Καθώς τελειώνει ο 20ός αιώνας αναγκαίο είναι να προστρέχουμε σε «σημειώσεις» κριτικού απολογισμού των - συχνά βλαβερών για το λαό και τον τόπο - κοινωνικών, πνευματικών και πολιτιστικών δεδομένων, στη χώρα μας και στον κόσμο. Σε «σημειώσεις» σημαντικών πνευματικών ανθρώπων. Ιδιαίτερα χρήσιμο είναι να προστρέχουμε σε κείμενα που θέτουν και κρίνουν θέματα - λίγο - πολύ αντιληπτά, οικεία για όλον, σχεδόν, τον κόσμο - και τα οποία είναι διατυπωμένα με σαφήνεια και ευθύτητα, με καθάρια, απλή, άμεση, ανεπιτήδευτη, κυριολεκτική και λαγαρή γλώσσα. Τέτοια σύντομα, εύληπτα και λαγαρά κείμενα αποτελούν το βιβλίο του Νάσου Βαγενά «Σημειώσεις από το τέλος του αιώνα» («Κέδρος» ). Ο καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, μελετητής - κριτικός της λογοτεχνίας, αλλά και αξιότατος ποιητής, Νάσος Βαγενάς, χαρακτηρίζει αυτή τη συλλογή κειμένων του (επιφυλλίδες, κριτικές παρεμβάσεις για διάφορα θέματα της - «μεταμοντέρνας» όπως καυστικά επισημαίνει - κοινωνικής, πολιτικής, εκπαιδευτικής, τηλεοπτικής μας ζωής, αλλά και για πρόσωπα, είδη, θέματα και προβλήματα της ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας, βιβλιοκρισίες του κ.ά.) «εξωτερικό ημερολόγιο». Ενα «ημερολόγιο» για πράγματα που απασχολούν τον ίδιο σαν πνευματικό άνθρωπο, αλλά και σαν απλό πολίτη. Γεγονός, που σημαίνει ότι αφορούν και πρέπει να ενδιαφέρουν όλους μας.

Απολύτως κοινού ενδιαφέροντος είναι τα κείμενά του για τα μύρια όσα, αποπροσανατολιστικά, αποχαυνωτικά, παρακμιακά, αήθη, διαστροφικά και απολίτιστα κακώς κείμενα στα ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ, ιδίως τα ΜΜΕ των «ιδιωτικών καθεστώτων». Κακώς κείμενα, τα οποία ευλογεί η δικομματική «δικτατορία του φιλελευθεριάτου». Κοινού ενδιαφέροντος δεν είναι όσα άπτονται του εκπαιδευτικού μας συστήματος; Οσοι πολιτικοί, νόμοι, μέτρα και μέσα εξυπηρετούν διάφορα μεγαλοσυμφέροντα και με «ξέπλυμα της παρακουλτούρας», την οποία προωθούν αυτά τα συμφέροντα. Συμφέροντα, που επιχειρούν να εμφανιστούν και ως «χορηγοί» του πολιτισμού, επιδιώκοντας μ' ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια. Να «καθαρθούν» στην αντίληψη της κοινής γνώμης, να διαφημιστούν και να υποκρύψουν με την υποκριτική «χορηγία» τους μια ακόμη επιχειρηματική επιδίωξή τους. Από τις περί λογοτεχνίας και γλώσσας «σημειώσεις» του Ν. Βαγενά, ενδεικτικά αναφέρουμε εκείνες που αφορούν στους Σεφέρη, Ρίτσο, Καρυωτάκη, Σικελιανό, τους αδελφούς Σούτσου, τα αρχαία ελληνικά στην εκπαίδευση, την πορεία της δημοτικής γλώσσας στη λογοτεχνία μας, το πρόβλημα χρονολόγησης της νεοελληνικής λογοτεχνίας (1000 μ.Χ., 1453, 1821). Το βιβλίο κλείνει με ένα καυστικότατο κείμενο για την ανοχή, αν όχι φιλοΝΑΤΟική στάση, της πλειοψηφίας των διανοουμένων, απέναντι στον «ανθρωπιστικό» πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας.