Είχαμε αναφερθεί στο προηγούμενο τεύχος για τη δυσλεξία και είχαμε υποσχεθεί ότι θα συνεχίσουμε με τον δυσλεκτικό έφηβο, το παιδί που ξαφνικά αρχίζει να γίνεται άνδρας. Ο δυσλεκτικός έφηβος μπορεί να έχει ξεπεράσει κάποια προβλήματα από την παιδική του ηλικία, μπορεί να διαβάζει κομπιαστά, αργά ή ακόμα με άνεση, αλλά να μην κατανοεί αυτά που διαβάζει. Η ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής κατά τη γραφή ή την ανάγνωση είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Δυσκολεύεται να αντιγράψει σωστά από τον πίνακα, με αποτέλεσμα να μεταφέρει λάθος τα όσα είπε ο δάσκαλος, ώστε να διαβάσει ανάλογα στο σπίτι. Οι εργασίες του δίνουν την εντύπωση στο δάσκαλο ότι ο μαθητής βαριέται και ότι δεν ενδιαφέρεται για μάθηση, χωρίς να αναδεικνύεται η πραγματική αιτία που γεννά το πρόβλημα, που είναι η δυσλεξία. Η οργάνωση λείπει παντελώς από τη ζωή του, αφού βρίσκεται μονίμως σε σύγχυση. Μπερδεύει τα μαθήματα της βδομάδας, παίρνει μαζί του βιβλία άλλης μέρας, γυρεύει απεγνωσμένα το σωστό τετράδιο ή το βιβλίο στην τσάντα, στο γραφείο ή στο δωμάτιό του, ενώ την ίδια στιγμή νιώθει εκνευρισμένος, αφού νομίζει ότι κάποιος έχει αλλάξει θέση στα πράγματά του ή ότι «άνοιξε η γη και τα κατάπιε». Η δυσκολία να μεταφέρει τη σκέψη και τις ιδέες του στο γραπτό λόγο ξεπερνά κάθε δική μας φαντασία, είναι κάτι το ανεπανάληπτο για τη δική μας νόηση και αντίληψη, πόσο μάλλον αν διανοηθούμε να αναζητήσουμε νόημα στην προσπάθειά μας και να αποκρυπτογραφήσουμε τον ιδιόρρυθμο γραφικό χαρακτήρα του. Παράλληλα, ο δυσλεκτικός μαθητής είναι υπερευαίσθητος στην κριτική, χάνει πολύ εύκολα την αυτοπεποίθησή του και αποθαρρύνεται. Με άλλα λόγια, ο δυσλεκτικός μαθητής βρίσκεται σε μια καθημερινή και χρόνια ψυχική οδύνη, λόγω της απελπισμένης προσπάθειας που κάνει να βγει από μια κατάσταση που τον κάνει να αισθάνεται άσχημο, αποτυχημένο, να νιώθει απογοήτευση για τον εαυτό του, που όμως δεν μπορεί να κάνει στην ουσία τίποτα, αφού δεν κατανοεί την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, ούτως ώστε να βρει τη λύση, που απαιτεί ο κοινωνικός του περίγυρος, ώστε να γίνει αποδεκτός.

Εδώ θα μπορούσε κανείς να απαντήσει και με δύο λόγια: Ανεπαρκής διάγνωση. Οσο για την ενημέρωση και επιμόρφωση δασκάλων και γονιών, ώστε οι τελευταίοι να μην γίνονται βορά στους ιδιώτες που καραδοκούν για να δώσουν τάχα λύση στο πρόβλημα, με το αζημίωτο βέβαια, είναι προφανές ότι δεν υπάρχει. Εκτός αυτού, η πολιτεία έχει την εντύπωση ότι τα παιδιά αυτά είναι «ανεπίδεκτα μαθήσεως», τη στιγμή που είναι διαπιστωμένο από σχετικές έρευνες στο εξωτερικό ότι έχουν τις δυνατότητες να ενταχθούν μετά από ειδική αγωγή στη μαθησιακή πράξη. Φυσικά, αυτό προϋποθέτει έγκαιρη διάγνωση του προβλήματος από ειδικό στο σχολείο, γεγονός που συνεπάγεται σωστή εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, που, σε συνεργασία με άλλους ειδικούς ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν ανάλογες καταστάσεις στα σχολεία.