Με τις ρωσικές δυνάμεις να επικεντρώνονται στην «απελευθέρωση του Ντονμπάς» και στα νότια της Ουκρανίας, όπως έχει ανακοινωθεί, συνεχίζεται η εισβολή της Ρωσίας, η οποία πλέον διεκδικεί ξεκάθαρα εδαφικά κέρδη και φαίνεται να εγκαταλείπει την αρχική «πρόταση» προς την ουκρανική πλευρά για αναγνώριση της «ανεξαρτησίας» των Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ.

Οι δύο «Δημοκρατίες» του Ντονμπάς δήλωσαν ότι εξετάζουν να ενωθούν με τη Ρωσία μόλις οι αντίστοιχες ουκρανικές διοικητικές περιφέρειες τεθούν υπό τον πλήρη έλεγχο των φιλορώσων αυτονομιστών, ενώ σχετικό δημοψήφισμα ανακοίνωσε και η Νότια Οσετία, που έχει αποσχιστεί από τη Γεωργία από το 2008.

Την ίδια ώρα, ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ εντείνουν κινήσεις κλιμάκωσης της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης με τη Ρωσία με επίκεντρο την Ουκρανία, με διατήρηση και ένταση των κυρώσεων, νέες αποστολές στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, ενώ υπάρχουν διάφορες «αποχρώσεις» μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα ως προς το εύρος και το είδος αυτής της στρατιωτικής ενίσχυσης, αλλά και ως προς τις «εγγυήσεις ασφαλείας» που ζητά η ουκρανική πλευρά.

Παράλληλα, με αντιφατικές δηλώσεις και παρασκηνιακά παζάρια, συνεχίζονται μέσω τηλεδιασκέψεων οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας - Ουκρανίας. Την Τρίτη στη διά ζώσης συνάντηση των δυο αντιπροσωπειών στην Κωνσταντινούπολη, η ουκρανική πλευρά κατέθεσε για πρώτη φορά γραπτά συγκεκριμένες προτάσεις, κάτι που «καλωσόρισε» η Ρωσία.

Η Ουκρανία πρότεινε την υιοθέτηση «ουδέτερου καθεστώτος» με «εγγυήσεις ασφαλείας» από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία) και επιπλέον από Γερμανία, Καναδά, Τουρκία, Πολωνία, Ισραήλ. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα ενταχθεί σε στρατιωτικές συμμαχίες ούτε θα φιλοξενήσει ξένες στρατιωτικές βάσεις, ενώ οι «εγγυήτριες δυνάμεις» θα πρέπει να τη συνδράμουν και στρατιωτικά σε περίπτωση που δεχτεί επίθεση, κατά παρόμοιο τρόπο με αυτόν που προβλέπει το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ (πρόβλεψη που περιέχει το σπέρμα ακόμα πιο γενικευμένης ανάφλεξης...).

Παράλληλα, ο Ουκρανός διαπραγματευτής δήλωσε ότι τα ζητήματα που αφορούν το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη δεν θα διευθετούνται από αυτήν την ενδεχόμενη μελλοντική συμφωνία και «οι διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας προσωρινά δεν θα λειτουργούν στα εδάφη αυτά».

Το Κίεβο απαιτεί επίσης από τις εγγυήτριες χώρες να βοηθήσουν την Ουκρανία να ενταχθεί στην ΕΕ «το συντομότερο δυνατό».

Η Γερμανία, η Ιταλία και η Τουρκία δήλωσαν πως αρχικά βλέπουν θετικά το να συμπεριληφθούν στις εγγυήτριες δυνάμεις, εξετάζοντας όμως και τις λεπτομέρειες μιας τέτοιας συμφωνίας. Αν υποβληθούν στη Γαλλία προτάσεις για «εγγυήσεις ασφαλείας» «θα τις αξιολογήσουμε με μεγάλη θετική προσοχή. Το βέβαιο είναι ότι η ουδετερότητα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας. Θα εναπόκειται στα δύο μέρη να καθορίσουν το περίγραμμα», δήλωσε την Παρασκευή ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν - Ιβ Λε Ντριάν.

