Σύμφωνα με το νομοσχέδιο (άρθρο 7), στις περιπτώσεις διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου οι δύο γονείς εξακολουθούν να ασκούν «από κοινού και εξίσου» τη γονική μέριμνα. Η εισαγωγή του όρου «εξίσου» όσον αφορά την άσκηση της γονικής μέριμνας παρουσιάζεται από την κυβέρνηση ως έκφραση της «ισότητας» και της αρχής της «μη διάκρισης» των δύο γονέων. Ομως, προκαλεί εύλογα ερωτήματα γύρω από το πώς θα λειτουργήσει στην πράξη.

Αντίστοιχα προβλήματα δημιουργεί η πρόβλεψη για τον χρόνο επικοινωνίας με φυσική παρουσία του παιδιού με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει. Σύμφωνα με το άρθρο 13, ο χρόνος επικοινωνίας με φυσική παρουσία «τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου». Οι προτεινόμενες διατάξεις, με στείρους μαθηματικούς υπολογισμούς, διανέμουν τον χρόνο του παιδιού ανάμεσα στους δύο γονείς χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους την καθημερινότητά του, τις ιδιαίτερες συνθήκες ζωής και εργασίας των γονιών (όπως τα ωράρια - «λάστιχο»).

Επίσης, το νομοσχέδιο προβλέπει την προσφυγή των γονιών «εάν είναι απαραίτητο» σε διαδικασία διαμεσολάβησης (άρθρο 6), στο όνομα της αποσυμφόρησης των δικαστηρίων από οικογενειακές υποθέσεις. Ετσι, υποχρεώνει τους γονείς που δεν μπορούν να βρουν κοινά αποδεκτές λύσεις σε ιδιώτη διαμεσολαβητή.

Ερωτήματα και συγχύσεις έχουν ακόμα προκαλέσει οι προβλέψεις του νομοσχεδίου όσον αφορά το τι συνιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας εκ μέρους του γονιού.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κ. Τσιάρας, μιλώντας στην Επιτροπή ισχυρίστηκε για το κυβερνητικό νομοθέτημα ότι πρόκειται για «γενναία μεταρρύθμιση που χρειάζεται η ελληνική κοινωνία», για «μία βαθιά ανθρώπινη διαδικασία» που «δεν έχει πολιτικό και κομματικό χαρακτήρα», ενώ δεν έλειψαν και οι διακηρύξεις γύρω από το στόχο της εξυπηρέτησης του «βέλτιστου συμφέροντος του τέκνου», τόσο από τον υπουργό όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα αστικά κόμματα που αποδείχθηκε ότι είναι πέρα για πέρα υποκριτικές.

Οπως ανέδειξε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Μαρία Κομνηνάκα, παρόλο που οι γονείς έχουν την ευθύνη της καθημερινής φροντίδας και ανατροφής του παιδιού, η συνολική ανάπτυξη και η διαπαιδαγώγησή του δεν εξαρτώνται τελικά μόνο ή κυρίως από την οικογένεια. Καθοριστικός παράγοντας είναι οι οικονομικές - κοινωνικές συνθήκες στις οποίες αναπτύσσεται η γονική ευθύνη και σχέση.

Επισήμανε ότι οι προτεινόμενες αλλαγές σε σχέση με το θέμα της άσκησης της γονικής μέριμνας, αντικειμενικά θα λειτουργήσουν μέσα στο υπάρχον πλαίσιο των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων και αντιλήψεων, της σύγχρονης εκμεταλλευτικής κοινωνίας, που σίγουρα δεν έχει στο επίκεντρο τις κοινωνικές ανάγκες του παιδιού, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά της η λαϊκή οικογένεια. Οσο κι αν διακηρυκτικά το νομοσχέδιο ισχυρίζεται το αντίθετο.

