Απόφαση για τη σύσταση της PESCO, της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας, εξέδωσε χτες το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, επικυρώνοντας τη συμφωνία στενότερης συνεργασίας στον τομέα της «ασφάλειας και της άμυνας» που είχαν υπογράψει πριν λίγο καιρό 23 από τις 28 χώρες της ΕΕ.

Η PESCO συνιστά ένα βήμα στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης στρατιωτικοποίησης της ΕΕ, ώστε τα ευρωενωσιακά μονοπώλια να αποκτήσουν και «αυτοτελείς» δυνατότητες και μηχανισμούς υπεράσπισης των συμφερόντων τους στα μέτωπα των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων για τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών και διαύλων.

Προβλέπει τη δυνατότητα διαφόρων κρατών - μελών της ΕΕ να επενδύσουν σε κοινά σχέδια ανάπτυξης εξοπλισμών, να ενισχύσουν την «επιχειρησιακή ετοιμότητα και συμβολή» των Ενόπλων Δυνάμεών τους σε ιμπεριαλιστικά σχέδια, δεσμευόμενα μεταξύ άλλων για «τακτικά αυξανόμενους προϋπολογισμούς για την άμυνα σε πραγματικούς όρους, με σκοπό την επίτευξη συμφωνημένων στόχων».

Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας πρόκειται να προικοδοτηθεί από το 2020 με 1,5 δισ. ευρώ ετησίως για προγράμματα έρευνας, καθώς και για αγορές από κοινού ή για την ανάπτυξη πρωτοτύπων με τη συμμετοχή κυβερνήσεων και επιχειρήσεων της ΕΕ.

«Αυτό το μόνιμο πλαίσιο αμυντικής συνεργασίας θα επιτρέψει σε πρόθυμα και ικανά κράτη - μέλη να αναπτύξουν από κοινού αμυντικές ικανότητες, να επενδύσουν σε κοινά έργα και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και συμβολή των Ενόπλων Δυνάμεών τους», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.

Μόνο η Μάλτα, η Δανία και η Βρετανία δεν συμμετέχουν στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία, η οποία συνδυάζεται μ' έναν κατάλογο 17 προγραμμάτων που θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή μέσα στους επόμενους μήνες.

Ενδεικτικά, ανάμεσα στα προγράμματα αυτά είναι η δημιουργία ενός «πυρήνα απάντησης στις κρίσεις» που θα επιταχύνει την ανάπτυξη στρατευμάτων όταν η Ενωση διεξάγει μια επείγουσα στρατιωτική επιχείρηση - ένα πρόγραμμα που προωθεί η Γερμανία - ή η ανάπτυξη κοινών «ραδιολογισμικών» ώστε να επιτραπεί στα στρατεύματα των διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών να επικοινωνούν ευκολότερα στο πεδίο, την οποία προωθεί η Γαλλία.

«Τον Ιούνιο είπα ότι είχε έρθει η ώρα να ξυπνήσουμε την Ωραία Κοιμωμένη της Συνθήκης της Λισαβόνας: Τη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία. Εξι μήνες αργότερα, συμβαίνει ήδη. Εκφράζω την ικανοποίησή μου (...) Η Ευρώπη δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναθέτει εξωτερικά την ασφάλεια και την άμυνά μας. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συμπληρώσει αυτές τις προσπάθειες και θα λειτουργήσει ως επιπλέον κίνητρο συνεργασίας στον τομέα της άμυνας - καθώς και πιθανής χρηματοδότησης ορισμένων από τα έργα που υποβάλλονται σήμερα», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ.

Το Συμβούλιο εξέτασε επίσης τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, μετά και τη «φωτιά» που έχει βάλει στην περιοχή η απόφαση των ΗΠΑ για αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, ενώ είχε και συνάντηση με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό (βλέπε αναλυτικότερα και σελ. 19 στον σημερινό «Ριζοσπάστη»).

Για τα θέματα αυτά, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς μετά τη λήξη των εργασιών του Συμβουλίου δήλωσε ότι εξέφρασαν στον Μπ. Νετανιάχου τη θέση πως η αναγνώριση και η μετακίνηση της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ δεν αποτελεί συμβολή στην ειρήνη στην περιοχή και πως πρέπει «να υπάρξει λύση των δύο κρατών, δηλαδή του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια του Ισραήλ». Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για τη Συρία, ο Ν. Κοτζιάς τάχθηκε υπέρ των έγκαιρων σχεδιασμών για «την ανοικοδόμησή της».