(Του απεσταλμένου μας, ΝΙΚΟΥ ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ).--

Γενική πεποίθηση πια είναι πως το πολυέξοδο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, χρόνο με το χρόνο, αποξενώνεται από τον ελληνικό κινηματογραφικό κόσμο. Κάποτε, συνήθιζε να φιλοξενεί σχεδόν το σύνολο των εν ενεργεία Ελλήνων κινηματογραφιστών. Τώρα, πια, η φιλοξενία γίνεται σε επιλεγμένα (με τι κριτήρια, άραγε;) πρόσωπα. Πρόσωπα, συνήθως, που συμφωνούν με τις επιλογές των υπευθύνων του φεστιβάλ και κυρίως συμφωνούν με τις κυβερνητικές επιλογές.

Οι Ελληνες κινηματογραφιστές, που προβάλλουν τις ταινίες τους στα πλαίσια του φεστιβάλ, κάπως παρεμπιπτόντως δηλαδή, «απολαμβάνουν» ένα διήμερο ή στην καλύτερη περίπτωση τριήμερο στη Θεσσαλονίκη. Το ζήτημα, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν είναι τουριστικό. Υποτίθεται ότι το φεστιβάλ έγινε διεθνές, για να έρχεται ξένος κόσμος, κυρίως διανομείς και παραγωγοί, για να βρουν «ευκαιρίες» οι Ελληνες κινηματογραφιστές. Ομως, με τη σημερινή πολιτική των υπευθύνων, μόλις φτάσει ο Ελληνας κινηματογραφιστής στη Θεσσαλονίκη, αμέσως ξαναφεύγει! Αφήστε που ξένοι διανομείς και ξένοι παραγωγοί δεν εμφανίζονται...

Εμφανίζονται ξένοι κάποιοι δημοσιογράφοι, κριτικοί και ας πούμε και κάποιοι θεωρητικοί, οι οποίοι όμως δε βλέπουν ελληνικές ταινίες. Και δε βλέπουν όχι γιατί τις μισούν, αλλά γιατί κανένας δε φροντίζει σοβαρά προς αυτή την κατεύθυνση. Κανένας δε φροντίζει για την επαγγελματική παρουσίαση του συνόλου της εΕλληνικής κινηματογραφικής παραγωγής. Και όπου, και όταν αυτό γίνεται, γίνεται αποσπασματικά και ευκαιριακά.

Ενας ακόμα λόγος που οι ξένοι - και όχι μόνο οι ξένοι - δε βλέπουν τις ελληνικές ταινίες είναι το φορτωμένο πρόγραμμα των προβολών. Αφιερώματα, τιμητικές προβολές, ατομικές παρουσιάσεις, συνεντεύξεις Τύπου, παράλληλες άλλες εκδηλώσεις. Θέλεις τουλάχιστον δέκα δημοσιογράφους, για να παρακολουθήσεις σοβαρά και να σχηματίσεις γνώμη για τα διαδραματιζόμενα. Ετσι «τζούρες» όλοι ρουφάμε και «τζούρες» μεταδίδουμε!

Ποιος προλαβαίνει να ακούσει το λόγο του κ. υπουργού και να τον σχολιάσει; Ποιος θα ασχοληθεί με το αφιέρωμα στον Μάνο Ζαχαρία, στον Κώστα Σφήκα, με την τιμητική εκδήλωση για τον Ιάκωβο Καμπανέλλη; Ποιος θα ασχοληθεί με τον κινηματογράφο της Αργεντινής; Τον βαλκανικό κινηματογράφο; Οι εκδηλώσεις αριθμητικά, όπως αντιλαμβάνεστε, ευτυχούν. Η ουσία, δυστυχώς, είναι φτωχή έως και πεθαμένη!

Τότε γιατί γίνεται το φεστιβάλ; Α, γιατί γίνεται το φεστιβάλ; Αυτό το ερώτημα απλώς βράζει στην υπό διαμόρφωση σημερινή συνείδηση των Ελλήνων κινηματογραφιστών. Και όχι μόνο των κινηματογραφιστών. Στους διαδρόμους και στα πηγαδάκια ακούγονται πολλά και διάφορα. Κάποια στιγμή, εκ των πραγμάτων, όλοι αυτοί οι «ψίθυροι» θα μετασχηματιστούν σε οργή. Μέχρι τότε, βέβαια, ο κοσμοπολιτισμός και οι γιορτές βιτρίνας θα έχουν το πάνω χέρι.

