Associated Press

Σε μια κίνηση αιφνιδιασμού προχώρησαν, χτες, οι πρέσβεις της Ρωσίας και της Γαλλίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, καταθέτοντας δύο νέες προτάσεις ψηφισμάτων προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις εντονότατες πιέσεις που ασκούν ΗΠΑ - Βρετανία για την υιοθέτηση της δικής τους πρότασης. Στο επίκεντρο της «μονομαχίας» των δύο πλευρών κατά τη διάρκεια του νέου γύρου των συνομιλιών, βρίσκονται τα 10 μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, των οποίων, ούτως ή άλλως, η ψήφος είναι απαραίτητη για την υιοθέτηση μιας τελικής απόφασης.

Δύο νέες προτάσεις ψηφίσματος εξετάζουν, από χτες, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας που έχουν, ήδη, εμπλακεί σε μαραθώνιες διαβουλεύσεις. Η ρωσική πρόταση, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, φαίνεται ότι είναι αυτή που τίθεται σε ευθεία αντιπαράθεση με το αμερικανο-βρετανικό προσχέδιο, καθώς φέρεται να μην εμπεριέχει τις φράσεις - κλειδιά ότι το Ιράκ είναι «σε ρήξη με τον ΟΗΕ» και ότι απειλείται «με σοβαρές συνέπειες» αν δε συμμορφωθεί. Η γαλλική πρόταση, σύμφωνα επίσης με δημοσιογραφικές πληροφορίες, αποτελεί ένα συγκερασμό των αμερικανικών και των ρωσικών θέσεων, και φέρεται, επίσης, να μην εμπεριέχει τη φράση ότι το Ιράκ βρίσκεται «σε ρήξη με τον ΟΗΕ».

Ρωσία και Γαλλία είχαν ξεκάθαρα υποστηρίξει ότι οι συγκεκριμένες διατυπώσεις αφήνουν το περιθώριο για αυτόματη ανάληψη δράσης αμέσως μόλις οι επιθεωρητές αναφέρουν την οποιαδήποτε εμπλοκή. Χαρακτηριστικά, ο Ρώσος αναπληρωτής πρέσβης στον ΟΗΕ, Γενάντι Γκατίλοφ, δήλωνε ότι η αντίληψη που εκφράζεται στο αμερικανικό προσχέδιο είναι σαφώς «αντι-ιρακινή» και ξεκάθαρα στοχεύει στο να υπάρχει περιθώριο στρατιωτικής δράσης αμέσως μόλις δημιουργηθεί η οποιαδήποτε παρεξήγηση.

«Στόχος μιας νέας απόφασης δεν μπορεί παρά να είναι η ταχύτερη επιστροφή των επιθεωρητών στο Ιράκ και η αποτελεσματικότερη εργασία τους» κατέληξε ο Γκατίλοφ. Ανάλογες ανησυχίες εξέφρασαν και Γάλλοι διπλωμάτες, τονίζοντας ότι στο αμερικανο - βρετανικό προσχέδιο εμπεριέχονται «ορισμένα σημεία που μπορούν κάλλιστα να οδηγήσουν σε παρεξηγήσεις και ακολούθως σε στρατιωτική δράση».

Οι κινήσεις αυτές προκάλεσαν τη δυσαρέσκεια των Αμερικανών διπλωματών, οι οποίοι απέφυγαν τα σχόλια. Εντούτοις, λίγο νωρίτερα, η σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Κοντολίζα Ράις είχε ξεκαθαρίσει ότι οι ΗΠΑ «δεν πρόκειται να αποδεχτούν απάλειψη των φράσεων περί ρήξης με τον ΟΗΕ και περί σοβαρότατων συνεπειών». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο ΥΠΕΞ Κόλιν Πάουελ είχε δηλώσει ανοιχτός σε διαβουλεύσεις αλλά τόνιζε ότι «είναι αδιαπραγμάτευτα όλα τα ζητήματα αρχών». Δημόσια αρνητικό ήταν το σχόλιο του Βρετανού πρέσβη στον ΟΗΕ, Τζέρεμι Γκρίνστοουκ, ο οποίος μιλούσε για μια ρωσο-γαλλική προσπάθεια να «προδιατεθεί» το Συμβούλιο Ασφαλείας και συμπλήρωσε ότι «Γαλλία και Ρωσία πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ΗΠΑ και Βρετανία είναι αμετακίνητες στις απόψεις τους για το τι πρέπει να εμπεριέχει αυτό το κείμενο».

Μετά από αυτές τις κινήσεις, το βάρος μοιάζει να πέφτει στα μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου για την υποστήριξη των οποίων ερίζουν οι δύο πλευρές. Για να ληφθεί μια απόφαση θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει τουλάχιστον 9 θετικές ψήφους και να μην έχει ασκηθεί βέτο από κανένα μόνιμο μέλος. Προς το παρόν, από τα 10 μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου, το Μεξικό, η Γουινέα, ο Μαυρίκιος, το Καμερούν και η Ιρλανδία δείχνουν να συμμερίζονται τις γαλλο-ρωσικές ανησυχίες. Προς το αμερικανο-βρετανικό σχέδιο φαίνεται να διάκεινται θετικά οι Βουλγαρία, Νορβηγία, Κολομβία και Σιγκαπούρη. Η Συρία έχει δηλώσει ότι δε θεωρεί απαραίτητη μια νέα απόφαση, οπότε ενδέχεται να καταψηφίσει την όποια πρόταση, ενώ η Κίνα πιθανολογείται ότι θα απέχει της ψηφοφορίας.

Ανοίγοντας τον νέο κύκλο των διαβουλεύσεων, ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν αποπειράθηκε, για άλλη μια φορά, να συγκεράσει τις αντιθέσεις, εμφανιζόμενος βέβαιος ότι θα υπάρξει «ομόφωνη» απόφαση. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ δήλωνε αισιόδοξος για την τελική υιοθέτηση της αμερικανικής πρότασης «έτσι ώστε τα Ηνωμένα Εθνη να πράξουν δυναμικά και να δώσουν στο Ιράκ να κατανοήσει ότι πρέπει να υπακούσει ή να υποστεί τις συνέπειες». Το σίγουρο είναι ότι πριν τα ψηφίσματα τεθούν σε ψηφοφορία, στο Συμβούλιο θα διατυπώσουν τη θέση τους τόσο ο επικεφαλής των επιθεωρητών, Χανς Μπλιξ όσο και ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι, κάτι που δεν αναμένεται να γίνει πριν τη Δευτέρα.