Eurokinissi

Κτηνοτρόφοι, αγρότες, μελισσοκόμοι και άλλοι πυρόπληκτοι προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα έχοντας λάβει ελάχιστο μέρος των αποζημιώσεων, στην καλύτερη των περιπτώσεων. Οι πρώτες βροχές του χειμώνα έδειξαν ότι η απειλή των πλημμυρών παραμένει και έχει μεγαλώσει, αυξάνοντας τον κίνδυνο για τη ζωή και την περιουσία του λαού. Οι διάφορες εξαγγελίες της κυβέρνησης για «γρήγορες αποζημιώσεις» και άμεσα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα ηχούν ως πρόκληση για τον λαό της περιοχής, που συνεχίζει να βιώνει την επιλεκτική ανικανότητα του κρατικού μηχανισμού.

Στις αρχές του Νοέμβρη, οι πρώτες μπόρες μετέτρεψαν σε λίμνες διάφορες γειτονιές της Αλεξανδρούπολης. Οι κάτοικοι πυρόπληκτων οικισμών, όπως των Δικέλλων, της Παλαγίας, του Αβαντα, έζησαν με τον φόβο μιας νέας καταστροφής αφού πλαγιές και δρόμοι μετατράπηκαν σε ορμητικούς χείμαρρους. Δημόσιες υποδομές, όπως το Νοσοκομείο, το Πανεπιστήμιο, πολλά σχολεία, ακόμα και το αεροδρόμιο μιας πόλης που τόσο έχει διαφημιστεί για τη γεωπολιτική της σημασία και τον ρόλο της στους στρατιωτικούς και ενεργειακούς σχεδιασμούς της αστικής τάξης, φάνηκαν εντελώς απροστάτευτες καθώς απειλήθηκαν από τα νερά. Ακόμα και στην Εγνατία Οδό υπήρξε περιορισμός της κυκλοφορίας σε σημείο όπου οι λάσπες κατέκλυσαν το οδόστρωμα.

Μέχρι σήμερα τα όποια μέτρα της κυβέρνησης, της Περιφέρειας και του δήμου αποτελούν «μπαλώματα» σε σχέση με τα τεράστια προβλήματα. Τα κυβερνητικά στελέχη έχουν υποστηρίξει ότι υπάρχουν «ευκαιρίες» πάνω στα αποκαΐδια, όμως οι ευκαιρίες αυτές αφορούν τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων που ετοιμάζονται για μπίζνες στα καμένα ή με αφορμή την καταστροφή και όχι την κάλυψη των ζωτικών αναγκών του λαού.

Για το τι σημαίνει αυτό, άλλωστε, «μάρτυρας» είναι το γεγονός ότι τα αναγκαία έργα αποκατάστασης υποδομών και αντιπλημμυρικής θωράκισης που έχει άμεση ανάγκη ο Εβρος (ένας νομός που διαχρονικά αντιμετώπιζε πλημμυρικά φαινόμενα) αναμένουν επενδυτές - αναδόχους για την υλοποίησή τους. Ετσι, καθυστερούν ή μένουν ανολοκλήρωτα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του σχολείου της Παλαγίας, που διαφημίστηκε ο ανάδοχος που ανέλαβε την αποκατάστασή του, όμως «στα ψιλά» πέρασε το γεγονός ότι τα λεφτά του αναδόχου «σώθηκαν» πριν ολοκληρωθεί το έργο, και έτσι το σχολείο έμεινε στη μέση!

Οπως τονίζει στον «Ριζοσπάστη» ο Δημήτρης Σιάτρης, συνταξιούχος, που εργαζόταν στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Συνταξιούχων Δημοσίου Εβρου, από το καλοκαίρι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος για την ολοκλήρωση των έργων, ιδιαίτερα αντιπλημμυρικής θωράκισης. Η Διεύθυνση θα μπορούσε να συμβάλει άμεσα, ωστόσο έχει αποψιλωθεί από προσωπικό και τα τεχνικά μέσα της έχουν αχρηστευθεί, και έτσι τα αναγκαία έργα αναμένουν χρηματοδότηση και ανάθεση σε ιδιώτες.

