«Οι λαοί των Βαλκανίων, γενικότερα της μεσογειακής λεκάνης σήμερα έχουν καλύτερες δυνατότητες να αναπτύξουν πιο συντονισμένα τη δράση τους και τελικά να ακυρώσουν στην πράξη την καθιέρωση ενός νέου διεθνούς δικαίου, που αντανακλά το δίκαιο του ισχυρότερου. Αρκεί να μπουν σε ένα δρόμο χειραφέτησης από τους μονόδρομους που οι κυβερνήσεις τους προσπαθούν να επιβάλλουν με το ψευδεπίγραφο σύνθημα ότι η προσαρμογή και ενσωμάτωση στις διακρατικές καπιταλιστικές συμφωνίες είναι προϋπόθεση για την ευημερία και την ειρήνη». Τα παραπάνω τόνισε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, κατά την ομιλία της στη δημόσια συζήτηση με θέμα «Για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας σήμερα» που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου. Παραθέτουμε, στη συνέχεια την ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

«Η εξωτερική πολιτική μιας χώρας», τόνισε στην αρχή της παρέμβασής της η Αλέκα Παπαρήγα, «καθορίζεται πριν απ' όλα από εσωτερικούς παράγοντες, δηλαδή το κοινωνικό - οικονομικό σύστημα της χώρας, το συσχετισμό δυνάμεων, το χαρακτήρα της κυβερνητικής πολιτικής. Δε μειώνουμε τον ενεργητικό ρόλο του διεθνούς συσχετισμού στο εσωτερικό των χωρών, όμως από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε προκειμένου να απαντήσουμε στο ερώτημα, γιατί αυτή και όχι ή άλλη εξωτερική πολιτική. Αλλωστε η διεθνής πολιτική παραμένει και θα παραμείνει διακρατική πολιτική με διακρατικές συμφωνίες, με διαφορετικό βέβαια βάρος της μιας ή της άλλης χώρας στις αποφάσεις».

«Η ελληνική εξωτερική πολιτική σήμερα», συνέχισε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «στηρίζει ενεργητικά την πολιτική της λεγόμενης νέας τάξης πραγμάτων, που εμείς προσδιορίζουμε ως ιμπεριαλιστική πολιτική, πολιτική των διακρατικών καπιταλιστικών ενώσεων.

Οπωσδήποτε η Ελλάδα δεν παίζει καθοριστικό, ηγετικό ρόλο στις διεθνείς σχέσεις, όμως βοηθάει αποφασιστικά σε ό,τι αρνητικό σήμερα συντελείται στην περιοχή από τα Βαλκάνια ως τον Ευφράτη.

Ενδεικτικά αναφέρω τη συγκατάθεσή της - επί κυβέρνησης ΝΔ - στο διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, την πρακτική συμμετοχή της - με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ - με διευκολύνσεις στον πόλεμο του 1999, και κυρίως τη συμμετοχή της στην εγκατάσταση του ΝΑΤΟ στη Βαλκανική. Τη βαραίνει η στάση της στην αμερικανοΝΑΤΟική προσπάθεια της αναγκαστικής προσέγγισης με την Τουρκία - μετά τα Ιμια (Γενάρης 1996), που οδήγησε στην παράδοση του Οτσαλάν, στην απόφαση για τους "S-300" και στη μη εγκατάστασή τους στην Κύπρο. Επίσης η συνεργασία μέσα στα πλαίσια του ΝΑΤΟ των εκστρατευτικών σωμάτων της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη (!!), η λογική που διαπνέει τη "βήμα προς βήμα" προσέγγιση κ.λ.π. Το πόσο σαθρή είναι η προσέγγιση που γίνεται με την Τουρκία, από τη στιγμή που δε θίγεται ο βασικός πυρήνας του προβλήματος, φαίνεται και από ορισμένα γεγονότα που προκύπτουν, όπως τώρα από τις ανησυχίες για το Πίρι - Ρέις, από την αναχαίτιση ελληνικών αεροπλάνων που συμμετείχαν σε ΝΑΤΟικές ασκήσεις, από τη δημοσιοποίηση εγγράφων για επεισόδιο στην Κύπρο και στο Αιγαίο ενόψει της ένταξής της στην ΕΕ.

