Κανείς δεν αμφισβητεί σήμερα τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου που υπάρχουν στη θαλάσσια περιοχή της Θάσου, μέχρι τη χερσόνησο του Αθω στη Χαλκιδική. Η πλειοψηφία της «Καβάλα OIL» που πραγματοποιεί σήμερα τη μοναδική εξόρυξη πετρελαίου στο κοίτασμα του Πρίνου, ανήκει σε αγγλικούς και αυστραλιανούς ομίλους, που την εξαγόρασαν το 1999 από την καναδική «DENISON». Τόσο στην «DENISON», όσο και στην «Καβάλα OIL» συμμετέχει και ο «γνωστός» Ρουμάνος επιχειρηματίας Φ. Τίμις, ο οποίος μετέχει στο επιχειρηματικό σχήμα που πρόσφατα εξαγόρασε τα μεταλλεία της Χαλκιδικής, τα οποία βρίσκονται σε απόσταση μόλις 18 μιλίων από το πλούσιο κοίτασμα του Αθω. Η «DENISON» δεν έχει πραγματοποιήσει καμία ερευνητική γεώτρηση από το 1982. Οι όροι παραχώρησης των ερευνητικών δικαιωμάτων στην περιοχή από το ελληνικό δημόσιο με νόμο του 1975, επιτρέπουν στην καναδική εταιρία να κρατά δεσμευμένη την περιοχή ανάμεσα στη Θάσο και το Αγιο Ορος.

Η σημερινή διοίκηση της «Καβάλα OIL» υποχρεούνταν να πραγματοποιήσει μέχρι το 2001 με ίδια κεφάλαια δυο ερευνητικές γεωτρήσεις. Η δεύτερη, ωστόσο, βρίσκεται μόλις σήμερα στη φάση της ολοκλήρωσης ύστερα από διετή παράταση που της χαρίστηκε από την κυβέρνηση. Το κοίτασμα «Ε» που αποκάλυψε η πρώτη έρευνα δυο μίλια βορειοδυτικά του Πρίνου, παρουσιάζει αποληψιμότητα 12.000.000 βαρελιών και αποτελεί σανίδα σωτηρίας για τους 260 εργαζόμενους της εταιρίας που βλέπουν το σημερινό κοίτασμα του Πρίνου να εξαντλείται, ύστερα από την άντληση 110.000.000 βαρελιών μέσα σε 22 χρόνια.

Οι εργασιακές σχέσεις δεν έμειναν ανεπηρέαστες στη νέα επιχείρηση. Από τους 450 εργαζόμενους που δούλευαν στην «Καβάλα OIL» μέχρι το 1998, σήμερα έχουν απομείνει μόλις 260, ενώ εμφανίστηκαν και οι εργολάβοι, απασχολώντας σε εργασίες παράπλευρες της παραγωγής περισσότερους από 100 εργαζόμενους. Αν όμως τα κοιτάσματα πετρελαίου ήταν λαϊκή ιδιοκτησία η κατάσταση για τους εργαζόμενους αλλά και το λαό της περιοχής συνολικά θα ήταν εντελώς διαφορετική και η οικονομική ανάπτυξη προς όφελός τους.

Η καταστροφή της βιομηχανίας και βιοτεχνίας φασόν αποτέλεσε επίσης μεγάλη πληγή για την περιοχή. Από τους 6.500 εργαζόμενους -κυρίως γυναίκες- στον κλάδο, σήμερα απέμειναν 600. Οι επιχειρήσεις του κλάδου μετανάστευσαν στη Βουλγαρία, επιδοτούμενες μάλιστα από το κρατικό ταμείο. Φρούδες ελπίδες στους χιλιάδες εργαζόμενους καλλιέργησε η επιδότηση της αυτοαπασχόλησης, με αποτέλεσμα να υπερδιογκωθεί ο τριτογενής τομέας των υπηρεσιών, παράλληλα με τη συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης του νομού. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κλείνουν η μια μετά την άλλη, αφού δεν αντέχουν στον ανταγωνισμό των πολυεθνικών. Είναι ενδεικτικό ότι το σωματείο των παντοπωλών στην Καβάλα αριθμούσε πριν από μερικά χρόνια περίπου 400 μέλη, ενώ ύστερα από την επέλαση των μεγάλων σούπερ μάρκετ απέμειναν μόλις 60.

