ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. -

Αναπόφευκτη είναι η στρατιωτική αναμέτρηση ΝΑΤΟ - Βελιγραδίου μετά την απροκάλυπτα αδιάλλακτη στάση των ΗΠΑ και του Βορειοατλαντικού Συμφώνου σχετικά με την επιβολή της δικής τους "ειρήνης" στο Κοσσυφοπέδιο. Ετσι μετά και τις τελευταίες - και εκ προοιμίου... - αποτυχημένες επαφές του Αμερικανού μεσολαβητή, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, με τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Μιλόσεβιτς το Βελιγράδι φαίνεται σταθερό στην απόφασή του να μην ενδώσει στις απειλές και να αντιμετωπίσει τα πάντα...

Σύμφωνα με χτεσινοβραδινές δηλώσεις διπλωματικών ΝΑΤΟικών πηγών, το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο δεν αποκλείεται να εξαπολύσει βομβαρδισμούς κατά της Σερβίας στη διάρκεια της νύχτας ή και σήμερα το πρωί! Οι ίδιες πηγές δήλωσαν στο "Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων" πως το ΝΑΤΟ θα περάσει σε δράση μετά την αποτυχία της διπλωματικής αποστολής του Αμερικανού απεσταλμένου, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.Μάλιστα, στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο των μόνιμων πρεσβευτών της "συμμαχίας" συνεδρίασε εκτάκτως χτες βράδυ, ενδεχομένως για να δώσει και τυπικά "το πράσινο φως" για την πραγματοποίηση των αεροπορικών βομβαρδισμών στη Σερβία. Ουσιαστικά, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα έχει εδώ και δύο μέρες εξουσιοδοτηθεί από τα μέλη του Συμφώνου να εξαπολύσει βομβαρδισμούς ανά πάσα στιγμή...

Ομως, και το Βελιγράδι είναι έτοιμο για όλα.Οι διαθέσεις της σερβικής πλευράς έγιναν σαφέστατες μετά από τρεις σημαντικές εξελίξεις: Την κήρυξη γενικής επιστράτευσης σ' όλη τη ΝΟ Γιουγκοσλαβίας, την ανακοίνωση του κυβερνώντος σερβικού "Σοσιαλιστικού Κόμματος" του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς υπέρ της κατηγορηματικής απόρριψης αποστολής ΝΑΤΟικών στρατευμάτων στο Κόσσοβο και την ομιλία του Σέρβου Προέδρου, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, στη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης του σερβικού κοινοβουλίου, ο οποίος ζήτησε χωρίς περιστροφές την απόρριψη του ειρηνευτικού σχεδίου που προτείνει εδώ και μήνες η Ουάσιγκτον... Οπως επισήμανε ο Μιλουτίνοβιτς: "Το τελευταίο μήνυμα του Χόλμπρουκ ήταν "δεχτείτε τα στρατεύματα ή τους βομβαρδισμούς". Ενδεχόμενα, ξένα στρατεύματα στη Σερβία θα διοικούσαν το Κόσσοβο δίχως τους Σέρβους... Αυτή είναι η ουσία της όλης ιστορίας"! Ζήτησε μάλιστα από το Κοινοβούλιο να απορρίψει μια τέτοια ειρηνευτική συμφωνία, λέγοντας: "Δε δεχόμαστε ξένα στρατεύματα στο έδαφός μας υπό καμία δικαιολογία και υπό κανένα τίμημα, ούτε με το τίμημα των βομβαρδισμών"...

Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και ανακοίνωση αλλά και δήλωση της γενικής γραμματέα του "Σοσιαλιστικού Κόμματος", Γκορίτσα Γκατζέβιτς που σημείωσε πως "σε περίπτωση που μας επιβληθεί ο πόλεμος, θα υπερασπίσουμε την πατρίδα μας από τους εισβολείς με όλα τα διαθέσιμα μέσα".

Στο μεταξύ ανεξάρτητες πηγές στο Βελιγράδι υποστήριξαν πως ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς έχει προβεί στην ευρύτερη επιστράτευση της χώρας του μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτές τις μέρες επιστρατεύονται άνθρωποι ακόμη και 50 ετών, αλλά και πρόσφυγες από τον πόλεμο της Βοσνίας που έχουν καταφύγει στη Βοσνία.