Περίπου μία δεκαετία πριν, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας, για την ΠΕ Εβρου είχε περίπου 40 άτομα προσωπικό με μηχανήματα όπως εκσκαφείς, τσάπες, γκρέιντερ, προωθητήρες και άλλα, τα οποία αξιοποιούνταν σε εκχιονισμούς, σε περιπτώσεις πυρκαγιών και πλημμυρών αλλά και για έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης, για καθαρισμούς ρεμάτων κ.λπ. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα έργα γίνονταν χωρίς αναθέσεις σε ιδιώτες.

Η κατάσταση όμως έχει αντιστραφεί. Πλέον στην Υπηρεσία έχουν απομείνει 5 - 6 εργαζόμενοι, από αυτούς μόλις οι 2 χειριστές μηχανημάτων, ενώ προσλαμβάνονται και ελάχιστοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Τα μηχανήματα έχουν αχρηστευτεί. Η πλειοψηφία του έργου έχει περάσει σε χέρια ιδιωτών, που σημαίνει μεγαλύτερα έξοδα και λιγότερα έργα αντιπλημμυρικής - αντιπυρικής θωράκισης, όπως αποδείχθηκε και το τελευταίο διάστημα.

«Εχει χαθεί σημαντικός χρόνος από το καλοκαίρι», μας λέει ο Δ. Σιάτρης, σημειώνοντας ότι «αν η Υπηρεσία ήταν στελεχωμένη, θα μπορούσε από την πρώτη στιγμή να συμβάλει στην αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής, όμως υπολειτουργεί και τώρα αυτά τα έργα θα γίνουν μετά τον χειμώνα».

Χαρακτηριστικό είναι ότι αν και έχουν γίνει μελέτες για τα αναγκαία αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα, η διαδικασία ανεύρεσης αναδόχων παραμένει σε εξέλιξη. Οπως δήλωσε στον τοπικό Τύπο ο διευθυντής Δασών Εβρου, η υπηρεσία έχει ολοκληρώσει 17 μελέτες για αντιδιαβρωτικά έργα σε περιοχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Αυγούστου. Οι δύο πρώτες αφορούσαν τα έργα σε Αβαντα και Παλαγία, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν από ιδιώτες και ολοκληρώθηκαν, ενώ η τρίτη μελέτη αφορά αντιδιαβρωτικά στην περιοχή της Δαδιάς, η υλοποίηση των οποίων αναμένεται τις επόμενες μέρες και πάλι με χρηματοδότηση από μεγάλη ιδιωτική εταιρεία.

Τα έργα για τις υπόλοιπες 14 μελέτες θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, με το ΤΑΙΠΕΔ να έχει αναλάβει να «τρέξει» τις σχετικές διαδικασίες, από τις οποίες θα προκύψουν οι ανάδοχοι που θα τα εκτελέσουν. Αν και υπήρξε προσπάθεια τα έργα να υλοποιηθούν από δασικούς συνεταιρισμούς του Εβρου, που γνωρίζουν πολύ καλά την περιοχή, προκρίθηκε η ανάθεση σε ιδιώτες εργολάβους. Ακόμα δηλαδή και στις περιπτώσεις όπου η χρηματοδότηση έχει εξασφαλιστεί, τα έργα θα ξεκινήσουν μετά τον χειμώνα, με αποτέλεσμα ο λαός του Εβρου για ακόμη μία χρονιά να ευελπιστεί σε έναν χειμώνα με «ήπια» καιρικά φαινόμενα.