Αντίστοιχα και στο μάρμαρο. Παρά το γεγονός ότι η Καβάλα και η Δράμα - σύμφωνα με το τοπικό βιομηχανικό επιμελητήριο - καλύπτουν το 90% της εγχώριας εξόρυξης και κατεργασίας μαρμάρου, οι υπάρχουσες επιχειρήσεις «κρατιούνται» με το ζόρι, επικεντρώνοντας κυρίως στην επεξεργασία εισαγόμενου από την Τουρκία μάρμαρου. Μαύρες μέρες περνούν και οι μικρομεσαίοι βιοτέχνες στο χώρο του ξύλου και του μετάλλου.

Στα πλαίσια της ίδιας «ανάπτυξης» η βιομηχανία αλίπαστων «Ξιφίας» παρά την επιδοτούμενη επένδυση των 6,5 δισ. για τη δημιουργία ενός νέου εργοστασίου κονσερβοποιίας, χρωστάει πάνω από 1.500.000 δραχμές σε κάθε εργαζόμενο από δεδουλευμένα προηγούμενων μηνών και διεκδικεί εκβιαστικά νέα χρηματοδότηση, προκειμένου να διατηρήσει τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας. Η επιχείρηση απασχολεί περίπου 200 εργαζόμενους, οι οποίοι κατά τους θερινούς μήνες αυξάνονται με τους εποχιακούς σε 400.

Η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων αποτελεί ίσως το μοναδικό εκπρόσωπο της μεγάλης βιομηχανίας στην περιοχή της Καβάλας, μετά το κλείσιμο και των «Πλαστικών Καβάλας» στις αρχές του '90, που στοίχισε στην περιοχή 250 χαμένες θέσεις εργασίας. Σημερινοί ιδιοκτήτες της είναι η Εθνική Τράπεζα, η Εμπορική, η ALPHA Πίστεως και μια εταιρία γαλλικών συμφερόντων.

Στην επιχείρηση απασχολούνται 485 άτομα, ενώ άλλοι 140 εργαζόμενοι βιώνουν στο πετσί τους την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, απασχολούμενοι με εξάμηνες και δίμηνες συμβάσεις. Το χρέος των 12 δισ. -το μεγαλύτερο μέρος του προκύπτει από τις εξαθλιωμένες οικονομικά αγροτικές ενώσεις- κάνει επισφαλές το μέλλον όσων ζουν από τα Φωσφορικά Λιπάσματα.

Από το 1986 και μετά το προσωπικό μειώθηκε σχεδόν στο μισό, ενώ εντατικοποιήθηκε η δουλιά. Πριν από 20 χρόνια, οι 850 εργαζόμενοι παρήγαγαν 400.000 τόνους λίπασμα το χρόνο, για να φτάσουν σήμερα οι 485 να παράγουν ακριβώς τη διπλάσια ποσότητα, ενώ οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι την τελευταία τριετία.

Παρά τα προβλήματα, η εταιρία ετοιμάζεται να μπει στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συμμετέχοντας σε κοινοπραξία Γάλλων και Ελλήνων μεγαλοεπιχειρηματιών (INTRACOM, ΑΚΤΩΡ, ΔΕΗ) για τη δημιουργία τριών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με πρώτη ύλη το φυσικό αέριο. Για τη λειτουργία των μονάδων θα αντλούνται από τη θάλασσα καθημερινά 744.000 κυβικά μέτρα νερού που θα επανέρχονται σε βάθος 18 μέτρων με θερμοκρασία 8 - 10 βαθμούς Κελσίου πάνω από τη φυσική θερμοκρασία της θάλασσας, επιβαρύνοντας ακόμα παραπάνω το περιβάλλον της Καβάλας που ιεραρχείται τελευταίο από τους επιχειρηματίες, με τη βούλα της κυβέρνησης και την ανοχή της «γαλάζιας» Αυτοδιοίκησης.