Associated Press

Η καθιερωμένη«οικογενειακή» φωτογραφία

Ακαρπες απέβησαν όλες οι προσπάθειες του υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Κόλιν Πάουελ να πείσει τους Ευρωπαίους συμμάχους - κυρίως - να υιοθετήσουν το πρόγραμμα αντιπυραυλικής άμυνας, αλλά και σε ό,τι αφορά το μέλλον της συμφωνίας για τους αντιβαλλιστικούς πυραύλους, την ΑΒΜ, και το ανακοινωθέν μετά το πέρας της πρώτης μέρας της Διήμερης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών των κρατών - μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας δεν εμπεριέχει κανένα σχόλιο ως προς το θέμα, όπως ακριβώς δεν περιέχει και τελικό ανακοινωθέν.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τόσο του πρακτορείου «Ρόιτερς», όσο και του βρετανικού Δικτύου BBC και του αμερικανικού CNN, οι ΗΠΑ επίσης πέτυχαν και στο δεύτερο σκέλος της αποστολής όσον αφορά πάντα στην υιοθέτηση της υλοποίησης και της ανάπτυξης του «Εθνικού Αντιπυραυλικού Συστήματος» - NMD. Στο να πείσουν τους «συμμάχους» τους ώστε να δηλώσουν ότι η Δυτική Συμμαχία αντιμετωπίζει ή πρόκειται να αντιμετωπίσει δυνητικά από κοινού απειλές από πυραυλικές επιθέσεις, γεγονός που θα μπορούσε να νομιμοποιήσει το αμερικανικό σχέδιο NMD, όπως τόνισε ένας εκ των αξιωματούχων, ειδικός για τον έλεγχο των εξοπλισμών που βρέθηκε κοντά στις διαπραγματεύσεις. Ως αντιστάθμισμα της «χασούρας», οι ΗΠΑ εξακολουθούν να τονίζουν ότι δεν πρόκειται ποτέ να κυρώσουν τη «Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών» (Comprehensive Test Ban Treaty - CTBT), γεγονός που εσωτερικά αποδυναμώνει το ΝΑΤΟ, καθώς, σύμφωνα με τη διακήρυξη των αρχών, το ΝΑΤΟ είχε δεσμευτεί στη Συνθήκη, ενώ το ίδιο είχε δεσμευτεί ότι θα πράξει και ο πρώην Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον.

Ακόμη και η γλώσσα που υιοθετείται στο ανακοινωθέν φανερώνει το χάσμα στους κόλπους της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, αν τυπικώς μπορεί να χαρακτηριστεί συγκαταβατική, αλλά τονίζει ότι η απάντηση για την απάλειψη των κινδύνων από τη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής είναι μία σύνθεση μη προσδιορισμένων πολιτικών και αμυντικών μέτρων. Και το ανακοινωθέν συμπληρώνει: «Εξακολουθούμε να δίνουμε μεγάλη σημασία σε καθεστώτα που δεν ακολουθούν αφοπλιστικά προγράμματα ή είναι εξαγωγείς όπλων, καθώς και το διεθνή έλεγχο των εξοπλισμών και του αφοπλισμού ως μέσο της εξάπλωσης των εξοπλισμών». Οσον αφορά στο θέμα, υπενθυμίζεται ότι κατά το προηγούμενη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ που είχε γίνει στη Φλωρεντία το κοινό ανακοινωθέν τόνιζε την ύψιστη σημασία που δίνει η Συμμαχία στις ρωσο-αμερικανικές διαβουλεύσεις που είχαν στόχο να διατηρήσουν και να ισχυροποιήσουν τη συμφωνία ΑΒΜ, που υπογράφτηκε μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Μόσχας το 1972.

Βέβαια, στην εξουσία είναι πια μια άλλη κυβέρνηση, υπό τον Τζορτζ Ουόκερ Μπους, που όχι μόνο δεν κρύβει τα σχέδιά της για την ανάπτυξη του NMD, αλλά φωτογραφίζει και συγκεκριμένα κράτη, όπως τη ΛΔ Κορέας, το Ιράν και το Ιράκ ως δυνητικές απειλές για την ασφάλεια των συμμάχων και εννοείται πρωτίστως των ΗΠΑ.

