Στο έπακρο εξακολουθεί να αξιοποιείται - σχεδόν ένα μήνα μετά - το επεισόδιο στα Στενά του Κερτς, που ενώνουν την Αζοφική και τη Μαύρη Θάλασσα, για να ενταθούν οι πιέσεις προς τη Ρωσία όσον αφορά τη διαμάχη με ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ για το καθεστώς της Κριμαίας, για τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία και για τον έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας. Από τις ίδιες τις εξελίξεις επιβεβαιώνεται ότι το επεισόδιο εκείνο μόνο τυχαίο δεν ήταν...

Θυμίζουμε ότι στις 25 Νοέμβρη, τρία ουκρανικά πολεμικά πλοία και το πλήρωμά τους συνελήφθησαν από τις ρωσικές αρχές, όταν επιχείρησαν να διασχίσουν τον πορθμό Κερτς, ο οποίος μετά την ενσωμάτωση της Κριμαίας ελέγχεται από τη Ρωσία, χωρίς να σταματήσουν για τον καθιερωμένο έλεγχο.

Οι 24 Ουκρανοί ναύτες κρατούνται ακόμη στη Ρωσία με την κατηγορία της παραβίασης συνόρων, θα δικαστούν από ρωσικό δικαστήριο και αντιμετωπίζουν ποινή έως και 2 χρόνια φυλάκιση.

Η ρωσική πλευρά κάνει λόγο για «στημένη πρόκληση» της Ουκρανίας και των «δυτικών συμμάχων» της. Η ουκρανική κυβέρνηση έθεσε σε ισχύ στρατιωτικό νόμο σε ορισμένες περιοχές της χώρας για 30 μέρες. Εκτοτε δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να συντηρείται η ένταση και χωρίς να εντείνονται οι πιέσεις ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ προς τη Ρωσία, που απαντά με αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή.

Σε μια πιο πρόσφατη εξέλιξη, ο Ουκρανός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας, Αλεξάντερ Τουρτσίνοφ, ανακοίνωσε πως πλοία του Πολεμικού Ναυτικού θα επιχειρήσουν να διασχίσουν ξανά τα Στενά Κερτς, προσκαλώντας «συμμάχους» και «διεθνείς οργανισμούς» «να συμμετάσχουν στον διάπλου από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας προς τα ουκρανικά λιμάνια της Αζοφικής» για «να αποδείξουμε ότι η Ουκρανία δεν παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες».

Γίνεται φανερό και μ' αυτόν τον τρόπο ότι ξεδιπλώνεται ο επόμενος κρίκος του σχεδιασμού από την πλευρά των ΑμερικανοΝΑΤΟικών να συντηρήσουν την ένταση και να αυξήσουν την πίεση στη Ρωσία, αποκτώντας πρόσχημα για τη μετακίνηση ισχυρότερων στρατιωτικών δυνάμεων περιμετρικά της Μαύρης Θάλασσας, που δυναμιτίζει επικίνδυνα την ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση στην ευρύτερη περιοχή.

Είχαν προηγηθεί στην τελευταία σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ απειλές για αύξηση της ΝΑΤΟικής παρουσίας στη Μαύρη Θάλασσα και το τελεσίγραφο στη Ρωσία να «συμμορφωθεί» με τη συμφωνία για τα πυρηνικά μεσαίου βεληνεκούς, με τη ρωσική πλευρά να απαντάει ότι δεν παραβιάζει αυτήν τη συμφωνία και ότι αν αναπτυχθούν τέτοιοι πύραυλοι στην Ευρώπη, θα παρατάξει και η ίδια αντίστοιχα όπλα στο έδαφός της.

Χαρακτηριστική είναι και η απάντηση της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρίας Ζαχάροβα, στον Ουκρανό υπουργό Αμυνας. Σχολιάζοντας την προαναγγελία μιας νέας διέλευσης ουκρανικών πλοίων από τα Στενά του Κερτς, είπε ότι πρόκειται για την «αναγγελία μιας ακόμη στημένης πρόκλησης (...) Είναι απολύτως ανεύθυνη και στοχεύει μόνο στο να επιδεινώσει την κατάσταση».

Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία του 2012 μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας προβλέπει ότι για τη διέλευση πολεμικών και εμπορικών πλοίων απαιτείται έγκαιρη ενημέρωση της άλλης χώρας και έγκριση από αυτήν. Από το 2014, που η Κριμαία ενσωματώθηκε στη Ρωσία, η τελευταία έχει τον πλήρη έλεγχο του Κερτς και έχει αυξήσει τους ελέγχους.

Δείγμα της αντιπαράθεσης που κλιμακώνεται είναι και καταγγελίες, την περασμένη βδομάδα, του αναπληρωτή επικεφαλής της πολιτοφυλακής της αυτοαποκαλούμενης «Λαϊκής Δημοκρατίας» του Ντονέτσκ, Εντουαρντ Μπασούριν, για «ενδεχόμενη ουκρανική επίθεση το διάστημα 24 - 25 Δεκέμβρη», ως πρόφαση για να επεκτείνει η ουκρανική κυβέρνηση τον στρατιωτικό νόμο, που λήγει στις 26 Δεκέμβρη.

Επίσης, καταγγέλθηκε ότι στην περιοχή της Γκορλόφκα ήδη δρουν Βρετανοί κομάντος που έχουν ενταχθεί στην ομάδα κρούσης της προετοιμαζόμενης επιχείρησης, αλλά και βρετανικές υπηρεσίες που σχεδιάζουν δολιοφθορές.

Αλλά και ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, μίλησε για σχεδιαζόμενη ουκρανική προβοκάτσια που είναι σε εξέλιξη, καταγγέλλοντας σχέδια της ουκρανικής κυβέρνησης για «μια ένοπλη πρόκληση στα σύνορα με τη Ρωσία, στα σύνορα με την Κριμαία, το τελευταίο δεκαήμερο του Δεκέμβρη».

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει η Ρωσία, συνέχισε, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Π. Ποροσένκο, συζητά με τους «δυτικούς συμμάχους» του την «επερχόμενη πρόκληση στην Κριμαία»: «Τον συμβουλεύουν να διατηρήσει εχθρικές ενέργειες χαμηλής έντασης, ώστε να τους δώσει πάτημα να συνεχίσουν την προπαγάνδα για τη ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας και για να δικαιολογούν την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας», είπε, προσθέτοντας ότι οι αρμόδιες ρωσικές υπηρεσίες εργάζονται για να αποτρέψουν τα σχέδια.

«Η απάντηση είναι: Θα το μετανιώσουν. Είναι η χώρα μας, είναι τα σύνορά μας. Δεν θα επιτρέψουμε (σ.σ. στην ουκρανική κυβέρνηση) να προωθήσει τα συμφέροντά της, όπως αυτή το βλέπει, και να παραβιάσει τα δικαιώματα των κατοίκων της Κριμαίας», είπε ο Λαβρόφ.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, η Ρωσία ενισχύει τη στρατιωτική της παρουσία στην Κριμαία, με τη μετακίνηση εκεί άνω των δέκα μαχητικών αεροσκαφών στο αεροδρόμιο Μπελμπέκ, ενώ την περασμένη βδομάδα οι ρωσικές ομάδες μάχης ενός τάγματος των πυραυλικών συστημάτων «S-400 Triumf», που σταθμεύουν στην Κριμαία, πραγματοποίησαν αεροπορικές ασκήσεις ανίχνευσης στόχων και απώθησης μιας εικονικής εχθρικής επίθεσης, όπως μετέδωσε το Γραφείο Τύπου του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας.

Ταυτόχρονα, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Ουκρανία, Κερτ Βόλκερ, επανέφερε το ενδεχόμενο να αυξηθεί η αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα, ασκώντας πίεση και προς άλλους «συμμάχους»: «Στη Μαύρη Θάλασσα η Τουρκία διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο. Θέλουμε να συνεργαστούμε με την Τουρκία για την ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα και την ελεύθερη ναυσιπλοΐα (...) Υπάρχουν πράγματα που πρέπει να εξετάσουμε τώρα, όπως να αυξήσουμε την παρουσία μας στη Μαύρη Θάλασσα είτε σε διμερή βάση είτε υπό την ασπίδα της ΕΕ».