Από την άλλη, οι ΗΠΑ φαίνεται να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την πρόταση της Ουκρανίας για «εγγυήσεις ασφαλείας» «τύπου ΝΑΤΟ», αναφέρουν εγχώρια ΜΜΕ. Η διευθύντρια Επικοινωνίας του Λευκού Οίκου ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν «να ενισχύουν την Ουκρανία στο πεδίο της μάχης και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», αλλά όταν ρωτήθηκε για «εγγυήσεις ασφαλείας» από τις ΗΠΑ ανέφερε ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες συζητήσεις με την Ουκρανία γι' αυτό το θέμα.

Διφορούμενη ήταν και η τοποθέτηση του Βρετανού πρωθυπουργού, Μπ. Τζόνσον, ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει μακροπρόθεσμα να επανεξετάσουν την υποστήριξη που προσφέρεται σε χώρες όπως η Ουκρανία. «Οχι μια εγγύηση ασφαλείας του άρθρου 5 στην Ουκρανία, αλλά ένα διαφορετικό είδος δέσμευσης, έτσι ώστε η Ουκρανία να είναι τόσο οχυρωμένη και τόσο προστατευμένη, που θα είναι για πάντα δύσπεπτη στον Πούτιν», είπε.

«Υποστηρίζουμε την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία, σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και στη Ρωσία, με βάση έγγραφα που έχουν εγκριθεί από τον ΟΑΣΕ ότι καμία χώρα δεν θα ενισχύσει την ασφάλειά της σε βάρος της ασφάλειας άλλων», δήλωσε από την πλευρά του, την Παρασκευή, ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, κατά την επίσκεψή του στην Ινδία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, κανείς δεν θα είχε αντίρρηση αν η Ινδία υποστήριζε τη διαδικασία παροχής εγγυήσεων ασφαλείας «με βάση τη δίκαιη θέση της και τη λογική προσέγγισή της για την επίλυση παγκόσμιων ζητημάτων».

Στις δηλώσεις του ο Λαβρόφ ανέφερε ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να συνεχιστούν και ότι η Ουκρανία δείχνει «πολύ περισσότερη κατανόηση» για την κατάσταση στην Κριμαία και το Ντονμπάς, αλλά και την ανάγκη να διατηρήσει ουδέτερο καθεστώς. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι η Μόσχα προετοιμάζει την απάντησή της στις ουκρανικές προτάσεις.

Την ίδια στιγμή, το Κρεμλίνο προειδοποίησε ότι το ουκρανικό πλήγμα από δύο στρατιωτικά ελικόπτερα σε μια αποθήκη καυσίμων στη ρωσική πόλη Μπέλγκοροντ - κοντά στα σύνορα με το Χάρκοβο - δεν δημιουργεί καλές συνθήκες για τη συνέχιση των ειρηνευτικών συνομιλιών.

Νέα τηλεφωνική επικοινωνία είχαν την Παρασκευή οι Πρόεδροι Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, και Ρωσίας, Βλ. Πούτιν. Ο Τούρκος Πρόεδρος επανέλαβε τη «φιλοδοξία» της χώρας του να φιλοξενήσει μια συνάντηση των Προέδρων Ρωσίας και Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη.

Η βρετανική κυβέρνηση «ανησυχεί» ότι οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Γερμανία θα πιέσουν την Ουκρανία να δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία με σημαντικές υπαναχωρήσεις έναντι της Ρωσίας, υποστηρίζουν οι αρχισυντάκτες πολιτικών και αμυντικών θεμάτων της εφημερίδας «Times».

Επικαλούνται ανώτερη κυβερνητική πηγή που λέει πως υπάρχει ανησυχία ότι Δυτικοί σύμμαχοι είναι υπερβολικά ανυπόμονοι για μια γρήγορη ειρηνευτική συμφωνία, ενώ το Λονδίνο προκρίνει μια συμφωνία με τη Ρωσία μόνο όταν η Ουκρανία είναι «στην ισχυρότερη δυνατή θέση».

Η βρετανική κυβερνητική πηγή ανέφερε στους «Times» ότι αν οι Ουκρανοί κρατήσουν μέχρι να είναι στην ισχυρότερη δυνατή θέση στις διαπραγματεύσεις, θα μπορούσαν να κερδίσουν σημαντικές παραχωρήσεις από τη Μόσχα στο εδαφικό. Επίσης, μια τέτοια συνθήκη θα ευνοούσε την αυστηροποίηση των κυρώσεων, αλλά και τη δίωξη του Βλ. Πούτιν ως δυνητικού εγκληματία πολέμου.

