξήγησε ο Οουεν σε συνέντευξη Τύπου στη Ρώμη, προσθέτοντας ότι οποιαδήποτε αίτηση για τον έλεγχο του Μπρτσκο μπορεί να γίνει δεκτή, καθώς η προθεσμία για τη λήψη απόφασης από τη Διεθνή Επιτροπή Διαιτησίας λήγει στις 15 Μάρτη 1998.

"Μία από τις λύσεις που εξετάζονται σοβαρά είναι η μετατροπή της πόλης σε "ειδική περιοχή" διοικητικού τύπου, παρόμοιου με αυτόν της Ουάσιγκτον μέσα στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη", είπε ο Ρόμπερτς Οουεν, αναφερόμενος σε κάποια από τα σχέδια που μελετά η επιτροπή για το διοικητικό καθεστώς του Μπρτσκο. Θετικές αντιδράσεις φαίνεται πως επιφυλάσσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ απέναντι στην απόφαση - "αναβολή" της Ρώμης. Σύμφωνα με έγγραφο που κυκλοφόρησαν μέλη της λεγόμενης "Ομάδας Επαφής" για το Βοσνιακό, το Συμβούλιο Ασφαλείας, που επρόκειτο να συζητήσει χτες βράδυ την απόφαση, "θα καλωσορίσει την απόφαση που πάρθηκε στη Ρώμη και δεσμεύεται να δώσει την πλήρη υποστήριξή της και βοήθεια στις προσπάθειες επίτευξης οποιασδήποτε συμφωνίας πάνω στην τύχη του Μπρτσκο"...

Ο Αμερικανός απεσταλμένος για το Γιουγκοσλαβικό Τζον Κόρνμπλουμ δέχτηκε με ανακούφιση την αναβολή της απόφασης για το Μπρτσκο, λέγοντας "είναι αρκετό για να αποφύγουμε τον πόλεμο". Η δήλωσή του είναι δηλωτική των "μεθόδων διπλωματίας", που ασκούνται εδώ και καιρό σ' αυτή την ιδιαίτερα εύφλεκτη περιοχή της Βοσνίας, μια που οι πρόχειρες και βεβιασμένες "λύσεις" που έδωσε η περιβόητη Συνθήκη του Ντέιτον αναδεικνύουν και οξύνουν, σε κάθε περίπτωση προβλήματος, τα σοβαρά εμπόδια που προβάλλουν στον επιθυμητό στόχο περί ειρηνικής συνύπαρξης μουσουλμάνων, Κροατών και Σέρβων στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη.

Ολα αυτά, ενώ η χώρα, από το Μπρτσκο ως το Μόσταρ, σιγοβράζει, προκαλώντας φόβους για το μέλλον της ήδη εύθραυστης ειρήνης, ιδιαίτερα από τη στιγμή που θα αναχωρήσουν τα ΝΑΤΟικά στρατεύματα. Προς στιγμήν, η ειρήνη "διασφαλίζεται" κυρίως με τη δύναμη των όπλων, τουλάχιστον μέχρι την ημερομηνία αποχώρησης των πολυεθνικών δυνάμεων, που προσανατολίζεται γύρω στα μέσα του 1998. Οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι θα αποσύρουν τα στρατεύματά τους ως τότε, ενώ οι Ευρωπαίοι ανησυχούν ότι μια συνεχής στρατιωτική παρουσία μπορεί να δημιουργήσει μια νέα Κύπρο ή ένα νέο Λίβανο.