QUO VADIS

Του Τάκη Τουλιάτου

Περίληψη: Ενας διευθυντής τραπέζης με καθαρή ματιά, ένας νταβατζής με αυστηρές αρχές, ένα γκαρσόνι με ακλόνητη άποψη, η γραμματέας και ο διευθυντής τράπεζας σπέρματος, ένας πικραμένος Ελληνας από τη Δρέσδη με γυναίκα και κόρη, ο νεότερος αδερφός του, νευρωτικός τραγουδιστής όπερας, ένας τολμηρός Ελληνας από την Τασκένδη, με γυναίκα και κόρη, ένας μελαγχολικός Ρώσος μάγειρας που περιμένει να του έρθουν γυναίκα και κόρη, ένας Κινέζος πραγματιστής έμπορος λαχανικών, ένας αυστηρός σκηνοθέτης όπερας, ένας ταξιτζής από τη Σρι Λάνκα και δυο -τρεις καλλονές προαστίου σχηματίζουν το εύθραυστο παζλ μιας κινηματογραφικής αφήγησης που εκτυλίσσεται στη σημερινή πολυ-πολιτισμική Αθήνα και όπου επίμονα χώνεται το ερώτημα για πατρίδα και ταυτότητα.

Ο σκηνοθέτης: Ο Τάκης Τουλιάτος φοίτησε στην Ακαδημία Τηλεόρασης και Κινηματογράφου του Βερολίνου. Σκηνοθέτησε δικά μου σενάρια. Δούλεψε στην Zentrale Programmdirektion του ΙΙΙ. Προγράμματος της Τηλεόρασης της Γερμανίας, όπου έκανε ένα πεντάωρο πορτρέτο του Καγκελαρίου Helmut Kohl και ένα δίωρο φιλμ-μοντάζ για το τείχος του Βερολίνου. Στην Ελλάδα σκηνοθέτησε το Quo Vadis σε σενάριο δικό του, «η Αιμιλία στη γειτονιά των αγγέλων», (διεθνής συμπαραγωγή) σε δικό του πάλι σενάριο. Ετοιμάζει για το φθινόπωρο του '05, να σκηνοθετήσει το MAC (διεθνής συμπαραγωγή) σε σενάριο δικό του.

ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΜΑΓΕΙΡΑΣ;

Του Στέργιου Νιζήρη

Περίληψη: Ο ήρωας αλλάζει συνεχώς δουλιές, αναζητώντας κάτι στο οποίο αξίζει να αφιερωθεί. Η ελαφριά διάθεσή του απέναντι στη ζωή και στις γυναίκες υποχωρεί όταν ανακαλύπτει τυχαία το ταλέντο του στη μαγειρική. Σύντομα γίνεται σεφ και μέλος μιας μυστικής λέσχης μαγείρων. Σταδιακά βυθίζεται στην αναζήτηση του τέλειου φαγητού, η οποία τον φέρνει αντιμέτωπο με το άπειρο των επιλογών, και βρίσκεται μπλεγμένος σε κωμικά παράδοξες καταστάσεις. Οι γυναίκες που βρίσκονται στο δρόμο του, αρνούνται να παρακολουθήσουν την εμμονή του. Λίγο πριν το πλήρες αδιέξοδο, μια απρόσμενη εξέλιξη τον συμφιλιώνει με τη σχετικότητα των πραγμάτων...

Ο σκηνοθέτης: Ο Στέργιος Νιζήρης γεννήθηκε στη Λαμία, το 1967. Σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός (Πολυτεχνείο Πατρών), Μαθηματικά (M.Sc. in Mathematics, IIT, Chicago) και Κινηματογράφο (Σχολή Χατζίκου, Αθήνα, και Westminster University, London).

ΜΑΣΣΑΛΙΑ, ΜΑΚΡΙΝΗ ΚΟΡΗ, ντοκιμαντέρ, 35mm, έγχρωμο, 87 λεπτά, DTS

Του Μάρκου Γκαστίν

Περίληψη: Γετού/Henriette, Σταύρος/Gustave, Αμφιλόχιος/Frdric. Δύο ονόματα, δύο ταυτότητες. Γάλλοι με ελληνική καταγωγή που ζουν στη Μασσαλία, όπου οι γονείς ή οι πρόγονοί τους αποβιβάστηκαν μια μέρα, σαν τους Φωκαείς που ίδρυσαν την πόλη πριν από 2600 χρόνια. Οι πρώτοι, πλούσιοι έμποροι, έφτασαν από τη Χίο ή την Κωνσταντινούπολη, το 19ο αιώνα. Οι τελευταίοι, από τη Μικρά Ασία ή τα Δωδεκάνησα, στις αρχές του 20ού αιώνα, με τις τσέπες αδειανές.