Τη βαραίνουν ευθύνες στην καλλιέργεια αυταπατών ως προς τη δυνατότητα να λυθεί το Κυπριακό στα πλαίσια της ΕΕ και της αμερικανικής πρωτοβουλίας, ενώ έχει ευθύνες επειδή απουσιάζει από την ενεργητική συμπαράσταση στο αγώνα του παλαιστινιακού λαού. Ευθυγραμμίζεται με την πολιτική της ΕΕ που υιοθετεί τη λογική των ίσων αποστάσεων της ΕΕ, που εθελοτυφλεί καλώντας και τις δύο πλευρές να κάνουν - ο θύτης και το θύμα - αμοιβαίες υποχωρήσεις! Η ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει μεγάλο βάρος ευθύνης με την προσχώρησή της στη λογική της "πάταξης της τρομοκρατίας" με εμπνευστή τη μεγαλύτερη δύναμη της κρατικής τρομοκρατίας, τις ΗΠΑ. Εχει ευθύνη για την ενεργητική συμμόρφωσή της στη δημιουργία των δυνάμεων ταχείας επέμβασης, με τη συμμετοχή της σ' αυτές, που θα ολοκληρωθεί με τη συγκρότηση σώματος Ελλήνων μισθοφόρων. Πρόκειται για μηχανισμό που δεν έχει σχέση με την άμυνα της χώρας, αλλά μόνο με την παροχή στρατιωτικής συνδρομής σε επεμβατικές ενέργειες εναντίον λαών που σηκώνουν κεφάλι.

Ταυτόχρονα όμως ανοίγονται οι ασκοί του Αιόλου, σε βάρος και της ίδιας της χώρας μας. Υποστηρίζουμε ότι η Ελλάδα είναι θύτης και θύμα, όχι μόνο γιατί συνεχίζεται η αμφισβήτηση των συνόρων της, αλλά γιατί αν υπάρξει ένας γενικευμένος βαλκανικός πόλεμος, ο ελληνικός λαός θα κληθεί να χύσει το αίμα του για ξένα συμφέροντα. Το πιθανότερο είναι ότι θα υπάρχει εμπλοκή και στο ίδιο το ελληνικό έδαφος.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική βαρύνεται γιατί εκτός των πρακτικών της ενεργειών συμμετέχει σε μια γενικότερη συζήτηση για τη δήθεν δυνατότητα ειρηνικής αλλαγής συνόρων, δηλαδή με το πιστόλι στον κρόταφο.

Δε βρισκόμαστε αντιμέτωποι με κινήματα αυτοδιάθεσης των λαών από την ιμπεριαλιστική κυριαρχία, την αποικιοκρατία, αλλά με μια πολιτική που ευνοεί τον κατακερματισμό και τη βίαια συνένωση υπέρ των συμφερόντων των πιο ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών.

Η άποψη αυτή έρχεται από την εποχή της Κοινωνίας των Εθνών, όπου για να δικαιολογηθούν οι ρεβανσιστικές αξιώσεις για το ξαναμοίρασμα της Ευρώπης, μπήκε σε κυκλοφορία η λεγόμενη "θεωρία της ειρηνικής αλλαγής των συνόρων". Διαστρεβλωμένη ερμηνεία της αρχής του απαραβίαστου των συνόρων υπήρξε ειδικότερα στις συνθήκες διαιτησίας ανάμεσα στη Γερμανία και την Πολωνία, ανάμεσα στη Γερμανία και την Τσεχοσλοβακία που μονογραφήθηκαν στο Λοκάρνο τον Οχτώβρη του 1925. Αργότερα, η διατύπωση της «ειρηνικής αλλαγής» των συνόρων περιλήφθηκε στο Σύμφωνο των Τεσσάρων, και εφαρμόστηκε στην πράξη με το άνσλους (την ένωση) της Αυστρίας με τη ναζιστική Γερμανία, καθώς και στην υπογραφή της Συμφωνίας του Μονάχου.

Η αποδοχή της "ειρηνικής αλλαγής" των συνόρων οδηγούσε στην περιορισμένη ισχύ του απαραβίαστου των συνόρων και στην ουσία όχι μόνο δεν απέτρεψε, αλλά έφερε ακόμα πιο κοντά την έναρξη του 2^ου παγκοσμίου πολέμου.

Την ίδια κατεύθυνση έχει και το "Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα" (όπου συμμετέχει η ΝΔ και ο Κ. Καραμανλής είναι αντιπρόεδρός του) όπως φάνηκε από το διήμερο που διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 9 και 10 Μάη 2001».