Οσον, τώρα, αφορά την τρέχουσα κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο αυτή μόνον ως ρευστή και συγκεχυμένη μπορεί να περιγραφεί.Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν πως στο χορό των συγκρούσεων μπήκε χτες και η πρωτεύουσα του Κοσσυφοπεδίου, Πρίστινα, η οποία μέχρι πρότινος αποτελούσε καταφύγιο των προσφύγων από άλλες περιοχές της επαρχίας! Στην Πρίστινα η ένταση έχει ανέβει στα ύψη μετά τη δολοφονική ενέδρα σε βάρος τεσσάρων Σέρβων αστυνομικών (περασμένη Κυριακή) και την (προχτεσινή) επίθεση αντιποίνων κατά δύο Κοσσοβάρων Αλβανών σε αλβανικά καφενεία. Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στην πρωτεύουσα του Κοσσυφοπεδίου είναι η δήλωση του εκπροσώπου της "Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες" Κρις Γιανόφσκι: "Οι δρόμοι το βράδυ στην Πρίστινα ήταν άδειοι και υπήρχε μόνον αστυνομική παρουσία. Η πόλη μοιάζει με φάντασμα... "

Σκληρές συγκρούσεις γίνονται στο Ποντούγεβο (πόλη στρατηγικής σημασίας) όπου οι Σέρβοι επιχειρούν την εξασφάλιση της περιοχής, ανακαταλαμβάνοντας εδάφη. Σύμφωνα με το Κοσσοβάρικο Κέντρο Πληροφοριών, δεκάδες σπίτια πυρπολήθηκαν χτες σε τουλάχιστον πέντε κοσσοβάρικα χωριά.

Το μεγαλύτερο δράμα το ζουν, βέβαια, όλοι οι κάτοικοι της πολυτάραχης επαρχίας, οι οποίοι κατά χιλιάδες εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Μόνον στη διάρκεια του τελευταίου 24ωρου υπολογίζεται ότι έχουν καταφύγει στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας τουλάχιστον 1.000 Κοσσοβάροι πρόσφυγες! Αυτό λέει πολλά εάν συγκριθεί με το γεγονός ότι τις τελευταίες 10 μέρες είχαν καταφύγει στην ΠΓΔΜ γύρω στους 3.500 πρόσφυγες...

Αξιωματούχοι των ΗΠΑ, αλλά και της ΕΕ, δεν άφηναν από χτες κανένα περιθώριο ξεπεράσματος της επικίνδυνης κρίσης που έχει "ανάψει" στην πιο ταραγμένη γειτονιά των Βαλκανίων.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον κατέστησε σαφές, και χτες, σε όλους τους τόνους, ότι το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να χτυπήσει, υποστηρίζοντας πως έχει την αμέριστη συγκατάθεση όλων των συμμάχων."Υπάρχει ισχυρή ενότητα μεταξύ των συμμάχων. Ολοι μας συμφωνούμε πως δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς να συνεχίσει ατιμωρητί την επιθετικότητά του", είπε ο Κλίντον, ο οποίος είχε μέρες πριν δώσει το στίγμα της πολιτικής του στα Βαλκάνια.

Αλλωστε, πολύ συχνά εδώ και καιρό ο Πρόεδρος Κλίντον, δεν παραλείπει να αναφέρεται στην πολιτική "προτεραιοτήτων", που σχεδιάζουν οι ΗΠΑ στα Βαλκάνια, λέγοντας πως είναι αποφασισμένος να "σταματήσει τις σφαγές στη Γιουγκοσλαβία" αφ' ενός "για να μην επαναληφθεί ο πόλεμος της Βοσνίας", αφ' ετέρου για να "υπερασπιστεί τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή, αλλά και την αξιοπιστία" της χώρας του. Δεν παρέλειψε πρόσφατα να αναφερθεί και στην κρίση που διέρχονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, λέγοντας πως το θέμα θα πρέπει να επιλυθεί άμεσα, ώστε να γίνει η Αγκυρα... σύμμαχος της Ευρώπης και "όλοι μαζί... να πορευτούν", για να αποτελέσουν δύναμη σταθερότητας στη Γηραιά Ηπειρο. Αξίζει να σημειωθεί, πως οι χτεσινές δηλώσεις Κλίντον έγιναν, ενώ συναντώνταν απανωτά στο Λευκό Οίκο με ηγετικά στελέχη του Κογκρέσου. Σκοπός και αυτής της συνάντησης ήταν η άρση των επιφυλάξεων της Γερουσίας, προκειμένου το κοινοβουλευτικό Σώμα να μην μπλοκάρει τη χορήγηση κονδυλίων για τη στρατιωτική δράση των ΗΠΑ στο Κόσσοβο.

Ωρες νωρίτερα, ο Τζο Λόκχαρντ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου επιβεβαίωσε το αδιέξοδο των τελευταίων συνομιλιών μεταξύ του Χόλμπρουκ και του Προέδρου Μιλόσεβιτς, προσθέτοντας ότι κατά συνέπεια και "εάν δεν υπάρξει δραματική αλλαγή στη στάση της Σερβίας η αναχώρηση του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ από το Βελιγράδι είναι θέμα ωρών" (πράγμα που έγινε γύρω στις 7.30 χτες το απόγευμα). Οταν, όμως, ρωτήθηκε εάν αυτό σημαίνει ότι τώρα πια είναι αναπόφευκτες οι αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ κατά της ΝΟ Γιουγκοσλαβίας ο Λόκχαρντ δήλωσε σιβυλλικά: "Δε θα προβώ σε εικασίες" (;)...

