Προμήνυμα ραγδαίας όξυνσης του ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τις συμμαχίες στις οποίες κάθε πλευρά επενδύει, αποτελεί η ανακοίνωση που εξέδωσαν ΗΠΑ - Ιαπωνία μετά τη συνάντηση «2+2» που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, Αντονι Μπλίνκεν και Λόιντ Οστιν, με Γιόκο Καμικάουα και Μινόρου Κιχάρα, αντίστοιχα. Αναφερόμενοι ρητά στην προσπάθεια της Κίνας να «αναδιαμορφώσει τη διεθνή τάξη προς όφελός της» οι δύο σύμμαχοι την περιγράφουν ως «τη μεγαλύτερη στρατηγική πρόκληση στην περιοχή Ινδικού - Ειρηνικού και πέραν αυτής», μιλώντας την ίδια στιγμή για «πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό εξαναγκασμό» στον οποίο η Κίνα καταφεύγει απέναντι σε «χώρες, εταιρείες και κοινωνία των πολιτών».

Ουάσιγκτον και Τόκιο επέκριναν ανοιχτά το Πεκίνο για «αποσταθεροποιητικές» ενέργειες στη Νότια Σινική Θάλασσα, εκφράζοντας με έμφαση την ανησυχία τους για την αυξανόμενη συνεργασία του με τη Μόσχα και την Πιονγιάνγκ. Καταδικάζουν δε και τις «εντεινόμενες προσπάθειες» της Κίνας να αλλάξει μονομερώς το «στάτους κβο» στην Ανατολική Κινεζική Θάλασσα. Η ανακοίνωση μιλά και για «κλιμακούμενη συμπεριφορά» της Κίνας στις Νοτιοδυτικές Νήσους, άλλο ιαπωνικό σύμπλεγμα νησιών στην περιοχή, ενώ σπεύδει να υπενθυμίσει το άρθρο 5 περί διμερούς Συμφωνίας Αμοιβαίας Συνεργασίας και Ασφάλειας που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες. Σύμφωνα με αυτό, «κάθε Μέρος αναγνωρίζει μια ένοπλη επίθεση εναντίον εδαφών που τελούν υπό ιαπωνική διοίκηση ως επικίνδυνη για τη δική του ειρήνη και ασφάλεια» και «δηλώνει ότι θα ενεργούσε για να αντιμετωπίσει τον κοινό κίνδυνο».

Από τη μεριά του, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Λιν Ζιαν, κατηγόρησε Ουάσιγκτον και Τόκιο ότι διαδίδουν την «απειλή της Κίνας» και ασκούν τρόμο αναπαράγοντας τη συζήτηση για «περιφερειακές εντάσεις»», ενώ πρόσθεσε ότι είναι οι Ιαπωνία και ΗΠΑ που «επιδιώκουν να προωθήσουν τη δική τους ατζέντα σε βάρος των συμφερόντων ασφάλειας άλλων χωρών σε Ασία - Ειρηνικό (...) Επικεντρώνονται στον σχηματισμό ομάδων που αποκλείουν άλλους (...) Υποκινούν την αντιπαράθεση μεταξύ "μπλοκ"».

Στο μεταξύ, ενδεικτικό των πυκνών διεργασιών στην περιοχή είναι και το αίτημα για ένταξη στους BRICS που κατέθεσε η Μαλαισία. Το Πεκίνο καλωσόρισε «τη συμμετοχή περισσότερων ομοϊδεατών εταίρων μας στους BRICS (...) για να καταστεί η διεθνής τάξη πιο δίκαιη».

Αλλά και η Μόσχα εξέφρασε ικανοποίηση, με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, να διαμηνύει - σύμφωνα με το TASS - ότι η χώρα του θα αξιοποιήσει και τα χρέη προεδρίας που ασκεί στους BRICS αυτήν την περίοδο για να βοηθήσει την Κουάλα Λουμπούρ να συνεργαστεί με τη συγκεκριμένη διακρατική ένωση.

Το Σάββατο, ο Μπλίνκεν συνάντησε τον Κινέζο ομόλογό του, Γουάνγκ Γι, στο περιθώριο συναντήσεων που έγιναν με αφορμή τη Σύνοδο των ΥΠΕΞ της ASEAN, στη Βιεντιάν του Λάος. Η Ουάσιγκτον έκανε λόγο για «ανοιχτές και παραγωγικές συζητήσεις για βασικά διμερή, περιφερειακά και παγκόσμια ζητήματα», στη διάρκεια των οποίων έγινε «εκτεταμένη συζήτηση για την Ταϊβάν» και ο Μπλίνκεν εξέφρασε «τις ανησυχίες για προκλητικές ενέργειες» της Κίνας, πρόσφατα (γυμνάσια).

Από τη μεριά του, ο Γουάνγκ είπε ότι τους τελευταίους μήνες οι δύο πλευρές «διατήρησαν την επικοινωνία» σε διπλωματικό επίπεδο, για την οικονομία, το κλίμα, την ασφάλεια, ωστόσο - όπως τόνισε ρεπορτάζ του «Σινχουά» - «η αμερικανική πλευρά δεν σταμάτησε να κινείται για τη "συγκράτηση - καταστολή" της Κίνας, αντίθετα συνέχισε περαιτέρω».

Ο Μπλίνκεν συνεχίζει μέχρι 3 Αυγούστου το 18ο ταξίδι του στον Ινδο-Ειρηνικό, με επαφές σε Βιετνάμ, Λάος, Ιαπωνία, Φιλιππίνες, Σιγκαπούρη, Μογγολία.