Παρέμβαση του Σπύρου Χαλβατζή, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ
«Πολλά και οξυμένα είναι τα προβλήματα και στο χώρο της ΤΑ, Α/βάθμιας και Νομαρχιακής, σημείωσε ο Σπ. Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Συνεπώς, είναι δικαιολογημένη η ανησυχία των εργαζομένων, του λαού και εύλογο το ενδιαφέρον των πολιτικών δυνάμεων, να οργανώνουν συσκέψεις, ημερίδες, συνδιασκέψεις για την ΤΑ, η οποία αποτελεί έναν αντιπροσωπευτικό θεσμό. Θεσμό οργανικά ενταγμένο στον διοικητικό μηχανισμό του κράτους, αλλά που όμως έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε σχέση με τα άλλα όργανα και μηχανισμούς, όπως: Η αιρετότητα των οργάνων της. Η σχετική αυτοτέλεια. Η άμεση επαφή με το λαό και η επίδραση που δέχεται από το λαϊκό παράγοντα. Αυτά τα χαρακτηριστικά χρησιμοποιούνται, από τη μια πλευρά, ώστε να αποτελεί η ΤΑ έναν συμπληρωματικό μηχανισμό εφαρμογής της κυρίαρχης, κάθε φορά, πολιτικής, μέσο κρατικής παρέμβασης στην κοινωνική- οικονομική ζωή, με στόχο, εκτός των άλλων, τον εγκλωβισμό του λαού στη λογική του συστήματος.
Από την άλλη, η αξιοποίηση αυτών των χαρακτηριστικών της μπορεί και έχει οδηγήσει στην εκλογή δυνάμεων και ανθρώπων στα όργανα, που ανέδειξαν τον ουσιαστικό ρόλο της ΤΑ σε συμπαραστάτη του λαϊκού κινήματος για την επίλυση των προβλημάτων του. Που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της περιοχής τους, στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων, στην προστασία των δημοκρατικών ελευθεριών και κατακτήσεων.
Η πολιτική και νομική φύση του θεσμού, η παράδοση και η ιστορία του συνδέονται στενά με την εξέλιξη του κρατικού συστήματος που είναι ενταγμένος. Εχει άμεση σχέση με την κοινωνική, οικονομική και πολιτική πραγματικότητα που βιώνεται στο συγκεκριμένο τόπο και χρόνο.
Από την άποψη αυτή η δημοκρατική αναβάθμιση της ΤΑ δεν μπορεί να είναι ξεκομμένη από το γενικότερο εκδημοκρατισμό του κράτους και της δημόσιας ζωής».
«Δεν μπορεί, κατά τη γνώμη μας, να ταυτιστεί ή να θεωρείται εκδημοκρατισμός του κράτους η οποιαδήποτε αποσυγκέντρωση που επιχειρείται για να εκσυγχρονιστεί το σύστημα, αφού με αυτή τη λογική η ΤΑ καλείται να υπηρετήσει βασικές λειτουργίες του, όπως:
Αναφερόμενος στην ιστορία του θεσμού της ΤΑ, ο Σπ. Χαλβατζής τόνισε πως «παρά την ιστορία του, που έχει και φωτεινές στιγμές, όπως στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης», ακόμη και σήμερα χαρακτηρίζεται:
«Ομως - όπως συμπλήρωσε ο Σπ. Χαλβατζής - η επίλυση των ζητημάτων της ΤΑ, χωρίς να υποτιμάται η σημασία τους, δεν μπορεί να έχει ουσιαστικό και μόνιμο χαρακτήρα αν δε συνοδεύεται από βαθιές αλλαγές στην οικονομική και πολιτική ζωή του τόπου σε αντιμονοπωλιακή αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση.
Το ΚΚΕ υποστηρίζει ότι η ΤΑ κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο σε μια ανάπτυξη με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Αυτό γίνεται στην πορεία βαθιών κοινωνικο-οικονομικών αλλαγών.
Στα πλαίσια αυτά ο ρόλος της ΤΑ αποκτά ένα περιεχόμενο πιο ουσιαστικό από αυτό του διοικητικού οργάνου. Μετέχει και συμβάλλει στον προγραμματισμό και σχεδιασμό, στη δράση για την υλοποίησή του, στον έλεγχο εφαρμογής του.
Η έννοια της ΤΑ μπορεί να ολοκληρώνεται στη σοσιαλιστική δημοκρατία. Ωστόσο, οι κομμουνιστές και σήμερα ενδιαφέρονται μαχητικά για δημοκρατικές κατακτήσεις στην αστική δημοκρατία γνωρίζοντας τα περιορισμένα πλαίσιά της.
Παλεύουν για την αξιοποίηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ΤΑ προς όφελος του λαού. Προωθούν την αντίληψη για μια ΤΑ που θα διεκδικεί ενάντια σε επιλογές της κεντρικής διοίκησης και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για:
Μια ΤΑ αναπτυγμένη σε όλες τις βαθμίδες, με καθορισμένες αρμοδιότητες, ορθολογικό καταμερισμό, με ουσιαστικές εξουσίες, απαλλαγμένη από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της κεντρικής εξουσίας».
Ωστόσο, όπως συμπλήρωσε καταλήγοντας ο Σπ. Χαλβατζής, «μια τέτοια αντίληψη για την ΤΑ βρίσκεται σε αντίθεση με το περιεχόμενο της επιχειρούμενης καπιταλιστικής Ευρωπαϊκής Ενοποίησης.
Η ουσιαστική ανάπτυξη του θεσμού της ΤΑ, ο βαθμός και οι ρυθμοί εκδημοκρατισμού του εξαρτώνται από την έκταση και το βάθος του εκδημοκρατισμού και των άλλων θεσμών και λειτουργιών της κεντρικής εξουσίας. Από τα μέτρα περιορισμού της εξάρτησης και επιρροής των μονοπωλίων και του πλέγματος της ξένης εξάρτησης στους μηχανισμούς του κράτους.
Η πάλη για εκδημοκρατισμό, η δημοκρατική αποκέντρωση, η ουσιαστική ανάπτυξη και λειτουργία της ΤΑ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πάλης για εκδημοκρατισμό συνολικά της ελληνικής κοινωνίας, της πάλης για εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνική πρόοδο. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις επιταγές και κατευθύνσεις της ΕΕ, το σπάσιμο των δεσμών που επιβάλλει στη χώρα μας».