Ο λαός της περιοχής άλλωστε γνωρίζει ότι οι ζωές και οι περιουσίες του παραμένουν εκτεθειμένες σε μεγάλους κινδύνους, από την επιλεκτική «ανικανότητα» του αστικού κράτους. «Αντιμετωπίζουμε την ανυπαρξία και την ανοργανωσιά του κρατικού μηχανισμού. Και στις φωτιές και στις πλημμύρες», μας λέει χαρακτηριστικά ο Παναγιώτης Κολοκοτρώνης, μέλος της Επιτροπής κατοίκων της Παλαγίας. Πρόσθεσε ότι στον πυρόπληκτο οικισμό, τρία σπίτια πλημμύρισαν στις βροχοπτώσεις του Νοέμβρη, ενώ υπάρχουν ακόμα και περιπτώσεις που για γραφειοκρατικά κωλύματα πυρόπληκτοι κάτοικοι δεν έχουν λάβει καμία αποζημίωση. «Εμείς οργανωθήκαμε και διεκδικούμε τις αποζημιώσεις και τα αναγκαία έργα για την προστασία των σπιτιών μας. Θέση δεν παίρνει κανένας αρμόδιος, οπότε μένει σε εμάς να πιέσουμε για να καταφέρουμε λύσεις στα προβλήματά μας», είπε.

Σε ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση έχουν βρεθεί οι παραγωγοί του Εβρου μετά τις πυρκαγιές, ειδικά οι κτηνοτρόφοι και οι μελισσοκόμοι. Ο Γιάννης Καλογιαντσίδης, γραμματέας του Συλλόγου Μελισσοκόμων Κ. Εβρου «Η Κυψέλη», αναφέρει ότι παρά τις αρχικές εξαγγελίες για αποζημιώσεις στο 100% της αξίας για κάθε μελίσσι, οι παραγωγοί έλαβαν το 80% για τα πάνω από 1.700 μελίσσια που κάηκαν συνολικά στον Εβρο. Ωστόσο, το 80% είναι κάπως σχετικό. Οι μελισσοκόμοι έλαβαν 68 ευρώ για κάθε καμένο μελίσσι αλλά το κόστος αγοράς βρίσκεται στα περίπου 150 ευρώ για ένα σμήνος και ένα κουτί. Καμία επίσης αποζημίωση δεν έλαβαν οι μελισσοκόμοι για τη χαμένη παραγωγή, που αγγίζει τα 200 ευρώ/χρόνο.

Ως ενδεικτικές των μέτρων που εξήγγειλε η κυβέρνηση, μας αναφέρει τις δράσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, με βάση τις οποίες οι μελισσοκόμοι λαμβάνουν ενίσχυση για πετρέλαιο. Τα χρήματα που δίνονται για κάθε κυψέλη έχουν αυξηθεί μεν κατά 50% για τους πυρόπληκτους, αλλά μόνο για όσους έχουν χάσει από τις πυρκαγιές πάνω από το 50% των κυψελών τους. «Λες και οι υπόλοιποι δεν έχουμε ανάγκη μεταφοράς των μελισσιών», μας λέει, υπογραμμίζοντας: «Αναγκαστικά πρέπει να μεταφερθούμε, αφού κάηκαν τα πάντα. Και για τροφές δεν έχει υπάρξει καμία μέριμνα, ένα κόστος καθόλου μικρό, καθώς αγγίζει περίπου τα 12 ευρώ/μελίσσι».

Αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι κτηνοτρόφοι της περιοχής. Ο Χουσεΐν είναι κτηνοτρόφος από την Ατάρνη Εβρου. Οπως μας λέει, οι βοσκότοποι έχουν κατακαεί. «Δεν έχουμε μέρος να βοσκήσουμε τα κοπάδια μας, έχουν καεί όλα. Εγώ πήγαινα το κοπάδι στην περιοχή Καράντζαλι, μια φορά τη μέρα. Πλέον επειδή δεν υπάρχει αλλού μέρος, αναγκάζομαι να βγάζω τα πρόβατα 2 φορές τη μέρα για τάισμα, χρειάζομαι δηλαδή διπλάσιο χρόνο». Ο ίδιος ανέφερε ότι έλαβε με μέριμνα της Περιφέρειας μια φορά τροφή, πριν από 2 μήνες. «Εγώ πήρα 15 σακιά, που κράτησαν για 5 μέρες. Αυτή ήταν όλη η κρατική βοήθεια. Από εκεί και πέρα, ό,τι βρέθηκε από την αλληλεγγύη του κόσμου, τα σωματεία κ.λπ.». Παράλληλα, ο Χουσεΐν διαθέτει και ένα χωράφι με ελιές, στο οποίο έχουν καεί 100 δέντρα. «Ακόμα δεν έχουμε πάρει τίποτα, από τον ΕΛΓΑ και την κρατική αρωγή. Ούτε προκαταβολές για την παραγωγή ούτε αποζημιώσεις για το φυτικό κεφάλαιο, τα μηχανήματα, το έγγειο κεφάλαιο».

