Με τη Σύνοδο στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, με τη συμμετοχή των ηγετών των χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC), της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και του Ιράκ ολοκληρώθηκε το Σάββατο η περιοδεία του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, στη Μέση Ανατολή, στόχος της οποίας ήταν η επιβεβαίωση της διατήρησης της «ηγεσίας» των ΗΠΑ στην περιοχή και η προώθηση σχεδίων για μια «νέα περιφερειακή αρχιτεκτονική», στο πλαίσιο των εντεινόμενων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, απέναντι σε Κίνα, Ρωσία και Ιράν.

Η Σύνοδος της Τζέντα - κι ενώ σήμερα γίνεται η τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ιράν, Τουρκίας και Ρωσίας στην Τεχεράνη - ολοκληρώθηκε με την έκδοση κοινής διακήρυξης, όπου οι ηγέτες «επιβεβαιώνουν» την υποστήριξή τους για έναν Περσικό Κόλπο απαλλαγμένο από όπλα μαζικής καταστροφής - πρόσχημα που είχε αξιοποιηθεί και για την ιμπεριαλιστική επέμβαση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο Ιράκ - επισημαίνοντας τον κεντρικό ρόλο «διπλωματικών προσπαθειών» ώστε να αποτραπεί η ανάπτυξη πυρηνικού όπλου από το Ιράν και να αντιμετωπιστούν η τρομοκρατία και κάθε δραστηριότητα «που απειλεί την ασφάλεια και τη σταθερότητα».

Επιπλέον, σε μια ακόμα έμμεση πλην σαφή αναφορά στο Ιράν, στη διακήρυξη γίνεται λόγος για συνεργασία και συντονισμό κινήσεων για την αντιμετώπιση «της αυξανόμενης απειλής που θέτουν συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων "Κρουζ" και εξοπλισμός τρομοκρατικών ένοπλων ομάδων, συμπεριλαμβανομένης της παραβίασης αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ» (σαφής αναφορά στο Ιράν).

Ανακοινώνεται επίσης η θέσπιση της «Συνδυασμένης Δύναμης Κρούσης 153 και Δύναμης Κρούσης 59» (Combined Task Force 153 Task Force 59), με στόχο την ενίσχυση του κοινού αμυντικού συντονισμού μεταξύ των χωρών - μελών του GCC και της Κεντρικής Διοίκησης του αμερικανικού στρατού για την καλύτερη παρακολούθηση «θαλάσσιων απειλών» και τη βελτίωση «ναυτικών αμυντικών συστημάτων» με τη χρήση τεχνολογιών αιχμής.

Επισημαίνουν τη «στρατηγική σημασία και τους ιστορικούς δεσμούς» μεταξύ των χωρών τους και διαβεβαιώνουν πως θα εντείνουν την «κοινή συνεργασία στις προσπάθειες ενίσχυσης της διεθνούς οικονομίας», αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία, την αποκατάσταση της λειτουργίας των εφοδιαστικών αλυσίδων, την εξασφάλιση επισιτιστικής ασφάλειας και αποθεμάτων Ενέργειας, καθώς και την ανάπτυξη ΑΠΕ και τεχνολογίας αιχμής, «βοηθώντας» χώρες που έχουν ανάγκη.

Στο ίδιο κοινό ανακοινωθέν, οι ΗΠΑ χαιρετίζουν την απόφαση 10 αραβικών χωρών και κρατικών χρηματοπιστωτικών οργανισμών να δώσουν 10 δισ. δολάρια για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής πρόκλησης «σε περιφερειακό και διεθνές» επίπεδο από την Αραβική Ομάδα Συντονισμού (ACG). Οι ηγέτες των αραβικών χωρών επίσης χαιρέτισαν την απόφαση των ΗΠΑ να υποσχεθούν 1 δισ. δολάρια για την αντιμετώπιση της «ανθρωπιστικής και επισιτιστικής κρίσης» σε Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική «μακροπρόθεσμα».

Στο επίμαχο θέμα της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου - για την αύξηση της οποίας πιέζουν οι ΗΠΑ - οι ηγέτες απέφυγαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, καθώς στο ζήτημα καταγράφονται έντονες ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ, ενώ οι αποφάσεις λαμβάνονται σε επίπεδο OPEC+. Αντ' αυτού, ανέφεραν γενικώς πως «αναγνωρίζουν τις προσπάθειες για σταθεροποίηση των διεθνών τιμών πετρελαίου προς όφελος καταναλωτών και παραγωγών». Χαιρετίζουν επίσης τις πρόσφατες αποφάσεις του OPEC+ για αύξηση της ημερήσιας παραγωγής πετρελαίου το δίμηνο Ιούλη - Αυγούστου (η οποία ωστόσο υπολείπεται κατά πολύ μιας αύξησης που θα είχε αντίκτυπο στις «απογειωμένες» τιμές).