Εξάλλου, ο πρωθυπουργός, Μπ. Τζόνσον, ξεκαθάρισε πως οι χώρες του G7 θα πρέπει να κλιμακώνουν συνεχώς τις κυρώσεις, μέχρι να αποσυρθεί και ο τελευταίος Ρώσος στρατιώτης από το ουκρανικό έδαφος.

Στο μεταξύ, η κινεζική εφημερίδα «Global Times» γράφει ότι οι ΗΠΑ σκόπιμα αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην Ευρώπη και ενδιαφέρονται λιγότερο από όλους για μια εκεχειρία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. «Η Ουάσιγκτον δεν προσπαθεί να βοηθήσει στην προώθηση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων Ρωσίας - Ουκρανίας, αντίθετα προσπαθεί να κλιμακώσει τη σύγκρουση», αναφέρει το άρθρο, για να ενισχυθεί ο ρόλος των ΗΠΑ στην Ευρώπη και για να αξιοποιείται η ουκρανική κρίση ως εργαλείο για να «ματώνει» η Ρωσία.

Για επιπλέον αποστολές εξοπλισμών στην Ουκρανία, δημοσιονομική βοήθεια ύψους 500 εκατ. δολαρίων και νέες κυρώσεις στη Ρωσία συζήτησαν την περασμένη βδομάδα ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, με τον Ουκρανό ομόλογό του, Β. Ζελένσκι.

Επίσης, η Βρετανία ανακοίνωσε επιπλέον κυρώσεις και νέα στρατιωτική βοήθεια, όπως πυροβολικό μεγαλύτερου βεληνεκούς, πυρομαχικά και περισσότερα αντιαεροπορικά όπλα και τα λεγόμενα «περιφερόμενα πυρομαχικά», υπό τη μορφή drone.

Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε μετά τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ότι η επιχείρηση επικεντρώνεται στο εξής στην «απελευθέρωση του Ντονμπάς» και ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση των επιθέσεων γύρω από το Κίεβο και το Τσερνίχιβ, ως «ένδειξη καλής θέλησης» για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων.

Η επικέντρωση της ρωσικής πολεμικής προσπάθειας στο Ντονμπάς, στην ανατολική Ουκρανία, «όπου υπάρχουν πολλοί Ουκρανοί στρατιώτες, που είναι πολύ ενεργοί» και «ξέρουν πολύ καλά την περιοχή» προμηνύει ότι η σύρραξη θα είναι «παρατεταμένη» και μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες ακόμη, εκτίμησε το αμερικανικό Πεντάγωνο.

Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η ΕΕ εκτιμούν πως οι κινήσεις απομάκρυνσης ορισμένων ρωσικών στρατευμάτων συνιστούν αναδιάταξη δυνάμεων. «Δεν έχουμε απολύτως καμία ένδειξη ότι οι στρατιώτες αυτοί επιστρέφουν σπίτια τους, ή ότι θα σταματήσουν να εμπλέκονται» σε μάχες, σύμφωνα με το Πεντάγωνο. «Θεωρούμε ότι οι δυνάμεις αυτές θα επανεξοπλιστούν και θα σταλούν ξανά στην Ουκρανία (...) για να συνεχίσουν να πολεμούν γι' αυτό που θεωρούμε ότι είναι ο στόχος τους», δηλαδή «η ανατολική Ουκρανία», οι περιφέρειες των αυτονομιστών Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, πρόσθεσε.

Οι ρωσικές δυνάμεις μοιάζει να προσπαθούν να βάλουν σε «τανάλια» τις μονάδες του ουκρανικού στρατού που είναι ανεπτυγμένες από το 2014 κατά μήκος της γραμμής του μετώπου κοντά στο Ντονέτσκ στον νότο και στο Λουγκάνσκ στα ανατολικά, έως το Ιζιούμ, βορειοδυτικά του Ντονέτσκ.

Η Ρωσία συνεχίζει να αποσύρει μέρος των δυνάμεών της από την περιοχή του Κιέβου που κατευθύνονται προς τη Λευκορωσία, δήλωσε την Παρασκευή ο τοπικός κυβερνήτης, ενώ, σύμφωνα με τον κυβερνήτη του Τσερνίχιβ, ορισμένα ρωσικά στρατεύματα αποσύρονταν και από αυτήν την περιφέρεια και ουκρανικές δυνάμεις εισέρχονται και ανακαταλαμβάνουν οικισμούς τους οποίους κατείχαν προηγουμένως ρωσικά στρατεύματα.

