Στην ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι συντηρητικές απαρχαιωμένες αντιλήψεις μέσα από τη μόρφωση και την οικονομική ανάπτυξη στον αραβικό κόσμο και να πάψουν, πλέον, να λειτουργούν τα στερεότυπα της Δύσης, αναφέρθηκε και η Γάντα Μουράτ, γενική εισαγγελέας της Συρίας, η πρώτη γυναίκα στον αραβικό κόσμο που κατέχει μια τέτοια θέση. Τη συναντήσαμε στο γραφείο της στο συριακό δικαστικό μέγαρο, όπου μας υποδέχτηκε ανάμεσα σε εκατοντάδες νομοθετικούς κώδικες.

«Σήμερα, στο συριακό δικαστικό σώμα εργάζονται 350 γυναίκες, δηλαδή το 10,5% του συνόλου, ενώ οι γυναίκες δικηγόροι καλύπτουν το 20% του κλάδου. Υπάρχουν γυναίκες βουλευτές, υπουργοί, υφυπουργοί και πρεσβευτές. Η νομοθεσία διασφαλίζει ίσα δικαιώματα σε γυναίκες και άνδρες όσον αφορά στη συμμετοχή τους στα κοινωνικά δρώμενα και στην επαγγελματική τους πορεία. Δεν έχουμε ακόμη κάποιον ειδικό νόμο που να καθορίζει το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών π.χ. στη Βουλή ή στα ψηφοδέλτια των κομμάτων, όμως πιστεύω ότι, ακόμη και χωρίς ειδική πρόβλεψη, αργά και σταθερά οι γυναίκες αρχίζουν και συμμετέχουν ολοένα και περισσότερο σε όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες», μας λέει.

Η Γάντα Μουράτ παραδέχεται ότι τα πρώτα χρόνια που άσκησε τη δικηγορία συνάντησε αρκετές αντιδράσεις τόσο από τους άνδρες συναδέλφους της όσο και από τον απλό κόσμο, καθώς επικρατούσε η άποψη ότι οι γυναίκες δεν έχουν θέση μέσα στο δικηγορικό και δικαστικό χώρο. «Στη συνέχεια, όμως, τα πράγματα εξομαλύνθηκαν πολύ. Ως δικαστής και ως γενική εισαγγελέας δεν έχω ποτέ αντιμετωπίσει πρόβλημα όσον αφορά στην ευθυκρισία των αποφάσεών μου. Θα μπορούσα να σας πω, μάλιστα, ότι συχνά όσοι προσέρχονται σε ένα δικαστήριο δείχνουν μια προτίμηση στις γυναίκες δικαστίνες ή στις γυναίκες εισαγγελείς, γιατί έχουν την αίσθηση ότι το πρόβλημά τους θα αντιμετωπιστεί με μεγαλύτερη ευαισθησία. Είναι, επίσης, αλήθεια ότι η παρουσία γυναικών στα δικαστικά έδρανα βοήθησε αρκετά στο να προσφεύγουν στα δικαστήρια διεκδικώντας το δίκιο τους και πολλές άλλες γυναίκες», τονίζει.

Οπως μας εξηγεί, η συριακή νομοθεσία αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο τον οποιονδήποτε διάδικο. Εξαίρεση, όπως μας λέει, αποτελεί το οικογενειακό δίκαιο και ιδιαίτερα ο τομέας των διαζυγίων, όπου, μέχρι στιγμής, «οι σύζυγοι απολαμβάνουν ορισμένων προνομίων σε σύγκριση με τις συζύγους. Αν ο σύζυγος ζητήσει διαζύγιο, αναλαμβάνει την υποχρέωση της παροχής διατροφής στη σύζυγο και στα παιδιά του. Αν, όμως, η σύζυγος ζητήσει διαζύγιο και δεν είναι αποτέλεσμα κοινής απόφασης, τότε η ίδια στερείται το δικαίωμα διατροφής, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό σε περίπτωση που η γυναίκα αυτή δεν εργάζεται. Επίσης, στερείται το δικαίωμα της επιμέλειας των παιδιών της, αν αυτά είναι μεγαλύτερα των 10 ετών».

«Η αλήθεια είναι ότι στο συγκεκριμένο θέμα θα πρέπει να γίνουν αρκετά ακόμη βήματα προόδου, τα οποία, ήδη, απεργαζόμαστε», καταλήγει η Γάντα Μουράτ, συμπληρώνοντας ότι η όλη διαδικασία του διαζυγίου καθορίζεται και από το θρήσκευμα του ζευγαριού, καθώς άλλο είναι το εθιμικό δίκαιο για το μουσουλμανικό πληθυσμό και άλλο για το χριστιανικό, κάτι που το δικαστήριο υποχρεούται να σεβαστεί στο έπακρο. «Οσοι δε γνωρίζουν τον αραβικό κόσμο, νομίζω ότι πιστεύουν βαθύτατα ότι όλα αυτά οφείλονται στη μουσουλμανική θρησκεία και στην ασφυκτική της παρέμβαση στην καθημερινή ζωή. Αλλά αυτό δεν είναι απόλυτο και δε σχετίζεται τόσο με το Ισλάμ, όπως παρουσιάζεται, όσο με τις κοινωνικο-οικονομικές και μορφωτικές συνθήκες».