Στην ίδια ανακοίνωση ο Μπάιντεν χαιρετίζει το σχέδιο ορισμένων χωρών του GCC να επενδύσουν συνολικά 33 δισ. δολάρια σε έργα του Προγράμματος Επενδύσεων και Διεθνών Υποδομών εταίρων των ΗΠΑ (PGII). Επιπλέον εκτιμά την απόφαση των χωρών του Κόλπου να συμβάλουν με 100 εκατ. δολάρια στον εκσυγχρονισμό του Νοσοκομείου Ανατολικής Ιερουσαλήμ που εξυπηρετεί τις ανάγκες Παλαιστινίων.

Κατά τα λοιπά επιβεβαιώνουν την «κοινή δέσμευσή» τους στη διατήρηση «περιφερειακής ασφάλειας» και «σταθερότητας», στην «αποκλιμάκωση» περιφερειακών εντάσεων, στην εμβάθυνση σχέσεων σε τομείς όπως άμυνα, ασφάλεια, μυστικές υπηρεσίες και εξασφάλιση της ελευθερίας και ασφάλειας στη ναυσιπλοΐα, ειδικά σε στρατηγικές περιοχές όπως το Στενό Ορμούζ και τα Στενά Μπαμπ αλ Μαντέμπ.

Πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στην Τζέντα, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, συναντήθηκε την Παρασκευή το απόγευμα στη Σαουδική Αραβία με τον πρίγκιπα διάδοχο στο θρόνο, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Πίσω από τον «ντόρο» για την «αλλαγή στάσης» του Μπάιντεν, που προεκλογικά δήλωνε ότι σκοπεύει να «απομονώσει» τον διάδοχο, με πρόσχημα τον ρόλο του στη δολοφονία του Σαουδάραβα αρθρογράφου Τζ. Κασόγκι το 2017, ο Αμερικανός Πρόεδρος ξεκαθάρισε πριν καν φτάσει στη Σαουδική Αραβία ότι «διακυβεύονται πολλά» στην περιοχή και οι ΗΠΑ δεν μπορούν «να δημιουργήσουν ένα κενό που θα γεμίσει η Κίνα ή και η Ρωσία».

Ετσι, στο πλαίσιο της επίσκεψης Μπάιντεν, ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία υπέγραψαν 18 συμφωνίες, σε τομείς όπως Ενέργεια, Ανανεώσιμες Πηγές, πυρηνική ενέργεια, ασφάλεια και άμυνα, οικονομική και εμπορική συνεργασία, Υγεία, ψηφιοποίηση, εξορύξεις ουρανίου κ.ά. Ανακοινώθηκε επίσης πως διπλασιάζεται η διάρκεια της 5ετούς βίζας για τους Σαουδάραβες που επισκέπτονται τις ΗΠΑ.

Παράλληλα, μεταξύ των αμερικανικών μονοπωλίων που υπέγραψαν συμφωνίες με Σαουδάραβες αξιωματούχους είναι οι «Boeing», «Raytheon Digital Diagnostics», IQUIA κ.ά.

Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε επίσης πως κυανόκρανοι, συμπεριλαμβανομένων Αμερικανών στρατιωτών, θα αποχωρήσουν από το στρατηγικής σημασίας νησάκι Τιράν της Ερυθράς Θάλασσας ως το τέλος του 2022, ώστε να δοθεί χώρος για την εφαρμογή σχεδίων ανάπτυξης της περιοχής στον τομέα του τουρισμού και της οικονομίας.

Η Αίγυπτος είχε εκχωρήσει τα νησάκια Τιράν και Σαναφίρ της Ερυθράς Θάλασσας στη Σαουδική Αραβία τον Αύγουστο του 2016, προκαλώντας διαδηλώσεις στο Κάιρο. Το στάτους της περιοχής θα πρέπει να επικυρωθεί ωστόσο και από το Ισραήλ (που είχε εισβάλει στα νησιά αυτά κατά την κρίση του 1956 στο Σουέζ) προτού μεταφερθούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα από την Αίγυπτο στη Σαουδική Αραβία.

Στο μεταξύ, με φόντο όλες τις παραπάνω συμφωνίες με τις ΗΠΑ, ο Σαουδάραβας ΥΠΕΞ, πρίγκιπας Φαϊζάλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούντ εμφανίστηκε σε συνέντευξή του στο CNN υπέρ της ανάγκης συνεννόησης και συνέχισης του διαλόγου με το Ιράν, ενώ υποβάθμισε το άνοιγμα του σαουδαραβικού εναέριου χώρου σε όλες τις αεροπορικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων του Ισραήλ, αναφέροντας ότι η εξέλιξη δεν προεξοφλεί ομαλοποίηση των σχέσεων Ισραήλ - Σαουδικής Αραβίας.