Κυριακή 9 Απρίλη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ
ΒΙΒΛΙΟ
Η αρχαιοελληνική τεχνολογία

Διανοηθήκατε ποτέ ότι οι αρχαιοελληνικοί μύθοι, πίσω από τη μεταφυσική τους, μπορεί να κρύβουν μια υλιστική διάσταση; Οτι είναι σύμβολα ενός πραγματικού γεγονότος; Οτι, λ.χ., οι Αθλοι του Ηρακλή μπορεί να ήταν απλώς «ποιητική μυθοπλασία» των πρωτοφανών, μεγάλης έκτασης - για τα δεδομένα της προϊστορικής Ελλάδας - υδραυλικών έργων, όπως: Αποχετευτικά ή αποξηραντικά έργα, διαπλάτυνση φυσικών καταβοθρών, διάνοιξη τεχνητών καταβοθρών, κατασκευή σηράγγων; Αυτή την τολμηρή άποψη, αποτέλεσμα μακρόχρονης έρευνας και μελέτης του σε υδραυλικά και άλλα τεχνολογικά έργα της αρχαιότητας, διατυπώνει, προσπαθώντας να την τεκμηριώσει με τα αποδεικτικότερα, κατά το δυνατόν, επιχειρήματα, ο Χρήστος Δ. Λάζος στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του «Η περιπέτεια της τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα». Πρόκειται για τη δέκατη μελέτη του, σχετική, όπως και οι άλλες, με την αρχαία ελληνική τεχνολογία (εκδόσεις «Αίολος» ), πλούσια σε εικόνες, αρχαίες πηγές, βιβλιογραφία και ευρετήριο ονομάτων.

Παρότι σπούδασε χαρακτική, ο Χρ. Λάζος από το 1968 στράφηκε στην έρευνα (ιστορική, λογοτεχνική, τεχνολογική). Το 1993 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελέτης της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, καθώς από το 1970 άρχισε να συγκεντρώνει σχετικά στοιχεία και βιβλιογραφικό υλικό. Βαθύνοντας την έρευνά του, με το βιβλίο αυτό, θέτει σε διαλεκτική βάση τους Ηράκλειους Αθλους, αναδεικνύοντας τη σχέση τους με κλιματολογικά και γεωλογικά φαινόμενα, που συνδέθηκαν με υδραυλικά έργα. Ο πρώτος άθλος (με το λιοντάρι της Νεμέας) σχετίζεται με τη δίστομη σπηλιά (διώρυγα) ανάμεσα στα βουνά της περιοχής, που γινόταν παραγωγός πολλών υδάτων, και έπρεπε να τιθασευτούν με φράγμα και διευθέτηση της κοίτης τους. Ο δεύτερος άθλος (Λερναία Υδρα) σχετίζεται με έργα αποστράγγισης έλους στη λεκάνη της Λέρνης, τα οποία διοχέτευαν τα ύδατα στη θάλασσα. Ο πέμπτος άθλος (ο καθαρισμός των σταύλων του Αυγεία από τον Ηρακλή) ίσως να σήμαινε τον επιβαλλόμενο καθαρισμό της καλλιεργήσιμης γης στην Ηλιδα, επειδή πλημμύριζε από την υπερχείλιση των ποταμών ή το φράξιμο των εκβολών τους. Ο άθλος με τις Στυμφαλίδες Ορνιθες, πιθανόν, να εξηγεί την ανάγκη αποξηραντικών έργων στα βαλτοτόπια της Στυμφαλίδας, ώστε να εκλείψουν και τα επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία πουλιά, που προκαλούσαν τον πυρετό. Ομως, και άλλοι άθλοι του Ηρακλή συνδέονται με υδραυλικά έργα. Το βιβλίο διερευνά τεχνολογικά, μεταξύ άλλων, και τα εξής: Την πτήση του Δαίδαλου και του Ικαρου, τον περίπλου του Νεάρχου και Σκύλακα, τις ελληνιστικές επιδράσεις της ινδικής αστρονομίας, το αρχαίο μουσικό όργανο «Υδραυλις».


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