Στη Μόσχα σήμερα είναι επικίνδυνο να χτίζεις σπίτια καθώς και να μείνεις σ' αυτά. Οπως σημειώνει η εφημερίδα «Γκαζέτα», η έλλειψη ελεύθερων εκτάσεων στη Μόσχα καθώς και το υπερκέρδος, που θέλουν να αποκομίσουν οι ιδιωτικές οικοδομικές κατασκευαστικές επιχειρήσεις, οδηγούν καταρχήν στην παραμέληση των στοιχειωδών κανόνων προστασίας από ατυχήματα εργασίας. Κίνδυνο για τη ζωή τους δεν αντιμετωπίζουν όμως μόνον οι οικοδόμοι, αλλά και όσοι πρόκειται να μείνουν σ' αυτά. Οπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, για ένα ορισμένο ποσό (οι μίζες ξεκινούν από 5% και φτάνουν έως και το 15% της αξίας του σπιτιού) στη Μόσχα μπορεί κανείς να εγκρίνει οποιοδήποτε σχέδιο και να βγάλει οικοδομική άδεια. Αποτέλεσμα, κτίρια χτίζονται σε εδάφη που υπάρχουν υπόγειες πηγές και μικρά ποτάμια, ή σε εδάφη ασταθή, όπου συμβαίνουν καθιζήσεις. Οπως σημειώνεται, οποιαδήποτε στιγμή κτίρια που χτίστηκαν σε τέτοια εδάφη μπορεί να έχουν την τύχη του «υδάτινου πάρκου», που πρόσφατα κατέρρευσε. Η ίδια εφημερίδα φέρνει τρία παραδείγματα κατασκευής μεγάλων οικοδομών που χτίστηκαν σε σαθρό έδαφος, είτε πολύ κοντά σε υπόγεια διαδρομή του μοσχοβίτικου μετρό. Οι κατασκευές αυτές κρύβουν σοβαρούς κινδύνους για τους μελλοντικούς ενοίκους τους. Είναι χαρακτηριστικό πως στην περίπτωση της οικοδομής που χτίστηκε μόλις 4 μέτρα από το μετρό, ενώ οι νόμοι απαιτούσαν μια απόσταση τουλάχιστον 6 μέτρων, οι αγοραστές των διαμερισμάτων που είδαν την οικοδομή να δονείται από την κίνηση του μετρό αντέδρασαν προσφεύγοντας στο δικαστήριο, το οποίο αποφάσισε να σταματήσει η κατασκευή της οικοδομής. Ομως, η κατασκευαστική εταιρία έγραψε στα «παλιά της τα παπούτσια» τη δικαστική απόφαση κι ολοκλήρωσε το έργο. Τελικά της επιβλήθηκε πρόστιμο 20 χιλιάδων ρουβλιών, ποσό ασύγκριτα μικρό σε σχέση με τα κέρδη που είχε από την πώληση των διαμερισμάτων ^(v).

Σύμφωνα με τα λόγια του Ι. Σουβάλοφ, αναπληρωτή του Γραφείου του Ρώσου Προέδρου, η αξία της κατοικίας στη Μόσχα την επόμενη χρονιά μπορεί να αυξηθεί κατά 40%, ενώ στη Ρωσία κατά 20%. Να σημειωθεί πως το Δεκέμβρη του 2003 η αξία του ενός τετραγωνικού μέτρου στη Μόσχα έφτανε τα 1.530-1.550 δολάρια. Συγκριτικά το 1997 η αξία του ενός τετραγωνικού μέτρου ήταν 1.070 δολάρια. Είναι κατανοητό πως σε αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση δεν μπορεί, αλλά ούτε και σκοπεύει να συγκρατήσει τις τιμές. Μεγάλο μέρος του λαού τα επόμενα χρόνια θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα στέγασης ^(vi).