Μπορεί να μην έχουν ακόμη πείσει τους «συμμάχους», ωστόσο οι προθέσεις τους για να οξύνουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση γίνονται φανερές και από τις χτεσινές δηλώσεις του υπουργού Αμυνας των ΗΠΑ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, που έκανε έκκληση στους συμπατριώτες του να μην επαναπαύονται, εμφορούμενοι από το αίσθημα ασφάλειας μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, αλλά αντίθετα να είναι προετοιμασμένοι για μία πολεμική αναμέτρηση. Υπενθυμίζοντας μία ομιλία του Γουίνστον Τσόρτσιλ, το 1926, κατά την οποία ο μεγάλος Βρετανός πολιτικός είχε τονίσει ότι «ο πόλεμος είναι τόσο παράλογος για να μπορέσουμε να τον φανταστούμε στον 20ό αιώνα», ο Ράμσφελντ κάλεσε τους Αμερικανούς να μην επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος. «Τώρα βρισκόμαστε ακόμη στο ξεκίνημα ενός καινούριου αιώνα και για μία φορά ακόμη θα ήταν δελεαστικό να επαναπαυτούμε στη γνώριμη επωδό σύμφωνα με την οποία έχουμε αφήσει τελικά πίσω μας τον πόλεμο και οι διεθνείς νόμοι, οι συμφωνίες για τους εξοπλισμούς, οι ελεύθερες συναλλαγές και το κοινό αίσθημα έχουν καταστήσει απίθανους παρόμοιους εφιάλτες», δήλωσε ο Ράμσφελντ, μιλώντας στην εκδήλωση μνήμης για τα θύματα των πολέμων, στην Ουάσιγκτον, στην οποία συμμετείχε και ο Μπους. Προειδοποίησε τους Αμερικανούς στρατιωτικούς ότι θα πρέπει να είναι πάντοτε σε θέση «να αποτρέψουν, να υπερασπιστούν και να επικρατήσουν έναντι των εχθρών της ελευθερίας».

Με αυτό το σκεπτικό ο Ράμσφελντ θα προσέλθει στη συνάντησή του με το Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Ιβανόφ με την ευκαιρία της Συνόδου του μόνιμου Συμβουλίου ΝΑΤΟ - Ρωσίας στις 7 και 8 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, και μάλλον θα πρέπει να θεωρείται αδιανόητο ότι θα μπορέσει να εκφράσει με πειστικό τρόπο τα σχέδια των ΗΠΑ.

Πάντως, τη συνάντηση και τις συνομιλίες μεταξύ Ιβανόφ και Ράμσφελντ, γνωστοποίησε χτες ο στρατηγός Λεονίντ Ιβατσόφ, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο ΙΤΑΡ ΤΑΣΣ και ο οποίος έδωσε και το στίγμα αυτών συνομιλιών. «Η αντιβαλλιστική συνθήκη ΑΒΜ του 1972, τα θέματα της στρατηγικής σταθερότητας και της διεθνούς και της περιφερειακής ασφάλειας θα βρίσκονται στο επίκεντρο των συνομιλιών». Θα είναι η πρώτη συνάντηση των νέων επικεφαλής της ρωσικής και της αμερικανικής Αμυνας, ενώ η Ρωσία συνεχίζει να αντιτίθεται κατηγορηματικά στο αμερικανικό σχέδιο κατάργησης της Συνθήκης ΑΒΜ για τη δημιουργία μιας αντιπυραυλικής ασπίδας.

Ο στρατηγός Ιβατσόφ εκτίμησε εξάλλου ότι η ρωσική πρόταση για μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική άμυνα, που έχει διατυπωθεί από τη Μόσχα, σε απάντηση στο αμερικανικό σχέδιο αντιπυραυλικής άμυνας, θα συζητηθεί επίσης στο μόνιμο Συμβούλιο Ρωσίας - ΝΑΤΟ. Τέλος, υπενθυμίζεται ότι ο Ρώσος υπουργός Αμυνας απέρριψε επίσης τις αρχές της αμερικανικής προσφοράς που αναφερόταν σε δημοσίευμα της εφημερίδας «New York Times» - που θα αντάλλασσε τη σύμφωνη γνώμη της Μόσχας για την κατάργηση της ABM με την αγορά από τη Ρωσία αμυντικών συστημάτων εδάφους - αέρος και τη συμμετοχή της σε κοινές ασκήσεις αντιπυραυλικής άμυνας. Ανώτατος αξιωματούχος του ρωσικού γενικού επιτελείου δήλωσε ότι η πρόταση αυτή δε γίνεται αποδεκτή από τη Μόσχα, επειδή είναι «αντίθετη με τη θέση της Ρωσίας, που υποστήριξε και θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη διατήρηση της Συνθήκης ΑΒΜ ως βάση για τη στρατηγική σταθερότητα».