«Το Κυπριακό είναι μία Οδύσσεια και θα ταξιδεύουμε συνεχώς μέχρι να φτάσουμε στην Ιθάκη». Με αυτά τα λόγια, έκλεισε την επίσημη τριήμερη επίσκεψή του στην Αθήνα, την Παρασκευή, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, δηλώνοντας ότι επιστρέφει στην Κύπρο απόλυτα ικανοποιημένος και συγκινημένος από τα αποτελέσματα των επαφών που είχε κατά την παραμονή του στην Ελλάδα. Κύριο ζήτημα της επίσκεψης και των συνομιλιών του ήταν το Κυπριακό και η πορεία των απευθείας διαπραγματεύσεων με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, αλλά και οι διμερείς σχέσεις Αθήνας - Λευκωσίας, που, δεδομένης και της οικονομικής κρίσης, θα συνεχίσουν την ενίσχυση της συνεργασίας τους στον οικονομικό και άλλους συναφείς τομείς, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι όποιες αρνητικές επιπτώσεις.

Ο Δ. Χριστόφιας είχε συναντήσεις, κατά την παραμονή του στην Αθήνα, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό, Κώστα Καραμανλή, τον Πρόεδρο της Βουλής, Δημήτρη Σιούφα, την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, καθώς επίσης και με τους αρχηγούς των ελληνικών πολιτικών κομμάτων, δηλώνοντας ικανοποιημένος για τη συμπαράσταση στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού και στην πολιτική που ακολουθείται με στόχο την εξεύρεση δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο πρόβλημα το συντομότερο δυνατό.

Ο Κύπριος Πρόεδρος ξεκαθάρισε σε όλους τους τόνους τις προθέσεις του, αναφορικά με τη λύση του Κυπριακού και έως πού είναι διατεθειμένος να φτάσει. Υπογράμμισε ότι η λύση θα πρέπει να συνάδει και να στηρίζεται στα όσα έχουν οι δυο Κοινότητες συναποφασίσει και στα όσα προβλέπουν τα περί Κύπρου Ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Θα είναι μια λύση, που θα τερματίζει την κατοχή, θα επανενώνει το έδαφος, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία της Κύπρου, στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται, περιγράφεται στα Ψηφίσματα του ΟΗΕ. Θα προμηνύει ένα κράτος με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα, όπου θα κατοχυρώνονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Κάλεσε δε την ΕΕ, της οποίας η Κύπρος είναι μέλος, αλλά και τη διεθνή κοινότητα να στραφεί προς την Τουρκία και να απαιτήσει να συνεργαστεί για μια τέτοια λύση, καθώς στην Αγκυρα βρίσκεται το κλειδί της λύσης.

Διαμήνυσε ότι στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν είναι να «εκδικηθεί την Τουρκία», προβάλλοντας βέτο στην ένταξή της στην ΕΕ, αλλά να χρησιμοποιήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις ως μοχλό πίεσης για την επίλυση του Κυπριακού.

Η Λευκωσία, όπως ξεκαθαρίστηκε, δεν προτίθεται να δεχτεί τη μείωση ή τον περιορισμό των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στηλιτεύοντας την καθοδηγούμενη από την Αγκυρα κίνηση του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, να παρουσιάσει στην τελευταία συνάντηση των δύο ηγετών δήλωση διαμαρτυρίας για την Κοινή Πολιτική Διακήρυξη που υπέγραψαν Χριστόφιας - Μεντβέντεφ στη Μόσχα, αλλά και τις παρενοχλήσεις που δέχεται η Κυπριακή Δημοκρατία, προκειμένου να σταματήσει τις έρευνες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.

Ακόμα ένας παράγοντας που δυσκολεύει τη διαδικασία των απευθείας διαπραγματεύσεων των δύο ηγετών φαίνεται να είναι η αντιφατική κατάσταση που δημιουργείται από τη στάση του Μ. Ταλάτ. Αν και η διαδικασία είναι ακόμη στην αρχή της, αξίζει να σημειωθεί ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά, ενώ έχει δεσμευτεί για το πλαίσιο της λύσης που αναφέρουμε παραπάνω, εμφανίζεται σε δημόσιες δηλώσεις της εκτός των συνομιλιών να υιοθετεί τις θέσεις της Τουρκίας, που αναφέρονται σε ένα «νέο συνεταιρισμό», που θα αντικαταστήσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Η ελληνοκυπριακή πλευρά υπογραμμίζει ότι για να επέλθει λύση θα πρέπει να προκύψει κατόπιν της συμφωνίας των δύο κοινοτήτων και όχι δύο «κρατών», δημιουργώντας μία Ομοσπονδία και όχι Συνομοσπονδία.

