ΑΓΚΥΡΑ.--

Με μια ολική αλλαγή στάσης, την τελευταία στιγμή, πιθανότατα σε μια προσπάθεια να διατηρήσει το νέο αναβαθμισμένο διπλωματικό της ρόλο, η Τουρκία ανακοίνωσε, αργά χθες, ότι προτίθεται ν' αυξήσει την ποσότητα νερού που χορηγεί προς το Ιράκ και τη Συρία. Καθοριστικό ρόλο στην τουρκική «στροφή», σύμφωνα με αναλυτές, διαδραματίζει το γεγονός ότι η Αγκυρα επιδιώκει να παραμείνει «δίαυλος επικοινωνίας» στις συνομιλίες Συρίας - Ισραήλ, αλλά και στις προσπάθειες αποκλιμάκωσης της έντασης στις διπλωματικές σχέσεις Ιράκ - Συρίας. Γεγονός, επίσης, είναι ότι η Αγκυρα έχει κάνει βήματα «προσέγγισης» με τη Βαγδάτη και για το κουρδικό ζήτημα.

Η ανακοίνωση έρχεται μετά από τριμερή υπουργική συνάντηση για τη διαχείριση των νερών του Ευφράτη και του Τίγρη, που κύλησε σε εξαιρετικά τεταμένο κλίμα και υπό αρκετές αλληλοκατηγορίες. Οι τρεις χώρες εμπλέκονται σε διαμάχες για το ζήτημα, ήδη από τη δεκαετία του '70. Εκτοτε, με σποραδικές συναντήσεις προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα. Την τελευταία διετία, όμως, έχουν γίνει έξι σχετικές συναντήσεις καθώς το πρόβλημα της λειψυδρίας έχει οξυνθεί σημαντικά, κυρίως στο Ιράκ, προκαλώντας σοβαρές τριβές, ακόμη και ανησυχίες περιφερειακής στρατιωτικής αντιπαράθεσης.

Η Βαγδάτη, διά του υπουργού Υδάτινων Πόρων Αμπντούλ Λατίφ Τζαμπάλ Ρασίντ, που συμμετείχε στην κυβέρνηση, υπογράμμισε ότι πλέον αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα έλλειψης ακόμη και πόσιμου νερού. Πρόσθεσε ότι, ήδη, έχει καταστραφεί μεγάλο μέρος της φετινής σοδειάς και ότι θ' αναγκαστεί να εισαγάγει σιτάρι και ρύζι, παρά το τεράστιο οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Ο Ρασίντ υποστήριξε ότι από τις ποσότητες νερού που η Αγκυρα υποστηρίζει ότι χορηγεί καθημερινά προς τη Συρία ελάχιστες φθάνουν στον τελικό τους προορισμό, στο Ιράκ.

Ο Σύρος υπουργός Αρδευσης, Νάντερ αλ Μπούνι, υπεραμύνθηκε της στάσης της χώρας του, υποστηρίζοντας ότι χορηγεί 69% των νερών του Ευφράτη, έναντι 58% που υποχρεούται, στο Ιράκ. Εριξε, έτσι, όλο το βάρος της ευθύνης στην τουρκική πλευρά, και στη διαχείριση των νερών των δύο ποταμών και των φραγμάτων, ενώ υπονόησε ότι η ιρακινή πλευρά δε διαχειρίζεται ορθώς τον υδάτινο πλούτο.

Πριν την απόφαση της τελευταίας στιγμής, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Τάνερ Γιλντίζ υποστήριζε ότι η ξηρασία απειλεί και την Τουρκία, η οποία δίνει, ήδη, περισσότερο νερό από ό,τι υποχρεούται από τις υφιστάμενες τριμερείς συμφωνίες. Ο Γιλντίζ υποστήριξε ότι η Αγκυρα αποδεσμεύει 517 κυβικά μέτρα νερό ανά δευτερόλεπτο έναντι 500 που υποχρεούται. Από την πλευρά του, ο Τούρκος υπουργός Περιβάλλοντος Βεϊσέλ Ερόγλου, πριν την «στροφή 180 μοιρών», υπογράμμιζε ότι η απελευθέρωση μεγαλύτερων ποσοτήτων νερού προς Συρία και Ιράκ, «δεν επιτρέπει στην Τουρκία να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες».