Δικαιολογούν όμως τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση του «Πατριωτικού Πόλου» το θόρυβο που έχει δημιουργηθεί και, ιδίως την ανησυχία των ΗΠΑ;

Μέχρι πρόσφατα στην πολιτική ζωή της χώρας κυριαρχούσε η δικομματική εναλλαγή του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος «Δημοκρατική Δράση» και των «Χριστιανοδημοκρατών». Οι πελατειακές σχέσεις, η πλατιά εξαγορά των ψήφων, η ατιμώρητη καταλήστευση του δημόσιου χρήματος, η εξαφάνιση των πολιτικών αντιπάλων, ο ξεδιάντροπος χρηματισμός δικαστών και άλλων αξιωματούχων, ήταν μερικά από τα χαρακτηριστικά του πολιτικού συστήματος.

Ο Τσάβες σάρωσε κυριολεκτικά αυτό το κύκλωμα της διαφθοράς. Κατήργησε το Κογκρέσο και στη θέση του προκήρυξε εκλογές για νέα Συνταγματική Εθνοσυνέλευση. Ηταν τέτοια η αγανάκτηση του λαού για τον διεφθαρμένο δικομματισμό που ο «Πατριωτικός Πόλος» ανέβασε το ποσοστό του σε 96% (123 έδρες σε σύνολο 128), που, πρέπει να σημειωθεί ότι δεν αμφισβητήθηκε ούτε από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ.

Η κυβέρνηση ξήλωσε επίσης τη διεφθαρμένη και πανίσχυρη ηγεσία του Ανώτατου Δικαστηρίου. Σε όλες τις κρατικές θέσεις βρέθηκαν νέοι άνθρωποι, συνεργάτες της κυβέρνησης Τσάβες. Σάλο προκάλεσε η αντικατάσταση του μέχρι τότε διευθυντή της πετρελαϊκής βιομηχανίας, ο οποίος εμφορούνταν από νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις. Πολλοί είναι οι στρατιωτικοί που έχουν καταλάβει σημαντικές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό και κυρίως στο στράτευμα, αφού ανακλήθηκαν από την αποστρατεία.

Ενα σημαντικό βήμα, δηλαδή, με την απομάκρυνση της παλιάς δικομματικής, φιλοϊμπεριαλιστικής γραφειοκρατίας έχει σε ένα βαθμό γίνει. Μένει βέβαια, να αντικατασταθεί συνολικά ο κρατικός μηχανισμός, μια που είναι φανερό ότι η αλλαγή προσώπων στα ηγετικά πόστα δεν αρκεί.

Ακόμη, ψηφίστηκε τον προηγούμενο μήνα νέο Σύνταγμα, το οποίο εγκρίθηκε με λαϊκό δημοψήφισμα. Υπέρ ψήφισε το 70% των εκλογέων. Η χώρα μετονομάστηκε σε Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας για να θυμίζει ξεκάθαρα την εθνικοαπελευθερωτική, επαναστατική παράδοση του Σιμόν Μπολιβάρ που αγωνίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα για την αποτίναξη του ισπανικού ζυγού, αλλά και για τη συνένωση όλης της Λατινικής Αμερικής ενάντια σε κάθε ισπανική ή βορειοαμερικανική εξάρτηση.

Με το νέο Σύνταγμα, κηρύσσονται άκυρες όλες οι διεθνείς συμφωνίες που μπορούν να περιορίσουν ή να βλάψουν την εθνική κυριαρχία. Σε άλλο άρθρο του, αναγνωρίζεται το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, αλλά παράλληλα το κράτος αναλαμβάνει την οργάνωση ενός συστήματος οικονομικού σχεδιασμού με τη συμμετοχή των κοινωνικών φορέων και με στόχο τη διασφάλιση μίας ισορροπημένης ανάπτυξης. Διακηρύσσεται επίσης ότι το οικονομικό σύστημα θα βασίζεται στην ισόρροπη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και ότι θα πρέπει να συμβάλει στην αυτονομία της χώρας.

Η πετρελαϊκή βιομηχανία, με ειδικό άρθρο του Συντάγματος, περνά ουσιαστικά στον έλεγχο του κράτους και απαγορεύεται η μερική ή ολική ιδιωτικοποίησή της. Ανάλογες διατάξεις καλύπτουν την ηλεκτρική ενέργεια, άλλες μορφές ενέργειες (με εξαίρεση το φωταέριο) και την υδροδότηση.

Στην αγροτική οικονομία το Σύνταγμα απαγορεύει τα λατιφούντια, τις τεράστιες δηλαδή ιδιοκτησίες γης, όπου η εκμετάλλευση των εργατών γης παίρνει τρομακτικές διαστάσεις και θυμίζει Μεσαίωνα, αν όχι την εποχή της δουλείας.

Παράλληλα, το νέο Σύνταγμα ενισχύει το νομοθετικό Σώμα και εισάγει το θεσμό του λαϊκού δημοψηφίσματος, αλλά και τη δυνατότητα του λαού να ανακαλεί τους αντιπροσώπους του. Αναγνωρίζονται τα δικαιώματα των ιθαγενών. Καταργείται η πηγή διαφθοράς και θησαυρισμού για τους δικομματικούς εταίρους. Αναγνωρίζει στο λαό το δικαίωμα της πολιτικής ανυπακοής με στόχο τη διαφύλαξη της δημοκρατικής συνταγματικής τάξης.

Τέλος, ορίζει τη διάρκεια της προεδρικής θητείας σε 6 χρόνια (από 5 που είναι σήμερα) και δίνει τη δυνατότητα επανεκλογής του ίδιου προσώπου. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι αντιδραστικές δυνάμεις, από όλο το κείμενο του Συντάγματος στάθηκαν μόνο σε αυτό το τελευταίο σημείο και μάλιστα για να συνάγουν το αυθαίρετο συμπέρασμα ότι η Βενεζουέλα οδεύει προς τη νομιμοφανή δημοκρατία!

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο νέο Σύνταγμα αντιτάχθηκαν τα κόμματα του δικομματισμού, οι ΗΠΑ και βέβαια η Ενωση Βιομηχάνων και μεγαλοεπιχειρηματιών της Βενεζουέλας, όπως επίσης και οι παράγοντες της καθολικής εκκλησίας που έχουν ισχυρές διασυνδέσεις με το Βατικανό.