«Με το τέλος των βομβαρδισμών και την εγκατάσταση των ΝΑΤΟικών στρατευμάτων κατοχής στο Κοσσυφοπέδιο», ανέφερε στη συνέχεια η ομιλήτρια, «δημιουργήθηκε το λεγόμενο "Σύμφωνο Σταθερότητας για τη Νότιο - Ανατολική Ευρώπη", όπου όλες οι Βαλκανικές χώρες μπαίνουν κάτω από τον άμεσο έλεγχο του ΔΝΤ και άλλων τέτοιων οργανισμών, με την ενισχυμένη στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ για την εφαρμογή όρων που υπαγορεύουν απαράδεκτες πολιτικές και οικονομικές δεσμεύσεις. Από τον τρόπο διοργάνωσης των εκλογών και τη διαμόρφωση του πολιτικού συστήματος ως και την υποχρεωτική εφαρμογή των κανόνων της λεγόμενης οικονομίας της αγοράς, με προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων και άνοιγμα χωρίς κανένα έλεγχο των αγορών τους στο μονοπωλιακό κεφάλαιο και τις εισαγωγές προϊόντων. Για τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά και οι λαϊκές αντιδράσεις έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα, όπως και τα αντιΝΑΤΟικά αισθήματα.

Η πολιτική που ακολούθησαν οι ελληνικές κυβερνήσεις περιέπλεξε τις σχέσεις της Ελλάδας με όλες τις Βαλκανικές χώρες. Η ένθερμη υποστήριξη της συνθήκης του Ντέιτον, των αποφάσεων του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας και της Ομάδας των "8" για τα Βαλκάνια και το "Σύμφωνο Σταθερότητας", δημιούργησαν και δημιουργούν πολλαπλές αντιδράσεις. Η ενεργός ανάμειξη στα εσωτερικά της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας για την ανατροπή της πολιτικής ηγεσίας στο Βελιγράδι έχει δημιουργήσει βαθύ χάσμα ακόμα και μέσα στους κόλπους των δυνάμεων που ήρθαν στην κυβερνητική εξουσία στη Γιουγκοσλαβία και που δύσκολα θα κλείσει.

Η οξύτατη αντιπαράθεση για τη χρήση του ονόματος Μακεδονία από την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και ο οικονομικός αποκλεισμός που επέβαλε στις διμερείς εμπορικές ανταλλαγές, έχουν δημιουργήσει ένα τέτοιο κλίμα καχυποψίας, που παρά τη σημερινή δύσκολη συγκυρία που αντιμετωπίζει η ΠΓΔΜ και την προσέγγιση που υπάρχει, δύσκολα θα γεφυρωθεί.

Και τέλος υπάρχει το πρόβλημα των σχέσεων με την Αλβανία, όπου η κατάσταση παρουσιάζεται εξαιρετικά τεταμένη. Από καιρό έχει αρχίσει να αναπτύσσεται στην Αλβανία ένα κλίμα εχθρότητας προς την Ελλάδα. Δε συμμεριζόμαστε την απλοϊκή εξήγηση ότι το σοσιαλιστικό κόμμα για λόγους πολιτικής πελατείας προς το αντίπαλο κόμμα του κ. Μπερίσα υιοθέτησε μεγαλοϊδεατικές απόψεις. Απλώς και τα δύο κόμματα θέλουν να διασφαλίσουν μερίδιο στην πίτα για λογαριασμό των επιχειρηματιών, της σχηματισμένης αλβανικής ολιγαρχίας. Το αρνητικό κλίμα ενίσχυσαν και η παρουσία του ελληνικού στρατεύματος εκεί, το οποίο τελικά και αποχώρησε, αλλά και οι διάφορες επιχειρήσεις κατά των αλβανών λαθρομεταναστών στην Ελλάδα και γενικά η κακομεταχείριση τους.

Είχαμε επισημάνει από καιρό ότι η συμμόρφωση της χώρας μας με την πολιτική του ΝΑΤΟ και της ΕΕ απέναντι στην ΟΔ της Γιουγκοσλαβίας, με την ενίσχυση του αποσχιστικού κινήματος των αλβανικής καταγωγής κατοίκων του Κοσσυφοπεδίου, θα ενίσχυε τις μεγαλοϊδεατικές απόψεις μέσα στην ίδια την Αλβανία αλλά και σε όλες τις μειονότητες που ζουν στις άλλες Βαλκανικές χώρες. Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου Κοσσυφοπεδίου θα επιδρούσε στους Αλβανούς που κατοικούν στην ΠΓΔΜ, οι οποίοι θα διεκδικούσαν ανάλογη λύση και μια τέτοια εξέλιξη. Θα δημιουργούσε διαλυτικές τάσεις μέσα στην ΠΓΔΜ, όπου ένα μέρος της διεκδικεί η Βουλγαρία και θα προκαλούσε την εμπλοκή της Σερβίας, της Ελλάδας, αλλά και της Τουρκίας. Οι διαλυτικές τάσεις θα ενισχύονταν με την υποδαύλιση ανάλογων απαιτήσεων για το Σαντζάκ, τη Βοϊβοντίνα, αλλά και το Μαυροβούνιο.