Το ταξίδι στην Ελλάδα έγινε η αφορμή για να διαλυθούν και οι όποιες τυχόν υποψίες ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά προσήλθε στις διαπραγματεύσεις υπό την κηδεμονία της Αθήνας, σε αντίθεση με την τουρκοκυπριακή που δήλωσε ξεκάθαρα ότι χωρίς τη συναίνεση της Τουρκίας δε θα μπορούσε να ξεκινήσει τη διαδικασία, με τον Δ. Χριστόφια να εκφράζει τη λύπη του, καθώς «αφεντικά της διαπραγμάτευσης θα έπρεπε να είναι οι Κύπριοι και όχι ξένοι».

Σε αυτή τη βάση αποκλείεται πλέον και κάθε περίπτωση επιδιαιτησίας, δεδομένης και της πικρής πείρας του 2004 και του «Σχεδίου Ανάν», γεγονός που είναι κατανοητό και από τα Ηνωμένα Εθνη και από το Συμβούλιο Ασφαλείας, με τον Κύπριο Πρόεδρο να δηλώνει χαρακτηριστικά ότι επρόκειτο για «αυθαίρετη τοποθέτηση κάποιων δυνάμεων, την οποία αποδεχτήκαμε και εμείς δυστυχώς», τονίζοντας ότι αναλαμβάνει πρώτος ο ίδιος το μερίδιο της ευθύνης.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά, όπως δήλωσε ο Δ. Χριστόφιας, διαπραγματεύεται με την τουρκοκυπριακή ως ίσος προς ίσο, ασκώντας την πολιτική της με ευελιξία και συνέπεια στις αρχές της, διατηρώντας μια συγκρατημένη αισιοδοξία και ζητώντας από όλους υπομονή στο δύσκολο δρόμο των συνομιλιών, που είναι και μονόδρομος για τη λύση. Δέσμευση της Κυπριακής Προεδρίας ήταν και παραμένει να υπάρξει αποτέλεσμα, υπογραμμίζοντας ότι δεν παραδίδει τα όπλα και δεν παραιτείται, παρά τα όποια εμπόδια παρουσιάζονται. Ωστόσο, λόγω των ειδικών συνθηκών, δεν είναι δυνατόν να τεθούν χρονοδιαγράμματα, τη στιγμή που εκκρεμούν ζητήματα, όπως το περιουσιακό, η επιστροφή των προσφύγων, η ασφάλεια, αλλά και η αποχώρηση των εποίκων. Το μόνο όριο που μπαίνει είναι ότι γίνονται προσπάθειες να υπάρξει λύση το συντομότερο δυνατό, καθώς ο χρόνος λειτουργεί σαν εχθρός και παγιώνει καταστάσεις...

Η Αλ. Παπαρήγα, μετά τη συνάντηση που είχε, επικεφαλής αντιπροσωπείας του ΚΚΕ, με τον Δ. Χριστόφια, εξέφρασε στον Κύπριο Πρόεδρο τη στήριξη του ΚΚΕ στις προσπάθειες για λύση, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Οπως δηλώσαμε στο πρόσφατο ταξίδι μας στην Κύπρο, το ΚΚΕ στηρίζει τις προσπάθειες της Κυπριακής Προεδρίας για τη δίκαιη λύση του Κυπριακού, με βάση τις γνωστές εδώ και πάρα πολλά χρόνια αποφάσεις του ΟΗΕ. Αυτό που διαπιστώνουμε και εμείς από την Ελλάδα είναι ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν είναι απλώς αδιάλλακτη, θέλει όλο και περισσότερα και από αυτά που της έδινε το "σχέδιο Ανάν". Κυρίως όμως, στηρίζεται από την ηγεσία της Τουρκίας.

Εδώ, όμως, υπάρχει και το εξής πρόβλημα: Δεν μπορεί να νίπτει τας χείρας της και να ποιεί την νήσσαν η ΕΕ, εφόσον η Κύπρος είναι και μέλος της, όπως και ο ΟΗΕ δεν μπορεί να θέτει το ζήτημα απλώς σε ένα επίπεδο, όπου η μεν ελληνοκυπριακή πλευρά προσπαθεί, η δε άλλη πλευρά προσπαθεί να κερδίσει χρόνο για να επιδιώξει τους πάγιους σκοπούς της. Αν θέλετε, το θέμα αφορά και την Ελλάδα. Διεθνές πρόβλημα είναι βεβαίως το Κυπριακό. Μας ανησυχούν οι τελευταίες εξελίξεις στο Αιγαίο, σε μια περίοδο που πολλά πράγματα είναι ταραγμένα και, μάλιστα, η οικονομική κρίση ανεβάζει τη δίψα για ζωτικούς χώρους και αγορές.

Παραμένουμε στη θέση που έχουμε και θεωρούμε ότι, αν κάποιος θέλει να προσφέρει, πρέπει να ασκήσει πίεση προς την τουρκοκυπριακή πλευρά».