Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε την Κυριακή ότι εγκατέστησε σημείο ελέγχου στην είσοδο του διαδρόμου Λατσίν, του μοναδικού οδικού άξονα που συνδέει την Αρμενία με τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Ο θύλακας ανήκει επισήμως στο Αζερμπαϊτζάν, ωστόσο κατοικείται κυρίως από Αρμένιους και μεγάλο τμήμα του ελέγχεται από αυτονομιστικές αρμενικές δυνάμεις, παρότι το Αζερμπαϊτζάν ανέκτησε αρκετά εδάφη στον πόλεμο του 2020.

Με το μέτρο της εγκατάστασης φυλακίου στον διάδρομο Λατσίν «εμποδίζεται η παράνομη μεταφορά εργατικών χεριών, όπλων και ναρκών από το έδαφος της Αρμενίας προς τους παράνομους σχηματισμούς Αρμένιων κακοποιών στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν», ανακοίνωσε το Μπακού.

Σύμφωνα με την αζέρικη συνοριοφυλακή, η ρωσική «ειρηνευτική» δύναμη στην περιοχή και το «ρωσοτουρκικό κέντρο επιτήρησης» είχαν «ενημερωθεί» για την απόφαση.

Περίπου 2.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί στα σύνορα Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπως και στον διάδρομο Λατσίν, στο πλαίσιο «ειρηνευτικής» συμφωνίας των δύο πλευρών με διαμεσολάβηση της Μόσχας. Η Αρμενία ωστόσο κατηγορεί τις ρωσικές δυνάμεις ότι δεν επιτελούν το έργο τους, δείχνοντας «ανοχή» στις αζέρικες δυνάμεις.

Η αρμένικη διπλωματία κατήγγειλε την εγκατάσταση του αζέρικου φυλακίου ως «νέα πρόκληση», με «ψευδή προσχήματα και χωρίς καμία βάση».

Στο μεταξύ, το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ εξέφρασε «ανησυχία για τη δημιουργία φυλακίου ελέγχου από το Αζερμπαϊτζάν στον διάδρομο του Λατσίν» και κάλεσε τα δύο μέρη να «αποφεύγουν τις προκλήσεις», ενώ η Γαλλία σημείωσε ότι το φυλάκιο «αντίκειται προς τις δεσμεύσεις που είχαν αναληφθεί στο πλαίσιο των συμφωνιών κατάπαυσης του πυρός και πλήττουν τη διαπραγματευτική διαδικασία».

Οι αυτονομιστές του Ναγκόρνο Καραμπάχ καλούν από την πλευρά τους τη Μόσχα, μεσολαβητή στη σύρραξη, «να αρχίσει αμέσως συνομιλίες» προκειμένου ιδίως «να εμποδιστεί η εγκατάσταση αζέρικου σημείου ελέγχου».

Αψιμαχίες στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στα σύνορα των δύο χωρών συνεχίζουν να ξεσπούν σποραδικά. Την Κυριακή το αρμένικο υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε τον θάνατο στρατιώτη του από «εχθρικά πυρά» κοντά στα σύνορα. Το αζέρικο υπουργείο Αμυνας διέψευσε, τονίζοντας ότι οι δικές του δυνάμεις «δέχτηκαν αρμένικα πυρά».

Είχε προηγηθεί καταγγελία ότι Αζέρος ελεύθερος σκοπευτής δολοφόνησε Αρμένιο στρατιώτη στη μεθόριο ανατολικά της λίμνης Σεβάν.

Στο Γερεβάν, περίπου 10.000 άνθρωποι διαδήλωσαν με πυρσούς το βράδυ της Κυριακής, στην 108η επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων, στη μνήμη των περίπου 1,5 εκατ. θυμάτων της μεγάλης σφαγής του 1915. Ορισμένοι διαδηλωτές έκαψαν σημαίες της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν, γεγονός που προκάλεσε άμεση διαμαρτυρία του αζέρικου ΥΠΕΞ.

Πολλοί ιμπεριαλιστικοί «παίκτες» συναντιούνται στην περιοχή του Νότιου Καυκάσου, που αποτελεί μια ανερχόμενη «αρένα» ανταγωνισμού και δεν αποκλείεται μια ευρύτερη σύγκρουση στο μέλλον.

Το Αζερμπαϊτζάν διατηρεί στενές σχέσεις με την Τουρκία και το Ισραήλ, των οποίων η εξοπλιστική βοήθεια υπήρξε καταλυτική για τη νίκη του στον πόλεμο του 2020. Για την Αγκυρα, το Αζερμπαϊτζάν αποτελεί το κλειδί για την πρόσβαση στην Κασπία και στην Κεντρική Ασία, κάτι που η Δύση καλωσορίζει ως «πλαγιοκόπηση» Ρωσίας και Κίνας. Η άσκηση πιέσεων στην Αρμενία αποβλέπει πρωτίστως στην απόσπαση παραχωρήσεων που θα επιτρέπουν την απευθείας οδική σύνδεση της Τουρκίας με το Αζερμπαϊτζάν διά του θύλακα του Ναχτσεβάν.

Για το Ισραήλ, το Αζερμπαϊτζάν αποτελεί έρεισμα για ενδεχόμενη ανάληψη στρατιωτικών ενεργειών απέναντι στο Ιράν. Αυτή η στήριξη, σε συνδυασμό με την αυξημένη σημασία του Αζερμπαϊτζάν για την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης, τροφοδοτεί και τις επιθετικές κινήσεις του Μπακού στον διάδρομο Λατσίν, με την ανοχή και της Μόσχας.

Το Ιράν από την πλευρά του διαμηνύει - και με τη διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων κοντά στα αζέρικα σύνορα - ότι στηρίζει την Αρμενία και δεν θα ανεχθεί αλλαγές συνόρων στον Νότιο Καύκασο. Τους τελευταίους μήνες επιδεινώνονται οι σχέσεις Αζερμπαϊτζάν - Ιράν, με μοχλό και την αζέρικη μειονότητα του Ιράν, που ξεπερνά αριθμητικά τον πληθυσμό του ίδιου του Αζερμπαϊτζάν.