Για ελάχιστες πιθανότητες επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας μίλησε και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ, ο οποίος είπε ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον Χόλμπρουκ.

Στο Λονδίνο,ο πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ επρόκειτο να απευθυνθεί στη Βουλή των Κοινοτήτων, για να εξηγήσει "πόσο σημαντική είναι η δέσμευση των βρετανικών δυνάμεων σε ενδεχόμενη επίθεση του ΝΑΤΟ εναντίον σερβικών στόχων".

Ο Ρώσος πρωθυπουργός, Γεβγένι Πριμακόφ,ανέβαλε αργά χτες βράδυ την πενθήμερη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, λόγω των ραγδαίων εξελίξεων της κοσσυφοπεδιακής κρίσης και παρά το γεγονός ότι ο βασικός σκοπός του ήταν να πετύχει την εξασφάλιση δάνειο δύο δισ. δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Νωρίτερα, ο Πριμακόφ είχε επαναλάβει τις αντιρρήσεις της Μόσχας έναντι οιασδήποτε ξένης στρατιωτικής εισβολής στο Κοσσυφοπέδιο. Αργότερα, μάλιστα, αναγκάστηκε να διαψεύσει ότι η χώρα του παραβιάζει το διεθνές εμπάγκο όπλων κατά του Βελιγραδίου, με αφορμή τη δήλωση Αζέρου αξιωματούχου που είπε πως το Αζερμπαϊτζάν ακινητοποίησε ρωσικό μεταγωγικό με προορισμό τη ΝΟ Γιουγκοσλαβίας, το οποίο μετέφερε έξι μαχητικά αεροσκάφη τύπου MiG.

Ωρες πριν, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, είχε αποστείλει επιστολή στο Ρώσο ομόλογό του Μπόρις Γιέλτσιν για τη σοβαρότητα της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο.

Ωρες κρίσιμες, γεμάτες αγωνία περνά και η Αλβανία, η οποία έχει αναπτύξει όλες της σχεδόν τις δυνάμεις στη μεθόριο με το Κοσσυφοπέδιο.Ο Αλβανός πρωθυπουργός Παντελί Μάικο ανακοίνωσε χτες την παραπάνω είδηση, επικαλούμενος το μεγάλο αριθμό Αλβανών - τουλάχιστον 200... - που έχουν χάσει τη ζωή τους τις τελευταίες μέρες στην πολυτάραχη σερβική επαρχία. Μάλιστα, το υπουργείο Εξωτερικών έστειλε νότα διαμαρτυρίας στο Βελιγράδι για τις "συνεχείς", όπως υποστήριξε "παραβιάσεις των βόρειων αλβανικών συνόρων".Νωρίτερα, δημοσιεύματα του αλβανικού Τύπου υποστήριζαν πως φρουροί των γιουγκοσλαβικών συνόρων αντάλλαξαν επί δύο ώρες το Σάββατο πυρά μικρών όπλων και πολυβόλων με την αλβανική αστυνομία.

Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Αλεξάντερ Ντιμιτρόφ επανέλαβε χτες στα Σκόπια τις ανησυχίες της κυβέρνησής του υποστηρίζοντας ότι "δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί η ΠΓΔΜ από το ΝΑΤΟ για επιθέσεις κατά των Σέρβων". Οι δηλώσεις αυτές, ωστόσο, είχαν ως βασικό σκοπό τον καθησυχασμό της κοινής γνώμης της χώρας τους, μιας που οι περισσότεροι πολίτες φαίνονται ιδιαίτερα ανήσυχοι και σχεδόν βέβαιοι για τη μεταλαμπάδευση των συγκρούσεων και στο έδαφός τους.

Ομως, την ίδια ώρα, ο επικεφαλής της ΝΑΤΟικής δύναμης που στρατοπεδεύει στην ΠΓΔΜ, Βρετανός στρατηγός Μάικ Τζάκσον, απέφευγε να δεσμευτεί για παροχή γραπτών εγγυήσεων εκ μέρους του ΝΑΤΟ για την εξασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της ΠΓΔΜ! Στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, απέφυγε να δώσει απάντηση για το αν το ΝΑΤΟ πρόκειται να εγγυηθεί την ακεραιότητα της ΠΓΔΜ σε περίπτωση ΝΑΤΟικής επιδρομής και παρέπεμψε σε δηλώσεις του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα και του επικεφαλής των ΝΑΤΟικών δυνάμεων για την Ευρώπη, στρατηγού Γουέσλεϊ Κλαρκ, οι οποίοι μόνο προφορικά έχουν δηλώσει ότι το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να αφήσει "απροστάτευτη" την ΠΓΔΜ, σε περίπτωση που θα εκδηλωθεί σερβική επίθεση εναντίον της. Ετσι, ο στρατηγός Τζάκσον περιορίστηκε να πει πως ο μόνος σκοπός της ΝΑΤΟικής παρουσίας είναι η επίβλεψη "ειρηνευτικής συμφωνίας εάν επιτευχθεί"...