«Θέλουμε να μειώσουμε τους κινδύνους, χωρίς ωστόσο να αναζητούμε μία αποσύνδεση των οικονομιών μας με την Κίνα. Αρα, πρέπει να προσδιορίζουμε πώς θα παρέμβουμε σε αυτό το θέμα συγκεκριμένα», σημείωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, με παρέμβασή του στη γαλλική «Ζουρνάλ ντε Ντιμάνς» και με φόντο τη διεύρυνση του προβληματισμού για το πώς οι Βρυξέλλες θα διαχειριστούν τις σχέσεις τους με την Κίνα σε ένα περιβάλλον όξυνσης των αντιθέσεων, ειδικά μεταξύ Ουάσιγκτον - Πεκίνου, αλλά όχι μόνο, και ενώ παραμένουν σημαντικές διαφορές και ανάμεσα σε ΕΕ - Κίνα.

Ενδεικτικό του πόσο σύνθετη είναι η αντιμετώπιση της συνεργασίας ΕΕ - Κίνας είναι ότι ο Μπορέλ από τη μία επέστησε την προσοχή σε προειδοποιήσεις οικονομικών επιτελείων (βλ. δηλώσεις της επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ότι η διαμόρφωση «δύο μπλοκ που θα οργανωθούν γύρω από δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις» εγκυμονεί κινδύνους για την ανάπτυξη και των εμπορικών - οικονομικών συνεργασιών των Ευρωπαίων) και από την άλλη υπογράμμισε ότι «αυτή η ισορροπία ανάμεσα στο άνοιγμα (σ.σ. τη διεύρυνση της συνεργασίας με την Κίνα) και την ασφάλειά μας είναι αναμφισβήτητη».

Την ίδια στιγμή, είναι χαρακτηριστικό για την ετοιμότητα των Ευρωπαίων να συστρατευθούν με κινήσεις όξυνσης - στις οποίες οι ΗΠΑ πρωτοστατούν - το κάλεσμα του Μπορέλ «στις ναυτικές δυνάμεις των Ευρωπαίων να περιπολούν στο Στενό της Ταϊβάν, για να σηματοδοτηθεί η αφοσίωση της Ευρώπης στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας σε αυτήν την πολύ κρίσιμης σημασίας ζώνη».

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του εκπροσώπου της Κίνας στην ΕΕ, Φου Κονγκ, ότι «η ευρωπαϊκή πλευρά δεν πρέπει να εξετάζει τις σχέσεις Κίνας - Ευρώπης μέσα από το πρίσμα της ουκρανικής κρίσης, να αφήσει να αναπτυχθούν οι σχέσεις της με την Κίνα σε βάρος των κινεζικών συμφερόντων». Υπερασπιζόμενος δε τις σχέσεις Κίνας - Ρωσίας, είπε ότι αυτές έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με «ορισμένες παρεξηγήσεις και προκαταλήψεις» στην Ευρώπη, αλλά και ότι «η συνεργασία Κίνας - Ρωσίας δεν έχει "ανώτατο όριο", ούτε και η συνεργασία Κίνας - ΕΕ».

Στο μεταξύ, αντιδράσεις προκάλεσε συνέντευξη του Κινέζου πρέσβη στο Παρίσι, Λου Σαγιέ, ο οποίος έκρινε σκόπιμο να δηλώσει ότι οι χώρες που ανήκαν στη Σοβιετική Ενωση «δεν έχουν πραγματικό καθεστώς βάσει του Διεθνούς Δικαίου, διότι δεν υπήρξε διεθνής συμφωνία για να οριστικοποιηθεί το καθεστώς τους ως ανεξάρτητων χωρών». Απαντώντας δε σε ερώτηση για το καθεστώς στη Κριμαία, είπε ότι αυτό «εξαρτάται από το πώς βλέπει κανείς το πρόβλημα. Υπάρχει η Ιστορία. Η Κριμαία αρχικά ήταν ρωσική».

Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι «ενημερώθηκε με κατάπληξη» για τις δηλώσεις αυτές και ζήτησε από την Κίνα «να δηλώσει αν αντικατοπτρίζουν τη θέση της, κάτι που ελπίζουμε να μη συμβαίνει».

Ο Τσέχος ΥΠΕΞ Γιαν Λιπάφκσι έκανε λόγο για «εντελώς απαράδεκτες» δηλώσεις, εκφράζοντας την ελπίδα ότι «τα αφεντικά αυτού του πρέσβη θα βάλουν τα πράγματα στη θέση τους». Οι δε αρχές της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας αναμενόταν να καλέσουν τους πρέσβεις της Κίνας στις αντίστοιχες πρωτεύουσες «για να ζητήσουν μια διευκρίνιση, αν η θέση της Κίνας έχει αλλάξει αναφορικά με την ανεξαρτησία, και να τους υπενθυμίσουν ότι δεν είμαστε μετασοβιετικές χώρες, αλλά χώρες τις οποίες κατείχε παρανόμως η Σοβιετική Ενωση», όπως είπε ο Λιθουανός ΥΠΕΞ Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις.

Στο Πεκίνο, η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Μάο Νινγκ, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, είπε για την Ουκρανία ότι «είναι πλήρες μέλος των Ηνωμένων Εθνών» και ότι «η Σοβιετική Ενωση ήταν ομοσπονδιακό κράτος και εξωτερικά ως σύνολο είχε το καθεστώς του υποκειμένου του Διεθνούς Δικαίου, άρα αντιστρόφως μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης οι διάφορες Δημοκρατίες έχουν καθεστώς κυρίαρχων κρατών».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, την όξυνση της στρατιωτικής κινητικότητας στον Ειρηνικό αναδεικνύει και η αναθεώρηση του «αμυντικού δόγματος» της Αυστραλίας.

Ο υπουργός Αμυνας Ρίτσαρντ Μαρλς δήλωσε ότι «για πρώτη φορά εδώ και 35 χρόνια επαναπροσδιορίζουμε την αποστολή των αυστραλιανών Ενόπλων Δυνάμεων».

Σε σχετική έκθεσή του το υπουργείο Αμυνας της Αυστραλίας εκφράζει ανησυχία και ξεχωρίζει τις «στρατιωτικές ικανότητες» του Πεκίνου, που αναπτύσσονται «χωρίς διαφάνεια και χωρίς να καθησυχάζει την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού για τις στρατηγικές προθέσεις της Κίνας».

Προσθέτει δε ότι «ο ισχυρισμός της Κίνας για την κυριαρχία της επί της Νότιας Κινεζικής Θάλασσας απειλεί την παγκόσμια τάξη (...) στον Ινδο-Ειρηνικό, με έναν τρόπο που επηρεάζει αρνητικά τα εθνική συμφέροντα της Αυστραλίας», ενώ τονίζει πως η επιστροφή του στρατηγικού ανταγωνισμού μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ «θα πρέπει να θεωρηθεί το καθοριστικό χαρακτηριστικό της περιοχής μας και της εποχής μας».