Υποκριτικές διακηρύξεις που αναπαράγουν τις αυταπάτες περί «δίκαιης ανάπτυξης» και κατευθύνσεις προσαρμογής στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου, συνθέτουν την «Ευρωπαϊκή Βάση των Κοινωνικών Δικαιωμάτων» που υπογράφτηκε χτες, στο πλαίσιο της Κοινωνικής Διάσκεψης Κορυφής στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, από το Συμβούλιο της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ο πρωθυπουργός της προεδρεύουσας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Εσθονίας, Γ. Ράτας, δήλωσε σχετικά, κατά την υπογραφή της διακήρυξης: «Θέλουμε μια Ευρώπη που να αντιμετωπίζει την ανεργία, τη φτώχεια και τις διακρίσεις, μια Ευρώπη που προσφέρει ίσες ευκαιρίες (...) Ο κοινωνικός πυλώνας βασίζεται στις κοινές μας αξίες και θα καθοδηγεί το μελλοντικό μας έργο για μια πιο δίκαιη Ευρώπη».

Οι «κοινές τους αξίες» βέβαια δεν είναι τίποτα περισσότερο από τα συμφέροντα του κεφαλαίου που υπηρετούν, όπως αυτό αποτυπώνεται και με το γεγονός ότι απ' άκρη σ' άκρη της ΕΕ προωθούνται ενιαία σκληρά αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα και εφαρμόζονται πολιτικές που βυθίζουν ολοένα και περισσότερους στη φτώχεια και την ανέχεια. Είναι χαρακτηριστική η αποστροφή του πρωθυπουργού, Αλ. Τσίπρα, στις δηλώσεις του κατά την προσέλευσή του στη Σύνοδο, όπου σε μια προσπάθεια καλλιέργειας ακόμα πιο μειωμένων απαιτήσεων στα λαϊκά στρώματα ανέφερε, ακόμα και για τα απολύτως αυτονόητα που περιλαμβάνονται στη Διακήρυξη όπως π.χ. η πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας και Περίθαλψης, πως «δεν είμαι σίγουρος ότι θα είναι εύκολο να εφαρμόσουμε τις αποφάσεις που θα λάβουμε σήμερα. Πιστεύω όμως ότι αυτό είναι ένα πρώτο βήμα, προκειμένου να πείσουμε για την ανάγκη δημιουργίας ενός προστατευτικού πλαισίου για τους εργαζόμενους και τις νέες γενιές»!

Εξάλλου, ακριβώς τη στιγμή που η κυβέρνησή του συνομολογεί νέα πλήγματα στα εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα, διατηρεί και επεκτείνει το αντεργατικό «οπλοστάσιο», ο πρωθυπουργός διατεινόταν πως «συζητάμε για την ανάγκη ενός πλαισίου κοινωνικής προστασίας σε μια Ευρώπη που τα τελευταία χρόνια έχει οδηγηθεί σε μια απολύτως νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση και αυτό έχει δημιουργήσει τεράστιες ανισότητες (...) Είναι ανάγκη, λοιπόν, να συζητήσουμε την αλλαγή του οικονομικού μοντέλου (...) είναι μια ευκαιρία να αναδείξουμε την ανάγκη προστασίας και επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων και του κοινωνικού κεκτημένου σε ό,τι αφορά την εργασιακή νομοθεσία και στην Ελλάδα»!

Η Διακήρυξη συντίθεται από 20 αρχές που στο σύνολό τους καταδεικνύουν περισσότερο μια προσπάθεια προσαρμογής στα νέα δεδομένα που διαμόρφωσαν η καπιταλιστική κρίση και η ανάγκη του κεφαλαίου για φτηνό ευέλικτο εργατικό δυναμικό, αλλά και για την περιβόητη «κοινωνική συνοχή», την ταξική συνεργασία για να προχωρήσουν πιο εύκολα τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Ετσι, λόγος γίνεται για την ενεργό υποστήριξη της απασχόλησης (αναζήτηση εργασίας, κατάρτιση και επανεκπαίδευση), για την υποστήριξη των ανέργων μέσα από εμπεριστατωμένη ατομική αξιολόγηση, και για «παροχές» που «δεν αποτελούν αντικίνητρο για την ταχεία επιστροφή στην απασχόληση», για ίση μεταχείριση των εργαζομένων όσον αφορά τις συνθήκες εργασίες, ανεξάρτητα από το είδος και τη διάρκεια της εργασιακής σχέσης, για εξασφάλιση της απαραίτητης ευελιξίας στους εργοδότες ώστε να προσαρμόζονται ταχέως στις αλλαγές στο οικονομικό πλαίσιο, για ενίσχυση «καινοτόμων μορφών εργασίας», ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και αυτοαπασχόλησης, για διευκόλυνση της επαγγελματικής κινητικότητας.

Ενδεικτική είναι η αναφορά στους μισθούς: «Οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα σε δίκαιους μισθούς που παρέχουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο. Πρέπει να εξασφαλίζεται επαρκής ελάχιστος μισθός κατά τρόπο που να ικανοποιεί τις ανάγκες του εργαζομένου και της οικογένειάς του, υπό το πρίσμα των εθνικών οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών... Ολοι οι μισθοί καθορίζονται κατά τρόπο διαφανή και προβλέψιμο, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές και με σεβασμό της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων». Μια αναφορά κομμένη και ραμμένη στις «αντοχές» της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Το ίδιο χαρακτηριστική είναι στη Διακήρυξη και η αναφορά στον «κοινωνικό διάλογο», με στόχο να αποσπαστεί η συναίνεση των εργαζομενων στις αντεργατικές ανατροπές. Αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Οι κοινωνικοί εταίροι καλούνται να γνωμοδοτήσουν σχετικά με το σχεδιασμό και την εφαρμογή των οικονομικών πολιτικών, της πολιτικής απασχόλησης και της κοινωνικής πολιτικής σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές. Ενθαρρύνονται να διαπραγματεύονται και να συνάπτουν Συλλογικές Συμβάσεις σε θέματα που τους αφορούν, τηρώντας παράλληλα την αυτονομία τους και το δικαίωμα συλλογικής δράσης (...) Πρέπει να ενθαρρυνθεί η υποστήριξη της αύξησης της ικανότητας των κοινωνικών εταίρων να προωθήσουν τον κοινωνικό διάλογο».

Εξάλλου, αναγνωρίζοντας τη διεύρυνση της φτώχειας που εγγυάται η εφαρμοζόμενη πολιτική, διακηρύσσεται η ανάγκη για όσους δεν έχουν «επαρκείς πόρους» να εξασφαλιστεί «παροχή ελάχιστου εισοδήματος».