Η κατάσταση αυτή δεν έχει αποτρέψει ωστόσο τα κυβερνητικά στελέχη να μοιράζουν προκλητικές υποσχέσεις στον λαό της περιοχής, που στην ουσία τους έχουν αποδέκτες τους επιχειρηματικούς ομίλους. Μία τέτοια «παράσταση» δόθηκε την περασμένη βδομάδα στην Αλεξανδρούπολη, σε εκδήλωση της Αντιπεριφέρειας Εβρου για την παρουσίαση του λεγόμενου σχεδίου «ανασυγκρότησης του Εβρου» από την ειδική επιτροπή που συνέστησε η κυβέρνηση.

Στην εκδήλωση, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρος Κελέτσης, δήλωσε μεταξύ άλλων ότι «αυτή η καταστροφή μπορεί να γίνει η μεγάλη ευκαιρία για να δούμε πράγματα στον νομό που δεν τα είδαμε ποτέ», κλείνοντας το μάτι στους επιχειρηματικούς ομίλους της Ενέργειας, των κατασκευών, του εφοπλισμού και του εμπορίου.

Σε ανακοίνωσή της η Επιτροπή Περιοχής Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης του ΚΚΕ σχολίασε μεταξύ άλλων ότι η παρουσίαση δεν προσέφερε τίποτα καινούργιο σε όσα μέχρι σήμερα γνωρίζει ο λαός της περιοχής: «Αποζημιώσεις - ψίχουλα για τους πληγέντες, αντιπλημμυρικά έργα ανεπαρκή και αποσπασματικά, που δεν θωρακίζουν πόλεις, χωριά, σπίτια, μαγαζιά, καλλιέργειες, κτηνοτροφικές μονάδες και κρίσιμες δημόσιες υποδομές - κάτι που άλλωστε αναδείχθηκε και πρόσφατα με τα πρωτοβρόχια - και, πάνω απ' όλα, μπίζνες πάνω στα καμένα, στα πρότυπα της Εύβοιας».

Μάλιστα, όπως τόνισε, ενδεικτικό είναι το δήθεν αυστηρό χρονοδιάγραμμα που παρουσιάστηκε, σύμφωνα με το οποίο το master plan της επιτροπής θα παραδοθεί στα τέλη του Μάρτη του 2024 και η υποβολή προγράμματος προς τη διαχειριστική επιτροπή θα γίνει τον Σεπτέμβρη του 2024. Τα όποια έργα δηλαδή θα ξεκινήσουν τουλάχιστον ενάμιση χρόνο μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές! Η Επιτροπή Περιοχής σημειώνει ακόμα πως στην ίδια κατεύθυνση με το κυβερνητικό πρόγραμμα συγκλίνουν όλες οι υπόλοιπες παρεμβάσεις των αστικών κομμάτων: Του ΠΑΣΟΚ, που πρόσφατα πραγματοποίησε με τον πρόεδρό του παρεμφερή εκδήλωση, του ΣΥΡΙΖΑ και της Ελληνικής Λύσης, και εκπροσώπων της τοπικής επιχειρηματικότητας μέσω της επιστολής του μητροπολίτη Αλεξανδρούπολης προς τον πρωθυπουργό.

«Εχει τεράστια σημασία ο λαός του Εβρου και όλης της Θράκης να απορρίψει τα κάθε είδους "σχέδια για την ανασυγκρότηση" και να βγει στον αγώνα με το δικό του σχέδιο για την κάλυψη των άμεσων και ζωτικών αναγκών του για την επιβίωση», τονίζει η Κομματική Οργάνωση του ΚΚΕ.