Το περιστατικό στον πορθμό Κερτς αξιοποιείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων, και για να μπει μια «σφήνα» στις σχέσεις που αναπτύσσει η ΕΕ ή κράτη - μέλη της με τη Ρωσία. Η ΕΕ καταδικάζει τη «ρωσική επιθετικότητα» στην Αζοφική και Μαύρη Θάλασσα, απαιτεί την απελευθέρωση των 24 Ουκρανών ναυτών, ωστόσο δεν έχει προχωρήσει σε πιο «αποφασιστικές κινήσεις» απέναντι στη Ρωσία.

Σημαντικοί παράγοντες είναι οι αντιθέσεις και στο εσωτερικό της ΕΕ, η διαφορετική στάση κάθε κράτους - μέλους απέναντι στη Ρωσία ανάλογα και με τους οικονομικούς και άλλους δεσμούς, τα γεωπολιτικά σχέδια κ.λπ.

Χαρακτηριστική είναι δήλωση Ρώσου βουλευτή, που κάλεσε σε αποκλιμάκωση της έντασης στην Αζοφική και επαίνεσε την πρόθεση της Γερμανίδας καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ, «να μεσολαβήσει σε άμεσες διαπραγματεύσεις Ρωσίας - Ουκρανίας».

Με δεδομένα τη σύγκρουση ΗΠΑ - ΕΕ σε μια σειρά από μέτωπα όπου έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα (εμπόριο, ενεργειακά, συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν κ.ά.) και τον φόβο να υπάρξει μεγαλύτερη προσέγγιση με τη Ρωσία, η αμερικανική κυβέρνηση πιέζει τους Ευρωπαίους για πιο «έμπρακτη» αντιμετώπιση της «ρωσικής επιθετικότητας».

Σε συνομιλίες του με Ευρωπαίους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, την περασμένη βδομάδα, ο Κ. Βόλκερ κάλεσε την ΕΕ να επεξεργαστεί μια «καλά συντονισμένη απάντηση και στάση της Δύσης» απέναντι στο επεισόδιο στα Στενά Κερτς. «Δεν είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας ή οποιουδήποτε η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία να έχει διμερή δυναμική μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας», πρόσθεσε.

Πιο συγκεκριμένα, κάλεσε την ΕΕ να επιβάλει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οι οποίες να σχετίζονται με το επεισόδιο στο Κερτς και τη μη εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ (για την Ανατ. Ουκρανία), να παρακολουθεί την κατάσταση στην περιοχή ακόμη και με την «ανάπτυξη ενός ή δύο πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα, για να δείξουν παρουσία».

Θεωρεί πιθανό η ΕΕ να εξετάσει και περαιτέρω περιορισμούς απέναντι στη Μόσχα, όπως την απαγόρευση των ρωσικών πλοίων στα ευρωπαϊκά λιμάνια, όπως έχει προτείνει ο Ουκρανός Πρόεδρος, Πέτρο Ποροσένκο. Ο Βόλκερ εκτίμησε ακόμη ότι μέσα στους επόμενους δύο μήνες η ΕΕ ενδέχεται να καταρτίσει νέα λίστα κυρώσεων.

Θυμίζουμε ότι την περασμένη βδομάδα η ΕΕ ανανέωσε τις υπάρχουσες κυρώσεις κατά της Ρωσίας για άλλους έξι μήνες, ενώ λίγες μέρες μετά το επεισόδιο στο Κερτς είχαν απορριφθεί νέες κυρώσεις που σχετίζονται με αυτό, στις οποίες είχαν αντιταχθεί - μεταξύ άλλων - η Γερμανία και η Γαλλία.

Στο μεταξύ, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε τη Δευτέρα ψήφισμα που κατέθεσε η Ουκρανία για το «πρόβλημα στρατιωτικοποίησης» της Κριμαίας και τμημάτων της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας. Το ψήφισμα υποστήριξαν 66 χώρες, 19 το καταψήφισαν και 72 απείχαν.

Το κείμενο αναφέρει ότι η παρουσία του ρωσικού στρατού στην Κριμαία αντιβαίνει στην εθνική κυριαρχία, στην πολιτική ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, ενώ καταδικάζει τη Ρωσία για την κατασκευή της γέφυρας στα Στενά του Κερτς. Μάλιστα, η Γενική Συνέλευση απέρριψε τις τροπολογίες που πρότειναν Ιράν και Συρία, για την «εξισορρόπηση» του κειμένου και με παραπομπές στις συμφωνίες του Μινσκ (που παραβιάζονται και από την ουκρανική πλευρά).