Οι ρωσικές δυνάμεις αποχώρησαν από τον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ, ανακοίνωσε η ουκρανική εταιρεία «Energoatom», ενώ υπήρξαν καταγγελίες από την ουκρανική πλευρά ότι έχουν πάρει μαζί τους μέλη της ουκρανικής Εθνοφρουράς ως ομήρους. Λίγες ρωσικές δυνάμεις φέρεται να παραμένουν εντός της ζώνης αποκλεισμού γύρω από τις εγκαταστάσεις του Τσερνόμπιλ.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ανακοίνωσε επίσης ότι ετοιμάζει την πρώτη της «αποστολή συνδρομής και υποστήριξης» στο Τσερνόμπιλ και ζήτησε να επιτραπεί στους εμπειρογνώμονές της να επισκεφθούν τον σταθμό παραγωγής πυρηνικής ενέργειας της Ζαπορίζια, που τον έχουν καταλάβει Ρώσοι στρατιώτες.

Στη Μαριούπολη ο Ερυθρός Σταυρός και μέλη υπηρεσιών του ΟΗΕ βοήθησαν την Παρασκευή κατοίκους να απομακρυνθούν με περίπου 54 λεωφορεία, αλλά δεν έλαβαν άδεια για μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στην πόλη και αναχώρησαν χωρίς τις σχετικές προμήθειες.

Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε ότι η εκεχειρία επιτεύχθηκε έπειτα από έκκληση του Γάλλου Προέδρου, Εμ. Μακρόν, και του Γερμανού καγκελάριου, Ολ. Σολτς.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επιταχύνει και σχέδια για την «αρχιτεκτονική ασφαλείας» στην Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, οξύνοντας παραπέρα τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό με τη Ρωσία.

Πιο μακροπρόθεσμα, οι ΗΠΑ θα διαβουλευθούν με τους συμμάχους για την κατάλληλη «αμυντική διάταξη» στην Ευρώπη, καθώς εξαιτίας του πολέμου η κατάσταση ασφαλείας «θα αλλάξει» και «πρέπει να ανταποκριθούμε» σε αυτό, υπογράμμισε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Λ. Οστιν, ανακοινώνοντας πως παρατείνεται η παραμονή 7.000 στρατιωτικών της 82ης Ταξιαρχίας στην ανατολική πτέρυγα του NATO και της αεροναυτικής δύναμης κρούσης του αεροπλανοφόρου «Harry Truman» στη Μεσόγειο.

Οι ΗΠΑ ανέπτυξαν επ' αόριστον περίπου 20.000 επιπλέον στρατιώτες στην Ευρώπη πριν και μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα πρέπει να οδηγήσει σε επανεξέταση της μόνιμης παρουσίας του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη, δήλωσε στο Κογκρέσο ο Αμερικανός ανώτατος διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, πτέραρχος Τ. Ουόλτερς, επιβεβαιώνοντας τη φάση μεγάλης όξυνσης του γεωπολιτικού ανταγωνισμού στην Ευρώπη. Ο ίδιος υπογράμμισε την ευκαιρία που προσφέρει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ώστε να επανεξεταστεί η στρατιωτική αρχιτεκτονική στην Ανατολική Ευρώπη, στην αεροπορική δραστηριότητα και στις μόνιμες ναυτικές μονάδες.

Οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία ζητούν μόνιμη και ενισχυμένη παρουσία στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που θα τις έθετε στο ίδιο επίπεδο με τη Γερμανία, την Ιταλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο δε Γάλλος ΥΠΕΞ είπε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «προκάλεσε μια τριπλή αφύπνιση», αναφέροντας τη συσπείρωση του ουκρανικού έθνους, την αφύπνιση της ΕΕ, η οποία «αποφάσισε να τερματίσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία και ενίσχυσε τη στάση της σε θέματα ασφάλειας υιοθετώντας τη Στρατηγική Πυξίδα» και την αφύπνιση του ΝΑΤΟ που «σήμερα επιστρέφει στην κύρια δραστηριότητά του, τη συλλογική άμυνα του ευρωατλαντικού χώρου». Επιβεβαίωσε ουσιαστικά ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία επιτάχυνε σχεδιασμούς που προωθούσε εδώ και καιρό το ευρωατλαντικό μπλοκ.