ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΒΑΓΔΑΤΗ - ΚΑΪΡΟ.--

«Ο Σαντάμ Χουσεΐν ή θα εγκαταλείψει τα όπλα μαζικής καταστροφής ή θα αντιμετωπίσει μια συμμαχία, υπό αμερικανική ηγεσία, που θα τον αφοπλίσει» προειδοποίησε, ανάμεσα σε πολλά άλλα, ο Αμερικανός Πρόεδρος, κατά τη διάρκεια του τηλεοπτικού του διαγγέλματος. Το μήνυμα Μπους προκάλεσε αντιδράσεις στη Βαγδάτη και σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως διεθνώς, ενώ συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας με τη Ρωσία και τη Γαλλία να συγκλίνουν προς την ίδια απόφαση.

«Ο πόλεμος δεν είναι ούτε άμεσος ούτε αναπόφευκτος, παρά την επιμονή μας για μια σκληρότερη απόφαση από το Συμβούλιο Ασφαλείας για το Ιράκ» υπογράμμισε ο Τζορτζ Μπους, τονίζοντας ότι το Ιράκ είναι σήμερα η μεγαλύτερη απειλή και αναφέροντας ότι οι πύραυλοί του μπορούν να πλήξουν όχι μόνο τους γείτονές του, αλλά και χώρες όπως η Τουρκία, το Ισραήλ και η Σ. Αραβία, όπου κατοικούν 135.000 Αμερικανοί. Ο Αμερικανός Πρόεδρος εμφανίστηκε βέβαιος για το βιολογικό και χημικό οπλοστάσιο του Ιράκ και εξέφρασε την άποψη ότι το ιρακινό καθεστώς θα μπορούσε να το παραχωρήσει σε τρομοκράτες για να πλήξουν την Αμερική, χωρίς καν να «αφήσει αποτυπώματα», αποφεύγοντας ανοιχτά να μιλήσει για ανατροπή. Χαρακτήρισε τον Σαντάμ Χουσεΐν «δολοφονικό δικτάτορα, εθισμένο στα όπλα μαζικής καταστροφής» και συμπλήρωσε ότι παρόλο που δε γνωρίζει πόσο κοντά είναι το Ιράκ στα πυρηνικά όπλα, «δεν μπορεί να περιμένει για να δει».

Κλείνοντας τη σύντομη ομιλία του, ο Μπους εμφανίστηκε ικανοποιημένος από το γεγονός ότι «το Κογκρέσο συνειδητοποίησε τη σοβαρότητα της κατάστασης» και προειδοποίησε τους Ιρακινούς αξιωματικούς, που θα υπακούσουν σε εντολή για χρήση όπλων μαζικής καταστροφής, ότι θα κατηγορηθούν ως «εγκληματίες πολέμου». «Τελείωσε ο χρόνος των αρνήσεων, των απογοητεύσεων και των καθυστερήσεων», προειδοποίησε ο Μπους, καταλήγοντας ότι «αν χρειαστεί να δράσουμε θα είμαστε προσεκτικοί, θα σχεδιάσουμε προσεκτικά και θα δράσουμε, με τους συμμάχους μας, και με την πλήρη δύναμη των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων».

Η ομιλία Μπους στόχευε, κυρίως, στην εσωτερική κοινή γνώμη ιδιαίτερα, καθώς χτες άρχισε στο Κογκρέσο η συζήτηση για την παροχή ή όχι έγκρισης στον Πρόεδρο Μπους να επιμείνει για λήψη σκληρότερης απόφασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας για το Ιράκ και σε περίπτωση που δεν την πετύχει, να αναλάβει μονομερή στρατιωτική δράση. Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με εκτιμήσεις, μεγάλος αριθμός Αμερικανών δεν παρακολούθησε το τηλεοπτικό διάγγελμα, καθώς δε ζητήθηκε από το Λευκό Οίκο να μεταδοθεί από τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα.

