Εν μέσω χειροκροτημάτων και συνθημάτων πραγματοποιήθηκαν μετά την εκδήλωση τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου που όρθωσε η ΚΕ του ΚΚΕ για τους πολιτικούς εξόριστους στην Ανάφη. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν από τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα και τον δημιουργό του Μνημείου, τον γλύπτη Αντώνη Μυρωδιά. Στη συνέχεια κατέθεσαν στεφάνια στο Μνημείο εκ μέρους της ΚΕ ο Δ. Κουτσούμπας και εκ μέρους του ΚΣ της ΚΝΕ ο Γραμματέας του, Νίκος Αμπατιέλος.

Το Μνημείο έχει εγκατασταθεί στην αρχή του παλαιού οικισμού των εξόριστων, από όπου θα δεσπόζει πλέον στο νησί, «αγναντεύοντας» στο βάθος τον μεγάλο μονόλιθο της Ανάφης, το πιο χαρακτηριστικό σημείο του νησιού. Μετά την αποκάλυψή του ο κόσμος είχε την ευκαιρία να το αντικρίσει από κοντά, να δει όλες τις λεπτομέρειές του, με το Μνημείο να αποκτά τα πιο θετικά σχόλια.

«Ανάφη, ένα δοξασμένο νησί. Από το 1924 ως το 1943 και από το 1946 ως το 1949 έζησαν εδώ ως εξόριστοι, για τις ιδέες και τους αγώνες τους, εκατοντάδες πρωτοπόροι αγωνιστές του λαού, μέλη, στελέχη και οπαδοί του ΚΚΕ. Τιμάμε τη θυσία τους, τη λεβεντιά τους, την αλύγιστη στάση τους. Ιούνης 2022. Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας», γράφει στα Ελληνικά και στα Αγγλικά η πλάκα που το συνοδεύει.

Η καλύτερη περιγραφή του Μνημείου δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από τα ίδια τα λόγια του δημιουργού του, Αντώνη Μυρωδιά, σε πρόσφατη δήλωσή του στον «Ριζοσπάστη»:

«Η γλυπτική σύνθεση σχεδιάστηκε σε αφαιρετικό ύφος, καθώς πρέπει να ανταποκριθεί τόσο στο ελληνικό κοινό, που φέρει την εμπειρία ή τη ζώσα μνήμη από τη ζωή της εξορίας, όσο και στον ανύποπτο αρχικά επισκέπτη, και να συνδιαλέγεται αρμονικά με το κυκλαδίτικο τοπίο. Το Μνημείο αποτελεί με τον τρόπο αυτό κίνητρο - οπτικό και συναισθηματικό ερέθισμα - ώστε ο θεατής να σταθεί, να πληροφορηθεί, να διαμορφώσει τους προσωπικούς του συνειρμούς.

Τα υλικά που επιλέχθηκαν (λευκό μάρμαρο και χάλυβας Cor-ten) έχουν μια διαλεκτική σχέση που διαμορφώνει και τον συμβολικό χαρακτήρα του Μνημείου: Το μάρμαρο, κατεξοχήν "ευγενές" υλικό, ορίζει με τη δυναμική, επιβλητική και μνημειακή παρουσία του την ιδεολογική υπεροχή στην αντίθεση με τον "διαβρωμένο" χάλυβα, τη διαφοροποίηση των εξόριστων από τους δεσμώτες τους.

Το γλυπτό είναι εντέλει μια εικονοποιημένη αναφορά του συνθήματος "Σπάμε τις αλυσίδες", εκφράζοντας την ευγένεια, τη δύναμη και την αλύγιστη στάση των εξόριστων, δίνοντας παράλληλα ένα "επικό", διαχρονικά δυναμικό και ελπιδοφόρο μήνυμα.

Η αποτύπωση, σε ρηχό εξώγλυφο, μιας ρίζας δέντρου, ενός οργανικού δηλαδή λειτουργικού συστήματος, είναι υπόμνηση και αναφορά στην κοινωνική οργάνωση των εξόριστων, της οποίας η Ανάφη αποτελεί πρότυπο, ένα συμβολικό γράφημα που αποδίδει το ίδιο το ΚΚΕ, μια οπτικοποίηση ενός κειμένου του Μάρτη του 1941 από τον "Μαχητή", μία από τις πολλές χειρόγραφες εφημερίδες της Ανάφης, που με αυτό θα κλείσω: "Οι βαθιές στέρεες ρίζες δίνουν πλούσιους χυμούς στο γερό δέντρο"».