Σήμερα, μετά τον εγκληματικό πόλεμο του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας, βρισκόμαστε μπροστά σε μια τέτοια εξέλιξη. Κι αυτή πραγματοποιείται με την παρουσία των ΝΑΤΟικών στρατευμάτων στα Βαλκάνια.

Η εκτίμησή μας είναι ότι, αν συνεχιστεί αυτή η παρουσία και η επεμβατική πολιτική, τα γεγονότα θα επεκταθούν με ταχύτατο ρυθμό προς τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.

Ταυτόχρονα υπάρχει και ο ανταγωνισμός μεταξύ δυο μελών του ΝΑΤΟ, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Πέρα από τις διαφορές που υπάρχουν και τις μονομερείς διεκδικήσεις της Τουρκίας, έχει προστεθεί και ο αγώνας δρόμου, στην προσπάθεια να κατακτήσουν μεγαλύτερο ρόλο στη διανομή των αγορών που έχει αρχίσει στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή.

Οι αμφισβητήσεις αυτές υπήρχαν από παλιότερα και πολλές είχαν δημιουργηθεί μέσα στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, τώρα μάλιστα με τη νέα δομή που αποκτά το ΝΑΤΟ και τις νέες ρυθμίσεις που έγιναν για τη Νοτιοανατολική πτέρυγά του, παίρνουν πλέον ανοιχτό και απροκάλυπτο χαρακτήρα, παρά τη διπλωματική προσέγγιση που γίνεται το τελευταίο διάστημα κάτω από την παρέμβαση των ΗΠΑ.

Η προσέγγιση αυτή δε βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα. Εχει, όπως φαίνεται, μέσα της περισσότερο το στοιχείο του καταναγκασμού, γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει ούτε ένα βήμα από τουρκικής πλευράς ως ανταπόκριση σε μια σειρά κινήσεις ?καλής θέλησης?, ουσιαστικά υποχωρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης.

Προκαλεί ακόμα μεγαλύτερα ερωτηματικά και η είδηση για τη νέα διατύπωση που θα έχει το αναθεωρημένο στρατιωτικό δόγμα της χώρας για την επόμενη εικοσαετία, το οποίο για πρώτη φορά δεν αναφέρει ρητά ότι "μοναδική απειλή της χώρας είναι η Τουρκία" και κάνει λόγο για "την αποτροπή κάθε εξωτερικής απειλής κατά της Ελλάδας και της Κύπρου". Η σοβαρότερη αλλαγή δεν είναι η μη αναφορά της Τουρκίας, αλλά η συμπερίληψη της Κύπρου (όπου θεωρεί οριστική πλέον τη διχοτόμηση) και η διατύπωση της αποτροπής κάθε εξωτερικής απειλής, που υποδηλώνει με σαφήνεια το νέο ρόλο που αναλαμβάνουν οι Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας στα πλαίσια του "νέου δόγματος δράσης του ΝΑΤΟ" και της δημιουργίας του στρατού της ΕΕ με τη συμμετοχή τους σε αποστολές τύπου Πέτερσμπεργκ ή "διατήρησης της ειρήνης". Κατ' αυτόν τον τρόπο η χώρα μας θα είναι εκτεθειμένη σε πολλαπλές "εξωτερικές" απειλές.

Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορούμε να δεχτούμε έναν τέτοιον επιθετικό ρόλο για τις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας μας και βεβαίως ούτε για την Ελλάδα.

Η δικαιολογημένη εξέγερση του παλαιστινιακού λαού, η νέα Ιντιφάντα, δημιουργεί μια νέα δυναμική που οδηγεί στην ανατροπή των δεδομένων που είχαν δημιουργήσει οι συμφωνίες του Οσλο με την άμεση παρέμβαση των ΗΠΑ. Και βάζει στο προσκήνιο την εφαρμογή των αποφάσεων του ΟΗΕ, την 194, την 242 και την 338 που καλούν στην αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων κατοχής από τις κατεχόμενες αραβικές περιοχές και προβλέπουν το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του παλαιστινιακού λαού, την επιστροφή των προσφύγων και την απόκτηση του ανεξάρτητου κυρίαρχου κράτους τους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ».

«Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες», συνέχισε, ολοκληρώνοντας την ομιλία της η Αλέκα Παπαρήγα, «στη βασική γραμμή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής θα έπρεπε να πρυτανεύει το πνεύμα της έμπρακτης αντίστασης σε ό,τι αναφέρεται στη νέα τάξη, στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα. Οι διεθνείς σχέσεις της χώρας μας θα έπρεπε να στοχεύουν στη συσπείρωση δυνάμεων, ώστε να οικοδομηθεί ένας αντίπαλος πόλος στην πολιτική του ΝΑΤΟ και των άλλων οργανισμών, στην πολιτική και στις δυνάμεις των στρατιωτικών επεμβάσεων, των οικονομικών πιέσεων και εξοπλισμών. Η αρχή, κάθε λαός να αποφασίζει για το παρόν και το μέλλον του, για μας παραμένει σημαντική. Πάνω σ' αυτήν τη βάση πρέπει να αντιμετωπίζεται η διεθνοποίηση προς όφελος των λαών, υπέρ των χωρών που υποφέρουν από τις σχέσεις καταπίεσης και κυριαρχίας. Η απάντηση πρέπει να δίνεται και στο πεδίο των οικονομικών, αλλά και πολιτικών, διπλωματικών και πολιτιστικών σχέσεων. Απάντηση που στηρίζεται στην ενεργοποίηση των λαϊκών κινημάτων, στο συντονισμό και διεθνοποίηση της δράσης.

Οι λαοί των Βαλκανίων, γενικότερα της μεσογειακής λεκάνης, σήμερα έχουν καλύτερες δυνατότητες να αναπτύξουν πιο συντονισμένα τη δράση τους και τελικά να ακυρώσουν στην πράξη την καθιέρωση ενός νέου διεθνούς δικαίου, που αντανακλά το δίκαιο του ισχυρότερου. Αρκεί να μπουν σε ένα δρόμο χειραφέτησης από τους μονόδρομους που οι κυβερνήσεις τους προσπαθούν να επιβάλλουν με το ψευδεπίγραφο σύνθημα ότι η προσαρμογή και ενσωμάτωση στις διακρατικές καπιταλιστικές συμφωνίες είναι προϋπόθεση για την ευημερία και την ειρήνη.

- Υποστηρίζουμε την από κοινού αντιμετώπιση και με συντονισμένα μέτρα, των διάφορων αποσχιστικών τάσεων που αναπτύσσονται και εκτρέφονται από τη νέα τάξη, που θέλουν να επιβάλουν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις στα Βαλκάνια.

- Να επιμείνουν στην εφαρμογή της αρχής της μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις ανεξάρτητων κυρίαρχων κρατών και στην αρχή του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας των κρατών.

- Στην υπεράσπιση του δικαιώματος των λαών να επιλέγουν κυρίαρχα το δικό τους δρόμο διακυβέρνησης και ανάπτυξης και να καθορίζουν το παρόν και το μέλλον τους.

- Να εκδηλώσουν την αντίθεσή τους στο ΝΑΤΟ και στο νέο δόγμα του, που δεν αναγνωρίζει σύνορα και δεν έχει όρια η δράση του καθώς και σε κάθε προσπάθεια διεύρυνσής του προς ανατολάς ή προς νότο. Να φύγει το ΝΑΤΟ από τα Βαλκάνια, με όλες τις μορφές και μεταμφιέσεις, πρέπει να είναι ο κοινός στόχος πάλης.

- Να αντιταχθούν στη δημιουργία των δυνάμεων ταχείας επέμβασης και στη δημιουργία του ξεχωριστού στρατού της Ευρωπαϊκής Ενωσης που και αυτός θα έχει άμεση σχέση με την περιοχή μας. Να αντιταχθούν στο λεγόμενο αντιπυραυλικό σύστημα των ΗΠΑ και στη συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτό.

Με βάση αυτές τις αρχές και με τη διεθνοποίηση της δράσης μπορεί να ασκηθεί πίεση στις κυβερνήσεις, μια πίεση που δεν είναι αυτοσκοπός αλλά συνδέεται με την πάλη για βαθιές πολιτικές αλλαγές σε εθνικό επίπεδο, ώστε να αρχίσει να γέρνει αλλιώς η πλάστιγγα και του διεθνούς συσχετισμού».