Το διάγγελμα Μπους, πάντως, «ακούστηκε» στη Βαγδάτη. Ανώτερα στελέχη της ιρακινής ηγεσίας, συμπεριλαμβανομένου του ΥΠΕΞ Νατζί Σάμπρι που έφτασε, χτες, στο Κατάρ, χαρακτήρισαν το λόγο «γεμάτο ψέματα και παράλογα επιχειρήματα», που στόχευαν στον αποπροσανατολισμό της διεθνούς κοινής γνώμης προκειμένου να δικαιολογηθεί μια παράλογη και παράνομη επίθεση. Επίσης, εκτίμησαν ότι στόχος των ΗΠΑ είναι η καταστροφή των μικρών χωρών. Ο Σάμπρι, μάλιστα, μιλώντας στο «Αλ Τζαζίρα», είπε ότι οι συνομιλούντες του, στις αραβικές χώρες που επισκέφθηκε, συμφωνούν ότι θα πρέπει να είναι σεβαστή η εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ και να αποφευχθεί ο πόλεμος.

Ο ΓΓ του Αραβικού Συνδέσμου, Αμρ Μούσα, εκτίμησε πως από την ομιλία Μπους προκύπτει ότι «δεν υπάρχει σπουδή για πόλεμο και αφήνεται περιθώριο στη διπλωματία». Ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ, Αχμέντ Μάχερ, μετά από συνάντηση με τον Βρετανό ομόλογό του, κατηγόρησε τον Πρόεδρο Μπους ότι «ξαναγράφει τους κανόνες στη μέση του παιχνιδιού», αναφερόμενος στην αμερικανική επιμονή για νέο ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Ο Μάχερ απέφυγε να διευκρινίσει τη στάση της χώρας του σε περίπτωση στρατιωτικού πλήγματος, επιμένοντας ότι πρέπει να επιστρέψουν οι επιθεωρητές και να δοθεί διπλωματική λύση. Η Δαμασκός σχολίασε ως «κλασικό δείγμα πολιτικής δύο μέτρων και δύο σταθμών» το διάγγελμα Μπους.

Ο Βρετανός ΥΠΕΞ Τζακ Στρο, που άρχισε χτες περιοδεία στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, εμφανίστηκε ικανοποιημένος από το διάγγελμα Μπους. Επανέλαβε ότι δεν είναι αναπόφευκτη η στρατιωτική δράση και συμπλήρωσε ότι «ορισμένες φορές για να πετύχει κανείς ειρηνικά αποτελέσματα, χρειάζεται η απειλή της βίας». Ο Στρο εξέφρασε αισιοδοξία και για την πορεία των διαβουλεύσεων στο Συμβούλιο Ασφαλείας, εκτιμώντας ότι «είναι κοντά η επίτευξη λύσης με κοινή γλώσσα».

Την ίδια αισιοδοξία, αλλά από άλλη κατεύθυνση, συμμερίζεται και το Παρίσι. Ορισμένοι Γάλλοι αξιωματούχοι ανακάλυπταν τα αποτελέσματα της γαλλικής επιρροής στο διάγγελμα Μπους, καθώς δε χαρακτήρισε αναπόφευκτη τη στρατιωτική δράση και επαναπευθύνθηκε στους συμμάχους. Ο Γάλλος πρωθυπουργός δεν απέκλειε μια νέα απόφαση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, υπό την προϋπόθεση ότι θα αφήνει περιθώριο στη διπλωματία και θα αφήνει ως ύστατη λύση τη βία, και μόνο μετά από νέες διαβουλεύσεις, αφού «στόχος είναι η πίεση να προλάβει τον πόλεμο και όχι να του παράσχει προκάλυψη». Με τη γαλλική πρόταση τείνει να συμφωνήσει και η Μόσχα, που δήλωσε έτοιμη για νέα απόφαση, «αν δεν προβλέπει αυτόματη χρήση βίας και μεριμνά μόνο για διευκόλυνση της δουλιάς των επιθεωρητών».

Ενόσω συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις, πάντως, η Ντάουνινγκ Στριτ, σύμφωνα με διαρροές, προετοιμάζεται, στα τέλη του μήνα, να μεταφέρει σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις και διάφορα είδη τεθωρακισμένων οχημάτων στον Κόλπο. Με βάση τις ίδιες πηγές, υπάρχει η πεποίθηση ότι μια ισχυρή αμερικανο-βρετανική υπεροπλία στην περιοχή πιθανότατα θα δρομολογήσει εξελίξεις εντός Ιράκ, ακόμη και ανατροπή του Σαντάμ.