«Η τοποθέτησή μας, λοιπόν, έχει ως αφετηρία τις κοινωνικές ανάγκες του παιδιού και από αυτήν τη σκοπιά αντιμετωπίζει τις υποχρεώσεις των γονιών απέναντι στα παιδιά, είτε βρίσκονται σε συμβίωση είτε όχι», τόνισε.

Στο πλαίσιο αυτό, ανέδειξε πόσο έχουν επηρεάσει τον θεσμό της οικογένειας η αυξανόμενη συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνική εργασία, το πλαίσιο στο οποίο ζουν και εργάζονται οι γονείς και ιδιαίτερα σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης (ανεργία, «ελαστικές» σχέσεις εργασίας, ανασφάλιστη εργασία, ωράρια - «λάστιχο», τηλεργασία), που επιδρούν καθοριστικά και έχουν αρνητική αντανάκλαση στη σχέση του ζευγαριού αλλά και στη σχέση γονιού - παιδιού.

«Η όποια τροποποίηση τέτοιου χαρακτήρα διατάξεων προϋποθέτει τη διεξαγωγή επιστημονικής κοινωνικής έρευνας. Χρειάζεται να στηριχτεί στη μελέτη της νομολογίας ώστε να εντοπιστούν και οι αναγκαίες προσαρμογές των άρθρων του Οικογενειακού Δικαίου. Η κυβέρνηση δεν διεξήγαγε καμία τέτοια έρευνα, δεν συγκέντρωσε το παραμικρό στοιχείο που να στηρίζει αυτή την κατεύθυνση των αλλαγών», σημείωσε.

Το ΚΚΕ, όπως επισήμανε, υποστηρίζει ότι έχει πράγματι ωριμάσει η ανάγκη αλλαγών στα ζητήματα της γονικής μέριμνας. Υποστηρίζει, δηλαδή, την κοινή άσκηση της γονικής μέριμνας και τη συνεννόηση των δύο γονέων στα ζητήματα της επιμέλειας, ιδιαίτερα μετά τη λύση του γάμου, που χρειάζεται να έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες και το συμφέρον του παιδιού. «Ομως, η τοποθέτησή μας συνδέεται με τις διεκδικήσεις για δωρεάν κοινωνικές υπηρεσίες στήριξης παιδιών και γονιών», ξεκαθάρισε, καθώς και για «οικογενειακά δικαστήρια, που να στηρίζονται στη γνωμοδότηση από ειδικούς επιστήμονες (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, παιδοψυχίατρους), ενταγμένους στο κρατικό δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών».

«Εμπόδιο σε αυτήν τη δυνατότητα, που θα μπορούσε να διασφαλίσει το πραγματικό συμφέρον των παιδιών, δεν είναι κυρίως το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις γονιών - παιδιών. Το κύριο εμπόδιο είναι ο οικονομικός, κοινωνικός καταναγκασμός, συστατικό στοιχείο της σάπιας εκμεταλλευτικής κοινωνίας», υπογράμμισε.

Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ ο εισηγητής του, Θ. Ξανθόπουλος, και όσοι βουλευτές του πήραν το λόγο εστίασαν την κριτική τους στο γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν έφερε ως νομοσχέδιο την πρόταση της σχετικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής και στην έλλειψη «δημόσιου διαλόγου με τις φεμινιστικές οργανώσεις». Σε αντίστοιχα σημεία στάθηκε η κριτική του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και των άλλων αστικών κομμάτων. ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ υπερθεμάτισαν για το ισχύον Οικογενειακό Δίκαιο και τον «παιδοκεντρικό» χαρακτήρα του, αφήνοντας στο περιθώριο της συζήτησης τις αιτίες για το ότι το συμφέρον των παιδιών βρίσκεται στο περιθώριο. Από τη νομοθετική πρόταση της ΝΔ διαφοροποιήθηκαν στις χτεσινές τους τοποθετήσεις στην Επιτροπή οι βουλευτές της Μ. Γιαννάκου και Ολ. Κεφαλογιάννη.