Μια ακόμα Παγκόσμια Ημέρα - αυτή τη φορά αφιερωμένη στους πρόσφυγες - ήρθε να θυμίσει προχτές ό,τι ακόμη και ο ΟΗΕ ξεκάθαρα επισημαίνει: Πως δεν υπάρχει κανένας λόγος για να γιορτάζουμε!

Μάλιστα ο φετινός εορτασμός έρχεται να υπενθυμίσει πως ακριβώς πριν από 50 χρόνια - στις 12 Δεκέμβρη του 1951 - δημιουργήθηκε η Σύμβαση της Γενεύης, η οποία ενώ υποχρεώνει τις χώρες που την υπέγραψαν (ανάμεσά τους και η Ελλάδα) να προσφέρουν «πατρίδα» σε όσους κινδυνεύει η ζωή και η ελευθερία τους, σήμερα κατάφωρα παραβιάζεται. Οι χώρες της Ευρώπης, η μία μετά την άλλη, ολοένα και περισσότερο, κλείνουν ερμητικά τις πόρτες τους σε όσους ξεριζωμένους φτάνουν εκεί για να ζητήσουν το αυτονόητο: Πολιτικό άσυλο. Ισως γι' αυτόν ακριβώς το λόγο ο Υπατος Αρμοστής του ΟΗΕ, Ρουντ Λούμπερς, στις 9 Φλεβάρη του 2001 έκανε - για πρώτη φορά - έκκληση στην Ευρωπαϊκή Ενωση να κρατήσει ανοιχτή την πόρτα στους αιτούντες ασύλου και να επιδιώξει την εναρμόνιση του πολιτικού ασύλου στην Ευρώπη με μια παγκόσμια προσέγγιση του προσφυγικού προβλήματος. Τόσο σοβαρά, δηλαδή, είναι τα πράγματα.

Για τη χώρα μας, δυστυχώς, αυτό που μπορεί να ειπωθεί - δίχως αναστολή καμία - είναι πως «ο Ξένιος Δίας δε μένει πια εδώ». Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι, εδώ και μια δεκαετία, η χώρα με το μικρότερο ποσοστό εγκρίσεων πολιτικού ασύλου στην Ευρώπη, αλλά και με μια νομοθεσία που πάει απ' το κακό στο χειρότερο. Και να σκεφτεί κανείς ότι τις προηγούμενες δεκαετίες υπήρξε χώρα συνηθισμένη να «εξάγει» πρόσφυγες, ως αποτέλεσμα των πολιτικών διώξεων στο εσωτερικό της...

Οσον αφορά το νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα μας, ο βασικός νόμος που ρυθμίζει τα ζητήματα πολιτικού ασύλου είναι ο 1975/91, ο οποίος τροποποιήθηκε - προς το χειρότερο - με τον 2452/96. Πρόκειται, όπως επανειλημμένα έχει καταγγελθεί, για ένα αντιπροσφυγικό ουσιαστικά νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο δεν αντιμετωπίζει τον αιτούντα πολιτικού ασύλου ως ανθρώπινη προσωπικότητα, με τις ιδιαίτερες ανάγκες μάλιστα που έχει, αλλά μάλλον ως περίπτωση που δημιουργεί πρόβλημα στην κυβέρνηση και πρέπει να αντιμετωπιστεί ανάλογα. Γιατί, άλλωστε, το πολιτικό άσυλο να γίνεται αφορμή για τριβές ανάμεσα σε αντιδραστικές κυβερνήσεις; Ακριβώς πάνω σ' αυτό το νομοθετικό πλαίσιο πατά η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας - εκτεταμένα το τελευταίο διάστημα - τη διαδικασία των άτυπων απελάσεων, σύμφωνα με την οποία χωρίς να εξετάζονται καθόλου τα αιτήματα πολιτικού ασύλου των προσφύγων ή χωρίς να τους παρέχεται καν η δυνατότητα να τα υποβάλουν, απελαύνονται αυθαίρετα και βίαια απ' τη χώρα - κυρίως προς την Τουρκία (απ' αυτήν κυρίως έρχονται πολιτικοί πρόσφυγες στην Ελλάδα). Αποτέλεσμα; Πολλοί απ' αυτούς να κλείνονται στις φυλακές με αβέβαιη τη ζωή τους, είτε να χάνουν τη ζωή τους, επειδή συλλαμβάνονται από τις τουρκικές αρχές και δολοφονούνται με τα γνωστά σε όλους βασανιστήρια...

«Το πολιτικό άσυλο στις μέρες μας έχει σχεδόν καταργηθεί!», τονίζει στη διακήρυξή της η «Δημοκρατική Συσπείρωση για τις λαϊκές ελευθερίες και την αλληλεγγύη», κι έρχονται τα στοιχεία του ίδιου του υπουργείου Δημόσιας Τάξης να επιβεβαιώσουν απόλυτα την παραπάνω φράση. Σύμφωνα μ' αυτά, από το 1980 έως και το τέλος του 1999 «ο συνολικός προσφυγικός πληθυσμός της Ελλάδας έφτανε τα 6.291 άτομα», που σημαίνει δηλαδή ότι εδώ και 19 χρόνια η προσφυγική ιδιότητα έχει αναγνωριστεί μόλις και ούτε σε 6.500 ανθρώπους! Συγκεκριμένα το 1995 απ' τις 1.312 αιτήσεις, μόλις 203 αναγνωρίστηκαν (ποσοστό 24,4%). Το 1996 έγιναν 1.572 αιτήσεις, αλλά πολιτικό άσυλο πήραν μόλις οι 139 (22%), το 1997 έγιναν 4.376 αιτήσεις κι δόθηκε άσυλο στους 130 (5,5%), το 1998 υπήρξαν 2.953 αιτήσεις κι αναγνωρίστηκαν μόλις 156 (4%), το 1999 έγιναν 1.528 αιτήσεις και δόθηκε άσυλο σε 146 ανθρώπους (8,5%), ενώ το πρώτο 9μηνο του 2000 (Ιανουάριος - Σεπτέμβρης) έγιναν 2.145 αιτήσεις κι αναγνωρίστηκαν οι 169. Κοντά σ' αυτά τα αποκαλυπτικά νούμερα έρχεται κι άλλο ένα - πάλι από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης - για να επιβεβαιώσει το διωγμό των προσφύγων απ' τη χώρα των προσφύγων: Απ' το 1994 έως σήμερα έγιναν πάνω από δύο εκατομμύρια απελάσεις. Πόσοι απ' αυτούς στάλθηκαν σε αποσπάσματα, κανείς δεν ξέρει κι ελάχιστοι είναι αυτοί που ενδιαφέρονται να μάθουν κιόλας...