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Β. Γιάκοβλεφ, αντιπροέδρου της κυβέρνησης, ο αριθμός των πολιτών που έχουν δυνατότητα σήμερα να πάρουν στεγαστικό δάνειο για να αγοράσουν διαμέρισμα ή να καλυτερέψουν το σπίτι τους φτάνει το 20%. Ενα ακόμα 20% των πολιτών, σύμφωνα με τη στατιστική του υπουργείου Εργασίας, είναι άποροι και μπορούν να ελπίζουν ότι κάποτε θα αποκτήσουν σπίτι μέσα από κάποιο κοινωνικό πρόγραμμα της κυβέρνησης. Ομως, το υπόλοιπο 60% των πολιτών δεν μπορούν ούτε να πάρουν δάνειο για να αγοράσουν σπίτι ή να το καλυτερέψουν, αλλά και ούτε να περιμένουν κάτι από το κράτος ^(vii).

Στη Μόσχα καθώς και στις άλλες μεγάλες πόλεις είναι ήδη αδύνατο να αγοράσει κανείς φτηνό διαμέρισμα. Την προηγούμενη χρονιά στη Μόσχα ελαττώθηκε ο αριθμός των φθηνών διαμερισμάτων. Οι κατασκευαστικές εταιρίες πλέον προσανατολίζονται σε ακριβές κατασκευές, που η πώλησή τους φέρνει στον ιδιώτη κατασκευαστή μεγάλο κέρδος, σε σύγκριση με την πώληση φτηνών πολυκατοικιών. Αυτή η κατάσταση μετατράπηκε σε παγίδα για κάποιους ανθρώπους που για καιρό μάζευαν τα απαραίτητα ποσά για την αγορά φτηνής κατοικίας. Η ζήτηση σε πιο ακριβό και καλής ποιότητας σπίτι, που δημιουργείται από τους πλούσιους, τους λεγόμενους «νέους Ρώσους», πραγματικά αποστερεί από τους υπόλοιπους τη δυνατότητα να αποκτήσουν το δικό τους διαμέρισμα. Ο Ν. Κόσμαν, επικεφαλής της κρατικής κατασκευαστικής εταιρίας «Γκοστρόι», δήλωσε στην εφημερίδα «Φινάνσοβιε Ιζβέστιγια» πως η εταιρία θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για την αποτροπή του ελλείμματος της φτηνής κατοικίας, αν και θα είναι δύσκολο: «Δυστυχώς, η αγορά τώρα αναπτύσσεται προς την ακριβή κατοικία», σημείωσε. Οπως αναφέρει η παραπάνω εφημερίδα, μερικοί εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αφθονία της «ελίτ κατοικίας», όμως αυτό δε σώζει τους απλούς πολίτες. Μοιάζει πολύ με τη συμβουλή της Μαρίας Αντουανέτας: Φάτε παντεσπάνι, όταν λείπει το ψωμί...

Σημειώσεις

(i) Στοιχεία από το βιβλίο «Λευκή βίβλος των οικονομικών μεταρρυθμίσεων στη Ρωσία 1991-2001», των Σ. Γκλάζιεφ, Σ. Καρά-μουρζά, Σ. Μπάτσικοφ. Εκδόσεις «Αλγκορίτμ», Μόσχα 2003. σελ. 109

(ii) Στοιχεία από το παραπάνω βιβλίο, σελ. 110-111.

(iii) Πρακτορείο ειδήσεων ITAR-TASS, 25/2/2004

(iv) Συνέντευξη του Σ. Ρεσούλσκι στην εφημερίδα ΠΡΑΒΝΤΑ http://www.kprf.ru/party-news/21350.shtml?print

(v) Τα στοιχεία είναι από την εφημερίδα «Γκαζέτα» 17/2/2004, www.gzt.ru, σε ηλεκτρονική μορφή το άρθρο υπάρχει στο: http://www.biodiversity.ru/publications/press/gzt170204.html

(vi) «Φτηνά διαμερίσματα δεν υπάρχουν και δε θα υπάρξουν», www.utro.ru/articles/2004/02/02/274161.shtml

(vii) «Οι μισοί Ρώσοι δε θα μπορέσουν να αγοράσουν, είτε να αποκτήσουν διαμέρισμα». Εφημερίδα «Ιζβέστια», www.izvestia.ru/economic/44152-print