Ανθρωποι με διττή ταυτότητα που γεννά μέσα τους ερωτηματικά. Καθένας δίνει τη δική του απάντηση. Κάποιοι τολμούν να πάρουν ακόμα και το δρόμο της «επιστροφής»... Ολοι, όμως, έχουν μιαν ακλόνητη βεβαιότητα: Τη δική τους ιστορία, αυτό το οικογενειακό έπος που τους συμφιλιώνει με τον εαυτό τους, με τις ρίζες τους.

Η Γετού, η ηρωίδα μας, μας βοηθάει να συγκεντρώσουμε αυτές τις ιστορίες, οδηγώντας μας από το ένα πρόσωπο στο άλλο. Η δική της ιστορία σηματοδοτεί όλες τις άλλες. Γιατί είναι η ίδια, όπως η Μασσαλία για την Ελλάδα, μια κόρη μακρινή.

Ο σκηνοθέτης: Ο Ελληνογάλλος σκηνοθέτης Μάρκος Γκαστίν γεννήθηκε στο Παρίσι. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα εδώ και 26 χρόνια. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Παρίσι και σκηνοθεσία στην Αθήνα. Μετά από μια σύντομη καριέρα ως αρχιτέκτονας, ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος.

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ - ΚΙΝΑ

Σενάριο - σκηνοθεσία Λιού Φεντού.

Υπόθεση: Τα παλιά χρόνια στην Κίνα ένας άντρας που εργαζόταν ως υπηρέτης σε πορνείο, συνηθίζονταν να φοράει ένα πράσινο μαντίλι. Ηταν ένα σύμβολο ταπείνωσης. Σήμερα ένας άντρας που η γυναίκα του ή η ερωμένη του τον απατά, λέγεται πως φοράει πράσινο καπέλο.

Η ταινία αφηγείται την ιστορία δύο αντρών, ενός ληστή τραπεζών και ενός αρχιφύλακα της αστυνομίας, που μοιράζονται την ταπείνωση του «πράσινου καπέλου». Οι περιπτώσεις διαφέρουν αλλά ο πόνος είναι ίδιος. Στο τέλος, ο καθένας θα πάρει την απόφαση που θεωρεί σωστή για τον εαυτό του.

Ο σκηνοθέτης: Ο Λίου Φεντού γεννήθηκε στο Πεκίνο το 1969. Εγραψε σενάρια για άλλους σκηνοθέτες για τα οποία και βραβεύτηκε. Το Πράσινο Καπέλο είναι η πρώτη του σκηνοθετική δουλιά.

WHISKY - ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ - ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Σκηνοθεσία Χουάν Πάμπλο Ρεμπέγια - Πάμπλο Στολ

Υπόθεση: Η ζωή του Χακόμπο είναι μια μικρή βιομηχανία που φτιάχνει κάλτσες. Τον περισσότεροι καιρό τον περνάει μουρμουρίζοντας διαταγές στην ταπεινή και πιστή βοηθό του, Μάρτα. Η σχέση τους εδώ και είκοσι χρόνια δεν έχει προχωρήσει πέρα από μια τυπική συνεργασία. Ξαφνικά, η καθημερινότητα του Χακόμπο απειλείται από την απρόσμενη επίσκεψη του αδερφού του, Ερμάν, που ζει χρόνια στο εξωτερικό. Κάπως αψυχολόγητα ο Χακόμπο ζητά από τη Μάρτα να προσποιηθεί πως είναι γυναίκα του. Εκείνη δέχεται, κι έτσι αυτοί οι τρεις σχετικά ξένοι μεταξύ τους βρίσκονται να προσπαθούν να ξεπεράσουν την αμηχανία τους. Ο Χακόμπο και η Μάρτα θα αποκαλύψουν πλευρές του εαυτού τους που ούτε υπολόγιζαν.

Οι σκηνοθέτες: Τόσο ο Χουάν Πάμπλο Ρεμπέγια όσο και ο Πάμπλο Στολ γεννήθηκαν στο Μοντεβίδεο όπου και ξεκίνησαν τη συνεργασία τους, όταν ακόμα σπούδαζαν κοινωνική επικοινωνία στο καθολικό πανεπιστήμιο της Ουρουγουάης. Η πρώτη τους ταινία, Watts βραβεύτηκε σε διάφορα φεστιβάλ. Το Ουίσκι είναι η δεύτερη ταινία τους.

Σ.Σ.: Τα στοιχεία για τους δημιουργούς και η «υπόθεση» των ταινιών είναι από το επίσημο πρόγραμμα του φεστιβάλ.