Αμέσως μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού και για να «γλυκάνουν» την παλινόρθωση του καπιταλισμού, οι κυβερνώντες αποφάσισαν την ιδιωτικοποίηση των σπιτιών. Δηλαδή, τα σπίτια που είχε δώσει το κράτος σε κάθε οικογένεια, μπορούσαν πλέον να αγοραστούν από τους κατοίκους και βέβαια στη συνέχεια θα μπορούσαν να πουληθούν. Πολλά γράφτηκαν στο ρωσικό Τύπο για κείνη την περίοδο ιδιωτικοποίησης των σπιτιών, που αφορούσαν εξαφανίσεις ανθρώπων, ολόκληρων οικογενειών, που έπεσαν θύματα «εταιριών δολοφόνων» με στόχο την αφαίρεση των σπιτιών τους. Ομως εδώ δε θα ασχοληθούμε περαιτέρω με αυτό, αλλά με τις σημερινές εξελίξεις.

Παρά την ιδιωτικοποίηση των σπιτιών οι εργαζόμενοι συνέχιζαν να πληρώνουν ένα ποσό δημοτικών τελών στο κράτος, όπως και στην περίοδο του σοσιαλισμού. Ομως στη Σοβιετική Ενωση ο βασικός όγκος των δαπανών για τη συντήρηση της κατοικίας αναλαμβάνονταν από το κράτος. Ετσι, χαρακτηριστικά, το 1989 για κάθε ρούβλι δημοτικών τελών που πλήρωνε ο πολίτης, το κράτος πρόσθετε άλλα 6 ρούβλια κρατικής επιχορήγησης! Αυτό σήμαινε πως στον οικογενειακό προϋπολογισμό των εργαζομένων τα έξοδα για όλα τα δημοτικά τέλη αποτελούσαν περίπου μόλις 1%, ενώ μαζί με τους άλλους λογαριασμούς των κοινωφελών υπηρεσιών (για νερό, ρεύμα, τηλέφωνο) έφταναν το 3% του οικογενειακού εισοδήματος! Το συνταγματικό δικαίωμα για την κατοικία περιλάμβανε και την εξυπηρέτησή της σε πολύ χαμηλές και προσιτές για όλους τιμές.

Κατά τη διάρκεια των καπιταλιστικών μεταρρυθμίσεων η κατάσταση αυτή άλλαξε, με ταχύτητα άρχισαν να αυξάνονται οι τιμές των δημοτικών τελών. Μόνο την περίοδο 1993 - 1997 είχαμε αυξήσεις κατά 4.506 φορές στα δημοτικά τέλη, 629 φορές στην τιμή του ρεύματος, 982 φορές στις τιμές του νερού και των τελών αποχέτευσης, αύξηση κατά 1.940 φορές στην κεντρική θέρμανση, κατά 2.700 φορές για την κεντρική παροχή ζεστού νερού και 3.254 φορές πιο ακριβό έγινε το φυσικό αέριο[ii]. Τα επόμενα χρόνια, μετά την οικονομική κρίση του 1998 οι τιμές συνέχιζαν να αυξάνονται, αλλά με μικρότερη ταχύτητα. Για παράδειγμα, μέσα στο 2000 η πληρωμή των δημοτικών τελών αυξήθηκε σε 44,7%. Το Δεκέμβρη του 2001 σε σύγκριση με το Δεκέμβρη του 2000 τα δημοτικά τέλη ακρίβυναν κατά 56,8%. Με κυβερνητική απόφαση καταργήθηκαν οι ελαφρύνσεις που είχαν κατηγορίες του πληθυσμού στην καταβολή των δημοτικών τελών.

Αξίζει να αναφέρουμε την πρόσφατη μαρτυρία του αντιπροέδρου της ρωσικής κυβέρνησης Β. Γιάκοβλεφ, που δήλωσε στις 25/2/2004 ότι στις αρχές του 1990 (δηλαδή όταν ανατράπηκε ο σοσιαλισμός) οι πολίτες πλήρωναν μόνο το 2% των εξόδων που έκανε το κράτος για τη διατήρηση κι επέκταση των συστημάτων αποχέτευσης, ύδρευσης και θέρμανσης, ενώ τώρα οι «καταναλωτές» πληρώνουν το 72% των εξόδων που κάνει το κράτος (οι δήμοι) σ' αυτούς τους τομείς! Παρά όμως την υπερφορολόγηση του λαού ο ίδιος σημείωσε ότι τα παραπάνω δίκτυα βρίσκονται σε κακή κατάσταση με αποτέλεσμα να «χάνεται» το 15% της ηλεκτρικής ενέργειας, το 30% του νερού και οι απώλειες της κεντρικής θέρμανσης να φτάνουν το 37%.[iii]

Στις 14/2/2004 στην εφημερίδα «Πράβντα» ο Σεργκέι Ρεσούλσκι, βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ), αποκαλύπτει πως από το Γενάρη του 2004 η ιδιωτικοποίηση της κατοικίας στη Ρωσία μπαίνει στο τελικό στάδιο. Οπως σημειώνει στις 6/5/2003 «η πλειοψηφία της Κρατικής Δούμας πέρασε το νόμο "Για την υποβολή των αλλαγών και παραρτημάτων στο νόμο για τις βάσεις της κατοικίας των πολιτών". Η ανάλυση των αλλαγών που υποβλήθηκαν στη νομοθεσία δείχνει πως η κυβέρνηση θέλει να φορτώσει όλα τα έξοδα για τη συντήρηση και την επισκευή της κατοικίας στους ιδιοκτήτες τους, πριν απ' όλα στους πολίτες. Για το σκοπό αυτό συγκροτήθηκε ο θεσμός του συνεταιρισμού των ιδιοκτητών της κατοικίας, άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού των δημοτικών τελών». Ο βουλευτής του ΚΚΡΟ σημειώνει πως οι αυξήσεις στα δημοτικά τέλη, αλλά και στους λογαριασμούς και των άλλων κοινωφελών οργανισμών θα αυξηθούν σε τέτοιο βαθμό ώστε πολλοί εργαζόμενοι θα εξαναγκαστούν να εγκαταλείψουν, να πουλήσουν τα σπίτια τους. Ηδη με βάση τη νέα νομοθεσία καταργήθηκε η παράταση 1 χρόνου για τη ρύθμιση των οφειλών σε δημοτικά τέλη και επιβάλλεται η άμεση έξωση από τα σπίτια σε περίπτωση οφειλής! Σε εφαρμογή μπαίνει επίσης κρατικό σχέδιο για τη μεταφορά όσων δε θα μπορούν να πληρώσουν και θα χάσουν το σπίτι τους, σε «πολυκατοικίες - κοινόβια».[iv]