Η Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας ενέκρινε το Σάββατο με 68 ψήφους (από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και όλα τα αλβανικά κόμματα) την πρόταση της ΕΕ για «συμβιβασμό» με τη Βουλγαρία, προκειμένου να αρθεί το βουλγαρικό βέτο και να ξεκινήσουν επίσημα οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις των Σκοπίων (αλλά και των Τιράνων, επειδή διασυνδέονται).

Οι δυνάμεις του αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE απείχαν από την ψηφοφορία, έχοντας πρωτοστατήσει σε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και καταγγέλλοντας την πρόταση ως σχέδιο «βουλγαροποίησης» της χώρας (στο πλαίσιο του «συμβιβασμού» προβλέπεται η συνταγματική αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητας κ.ά.).

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έσπευσαν να εκφράσουν ικανοποίηση, αν και το «άνοιγμα» κεφαλαίων για να προχωρήσουν επί της ουσίας οι συνομιλίες με τις Βρυξέλλες προϋποθέτει την αναθεώρηση του Συντάγματος της χώρας, για την οποία - προς το παρόν τουλάχιστον - δεν υπάρχει η απαιτούμενη πλειοψηφία στη Βουλή (απαιτείται σύμφωνη γνώμη των 2/3 των βουλευτών).

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είπε ότι η Βόρεια Μακεδονία «εκμεταλλεύτηκε» μια «ιστορική ευκαιρία», αποδίδοντάς την «ένα μεγάλο βήμα στην πορεία σας προς ένα ευρωπαϊκό μέλλον».

Ο δε Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, χαιρέτισε την εξέλιξη, προσθέτοντας ότι «αναγνωρίζουμε τις δύσκολες διαστάσεις που επιτεύχθηκαν με αυτόν τον συμβιβασμό» και μιλώντας για «απόφαση» που «έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη Βόρεια Μακεδονία, τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ευρώπη», για να καταλήξει: «Μια ΕΕ που περιλαμβάνει όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, συμπεριλαμβανομένων της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, θα είναι ισχυρότερη και πιο ευημερούσα. Τώρα είναι η ώρα να οικοδομήσουμε μία νέα δυναμική και να εργαστούμε για τα επόμενα βήματα».

Την ίδια στιγμή που δεν εκλείπουν τα εμπόδια για τη συνέχιση της διαδικασίας εντός της Βόρειας Μακεδονίας, παραμένουν σοβαρές διαφορές με τη Βουλγαρία.

Την Κυριακή έγινε στη Σόφια η δεύτερη συνεδρίαση της Μεικτής Διακυβερνητικής Επιτροπής Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας, όπου τις δύο χώρες εκπροσώπησαν οι ΥΠΕΞ Μπουγιάρ Οσμάνι και Τεοντόρα Γκεντσόφσκα, αντίστοιχα.

Αν και ανακοινώθηκε ότι εξετάστηκε η εφαρμογή της «Συνθήκης Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας» και συμφωνήθηκαν μέτρα για την αποτελεσματική εφαρμογή της, η Γκεντσόφκα διαμήνυσε πως «η Βουλγαρία δεν έχει υποχωρήσει από τη θέση της σε ό,τι αφορά την επίσημη γλώσσα της Βόρειας Μακεδονίας» και τόνισε ότι η χώρα της δεν αναγνωρίζει τη γλώσσα της Βόρειας Μακεδονίας (την οποία θεωρεί βουλγαρική διάλεκτο).

Επέμεινε δε ότι η βουλγαρική θέση «διασφαλίζεται» από το πακέτο τεκμηρίωσης της πρότασης που κατέθεσε η ΕΕ. Σημειωτέον, και η υφυπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας, Βελισλάβα Πετρόβα, δήλωσε ότι κανένα έγγραφο σχετικό με την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ δεν μπορεί να θεωρηθεί έγγραφο αναγνώρισης της λεγόμενης μακεδονικής γλώσσας εκ μέρους της Βουλγαρίας.

Στο μεταξύ, χτες, το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (BSP) δέχτηκε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης που του έδωσε ο Πρόεδρος Ρ. Ράντεφ, στην τρίτη και τελευταία κατά σειρά απόπειρα που προβλέπει το Σύνταγμα.

Την ίδια στιγμή, την πορεία ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων δυσχεραίνουν και άλλες «τριβές» μεταξύ κρατών της περιοχής, που κάθε άλλο παρά υποχωρούν.

Ενδεικτική είναι η άρνηση της κυβέρνησης της Κροατίας να επιτρέψει «ιδιωτική επίσκεψη» που προγραμμάτιζε ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλ. Βούτσιτς, στο μνημείο στην κροατική περιοχή Γιασένοβατς, όπου στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου το φασιστικό καθεστώς των Ουστάσι λειτούργησε στρατόπεδο συγκέντρωσης για αντιφρονούντες και πολλά θύματα ήταν σερβικής καταγωγής.

Ο ΥΠΕΞ της Κροατίας, Γκρλ. Ράντμαν, κατηγόρησε τη σερβική κυβέρνηση ότι η επίσκεψη Βούτσιτς οργανώθηκε χωρίς να ενημερωθούν επίσημα οι αρχές στο Ζάγκρεμπ, κατά παράβαση του πρωτοκόλλου που υπάρχει για τα ταξίδια αρχηγών κυβερνήσεων. Ανέφερε δε ότι στάλθηκε σχετική διαμαρτυρία στο Βελιγράδι.

Κροατικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι το Βελιγράδι είχε ενημερώσει τον ηγέτη των Σέρβων στην Κροατία, Μ. Πούποβατς, για την επίσκεψη Βούτσιτς, ο οποίος - σύμφωνα με τη συγκεκριμένη πηγή - σχεδίαζε να μεταβεί στο Γιασένοβατς από τη γειτονική «Σερβική Δημοκρατία» της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης (της μιας από τις δύο οντότητες της Β-Ε), προκαλώντας την αντίδραση του Ζάγκρεμπ.

Από τη μεριά του, ο Βούτσιτς αντέδρασε λέγοντας ότι «οι Κροάτες πρέπει να κοιτάνε τις δικές τους δουλειές», ενώ ακυρώθηκε η προγραμματισμένη επίσημη επίσκεψη της υπουργού Ενέργειας της Σερβίας στο Ζάγκρεμπ. Πολλά σερβικά ΜΜΕ επέκριναν ως «φασιστική» την απόφαση της Κροατίας. Ωστόσο, άλλα (όπως οι «Nova», «Danas») αναρωτήθηκαν αν «εξαιτίας της Ρωσίας και του Κοσόβου, ο Βούτσιτς επιδίωξε παράσταση πηγαίνοντας στο Γιασένοβατς»...