Λιγότερο από μία βδομάδα μετά τη συνάντησή του με τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Ρεξ Τίλερσον, στην Ουάσιγκτον, ο (σοσιαλδημοκράτης) υπηρεσιακός ΥΠΕΞ, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, κάλεσε σε αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής της Γερμανίας και της Ευρώπης απέναντι στις ΗΠΑ, μιλώντας την Τρίτη το βράδυ στο Φόρουμ Εξωτερικής Πολιτικής του Ιδρύματος «Κέρμπερ». Και η ομιλία Γκάμπριελ αποκαλύπτει τους οξυμένους ανταγωνισμούς και τις διαρκείς ανακατατάξεις στη διεθνή ιμπεριαλιστική «σκακιέρα».

«Η φυσικότητα με την οποία βλέπαμε τον ρόλο των ΗΠΑ - παρά τις περιστασιακές διαμάχες - ως προστατευτικό αρχίζει να καταρρέει», είπε. Και οι ΗΠΑ ενδέχεται να αντιμετωπίσουν τη Γερμανία διαφορετικά, «σαν έναν εταίρο μεταξύ πολλών». Αλλά αυτό σημαίνει επίσης «ότι αναπόφευκτα αντιλαμβανόμαστε ως ανταγωνιστές», συμπλήρωσε, ενώ «η υποχώρηση των ΗΠΑ δεν αφορά στην πολιτική ενός μόνο Προέδρου. Δεν θα αλλάξει πολύ η κατάσταση ακόμη και μετά τις επόμενες εκλογές».

Η γερμανική πολιτική πρέπει να είναι πιο ανεξάρτητη απέναντι στις ΗΠΑ και να εκπροσωπεί σαφέστερα τις ανησυχίες της έναντι του συμμάχου της. Αν χρειαστεί, πρέπει να τραβηχτούν «κόκκινες γραμμές» μεταξύ των εταίρων, αλλά «προς το συμφέρον μας», σημείωσε.

Ως παραδείγματα ανέφερε: «Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τις οποίες ενέκρινε το Κογκρέσο το καλοκαίρι, περιλαμβάνουν αδικήματα που πλήττουν ακόμη και υπάρχοντες γερμανικούς αγωγούς από τη Ρωσία. Αυτές οι κυρώσεις θέτουν σε κίνδυνο τα δικά μας οικονομικά συμφέροντα» και θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στον ενεργειακό εφοδιασμό της Γερμανίας.

Ο Γκάμπριελ προειδοποίησε για εκτεταμένες συνέπειες σε περίπτωση που οι ΗΠΑ αναγνωρίσουν την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, αλλά και για την επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που προτάσσουν οι ΗΠΑ. «Ολα όσα επιδεινώνουν την κρίση, είναι αντιπαραγωγικά σε αυτές τις εποχές», σημείωσε και πρόσθεσε: «Και στις δύο περιπτώσεις, η Γερμανία δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει τις αποφάσεις της Ουάσιγκτον ή απλά να αντιδράσει σε αυτές».

Για την Ευρώπη υπογράμμισε πως πρέπει να διαδραματίσει πολύ μεγαλύτερο ρόλο στη μεταβαλλόμενη παγκόσμια τάξη, «να καθορίσει τα δικά της συμφέροντα, να προβάλει τη δύναμή της» και «να συμφωνηθεί κοινή κατεύθυνση». Ο Γκάμπριελ βλέπει τη Γερμανία και τη Γαλλία ως κινητήριες δυνάμεις στην Ευρώπη. Ωστόσο, όπως είπε, «σε οικονομικά θέματα, θα ήθελα οι Γάλλοι να γίνουν λίγο πιο "Γερμανοί" και η Γερμανία να γίνει πιο "γαλλική" σε θέματα ασφάλειας».

Στο πλαίσιο των σφοδρών συγκρούσεων των μονοπωλιακών ομίλων εντάσσονται και οι ανησυχίες του Γερμανικού Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου (DIHK) για τη σχεδιαζόμενη φορολογική μεταρρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία «είναι σαν ένας δασμός στις ξένες εισαγωγές». Ο στόχος της αμερικανικής ηγεσίας είναι να «ενισχυθούν οι δικές τους εταιρείες αυξάνοντας το βάρος των εισαγωγέων». Αυτό θα επηρέαζε ιδιαίτερα τις γερμανικές εταιρείες, επειδή παρέχουν προϊόντα και υπηρεσίες στις ΗΠΑ σε σημαντικό βαθμό. Μάλιστα, το DIHK φοβάται τη διάλυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, όπου ήδη οι ΗΠΑ παίζουν ρόλο αναστολέα.

Τις επικρίσεις στην πολιτική των ΗΠΑ, από την επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Ασφάλεια, Φεντερίκα Μογκερίνι, συνάντησε ο Ρεξ Τίλερσον στη χτεσινή συνομιλία τους στις Βρυξέλλες. Αντιθέσεις εκφράστηκαν κυρίως στο Παλαιστινιακό και τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η Μογκερίνι τόνισε ότι η ΕΕ (προφανώς προωθώντας τα συμφέροντά της και όχι γιατί την πήρε ο πόνος για τα δίκαια του Παλαιστινιακού λαού) «στηρίζει» την επανάληψη μίας «ουσιαστικής» ειρηνευτικής διαδικασίας «στη βάση της λύσης των δύο κρατών» με κοινή πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ. Ετσι απέρριψε την πρόταση περί Ιερουσαλήμ πρωτεύουσας του Ισραήλ, ενώ είπε ότι θα συζητήσει το θέμα εκτενώς την ερχόμενη βδομάδα στις Βρυξέλλες, κατά την εκεί επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Επίσης, για το Ιρανικό, σημείωσε ότι τυχόν αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία του 2015 «θα ήταν αντιπαραγωγική» και ότι η ΕΕ «δίνει μεγάλη σημασία στη διατήρηση της συμφωνίας, γιατί τυχόν επαναδιαπραγμάτευση ή υπονόμευσή της δεν θα μας έθετε σε καλύτερη θέση για να συζητήσουμε όλα τα υπόλοιπα, το αντίθετο...».

Ο Τίλερσον απέφυγε αναφορές στα σχέδια των ΗΠΑ για το Παλαιστινιακό και αρκέστηκε σε αναφορές «στην ήττα των τζιχαντιστών στη Συρία και το Ιράκ». Στο σημείο αυτό και η Μογκερίνι δήλωσε επίσης ...υπέρμαχος του «πολιτικού διαλόγου», με το βλέμμα στη νέα μοιρασιά που έρχεται.