«Η Ελβετία έρχεται πιο κοντά στην ΕΕ σε στρατιωτικό επίπεδο», έγραψε προ ημερών η εφημερίδα «Neue Zurcher Zeitung», σχετικά με την απόφαση της Βέρνης να συμμετάσχει σε προγράμματα μόνιμης στρατιωτικής συνεργασίας με την ΕΕ. Συγκεκριμένα, θα ενταχθεί σε δύο προγράμματα της PESCO (Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία), για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ, που είναι πρόθυμα να συμμετάσχουν σε αυτήν. Η PESCO περιλαμβάνει συνολικά 68 τομείς συνεργασίας και προωθεί την Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας της ΕΕ, συμπληρωματικά στη δράση που αναπτύσσει η συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών ως μελών του ΝΑΤΟ.

Το πρώτο πρόγραμμα όπου θα πάρει μέρος η Ελβετία - λέγεται και «Σένγκεν των στρατών» - αφορά την κινητικότητα των στρατιωτικών δυνάμεων (Military Mobility) μέσα στην ΕΕ. Στόχος είναι να διευκολύνει και να επιταχύνει τη μετακίνηση στρατιωτικών δυνάμεων μεταξύ των χωρών, ξεπερνώντας χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες που υφίστανται μέχρι σήμερα. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια πολυεθνικών στρατιωτικών ασκήσεων ή σε έκτακτες περιστάσεις, όπως το ξέσπασμα ενός γενικευμένου πολέμου. Αντίστοιχα και το ΝΑΤΟ ενισχύει τη «συνδεσιμότητα» των χωρών της Ευρώπης για γρήγορη μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού προς τα μέτωπα των συγκρούσεων.

Το δεύτερο πρόγραμμα της PESCO προωθεί τη συνεργασία του ελβετικού στρατού με ανάλογες υπηρεσίες χωρών της ΕΕ για την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων, μιας σύγχρονης μορφής υβριδικού πολέμου που εξελίσσεται διαρκώς μεταξύ των αντίπαλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, τόσο στα μέσα, όσο και στους στόχους. Σε πρώτη φάση, η συμμετοχή της Ελβετίας αφορά σε προσομοιώσεις επιθέσεων, με αντιμετώπιση από κοινού διαφόρων καταστάσεων και απειλών. Ιδιαίτερη σημασία έχει εδώ το ενδιαφέρον της Ουκρανίας για ενεργότερη συμμετοχή στο συγκεκριμένο πρόγραμμα.

Η Ελβετία έχει ήδη συμμετάσχει σε ασκήσεις με το Κέντρο Κυβερνοάμυνας του ΝΑΤΟ, που έχει εγκατασταθεί στην Εσθονία, όπου υπήρξε και ουκρανική συμμετοχή, τροφοδοτώντας τη συζήτηση στο εσωτερικό της χώρας για το αν θα μπορούσε αυτό να ερμηνευτεί από τη Ρωσία «ως μια έμμεση συμμετοχή» στην πολεμική σύγκρουση. Η συζήτηση επεκτείνεται στο κατά πόσο μπορεί η χώρα να αισθάνεται ασφαλής με την «άνευ όρων ουδετερότητα», σε έναν κόσμο «με νέες απειλές και σε τομείς εντελώς ανεξερεύνητους πριν από μερικές δεκαετίες, όπως το κυβερνο-έγκλημα».

Ανεξάρτητα πάντως από τον τρόπο και τον βαθμό εμπλοκής στις συγκρούσεις που μαίνονται στο ανατολικό άκρο της Ευρώπης, η αστική τάξη της Ελβετίας και τα κόμματά της υπερθεματίζουν για την «ανάγκη» να αναβαθμιστεί στρατιωτικά η χώρα. Αλλωστε, η περίφημη «ουδετερότητα» έχει ήδη πάει περίπατο μετά την κλιμάκωση της σύγκρουσης ΝΑΤΟ - Ρωσίας. Η Ελβετία επέβαλε άμεσα κυρώσεις κατά της Ρωσίας, μετά την εισβολή της στην Ουκρανία και από τον Φλεβάρη του 2022 έχει παγώσει μεγάλης αξίας ρωσικά κεφάλαια που βρίσκονται στις τράπεζές της, ακολουθώντας τις αποφάσεις της ΕΕ, αν και δεν είναι μέλος. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, στην Ελβετία έχουν δεσμευτεί ρωσικά περιουσιακά στοιχεία συνολικής αξίας 5,62 δισ. ευρώ.

Η ένταση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, στο φόντο της αντιπαράθεσης που φουντώνει για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, όπου η Κίνα αμφισβητεί ανοιχτά τις ΗΠΑ, προκαλεί τεκτονικές αλλαγές και αναδιατάσσει τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Μέσα σ' αυτό το σκηνικό, η απειλή ενός γενικευμένου πολέμου περιορίζει κατά πολύ τα περιθώρια ελιγμών ή συμβιβασμών, κάνοντας την ...«ουδετερότητα» (που διαμορφώθηκε κάτω από διαφορετικές ιστορικές συνθήκες) να ακούγεται σαν ανέκδοτο, την ώρα που ο ευρωατλαντικός άξονας «ακονίζει μαχαίρια» για την αναμέτρηση με το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό μπλοκ. Αλλωστε, εκτός από την Ελβετία, το ίδιο επιβεβαιώνει και η περίπτωση της Φινλανδίας και της Σουηδίας, που μετά από ...αιώνες «ουδετερότητας» εντάχθηκαν τελικά στο ΝΑΤΟ, ρίχνοντας εκ νέου λάδι στη φωτιά των ανταγωνισμών με τη Ρωσία.