Μελετώντας τον πλούτο των θεμάτων στις Θέσεις της ΚΕ για το 17ο Συνέδριο του Κόμματος, παραμέτρους του κεντρικού ζητήματος που είναι η ισχυροποίηση του ΚΚΕ, για το Λαό, τη Λαϊκή Συμμαχία, το Σοσιαλισμό, επιτρέψτε μου να ξεχωρίσω το θέμα Πολιτισμός και να εκφράσω ορισμένες σκέψεις, ελπίζοντας ότι επισημαίνω ένα σημαντικό ζήτημα που χρήζει παραπέρα συζήτησης και ανάπτυξης.

Στην περίπτωση που εκφράζω λαθεμένες απόψεις πιστεύω ότι θα δώσω την ευκαιρία σε ικανότερους συντρόφους να με διορθώσουν, έτσι θα μείνει το κέρδος που χαρίζει ο διάλογος. Διαβάζουμε στο λεξικό: «Πολιτισμός» λέξη από το λατινικό cultura, που σημαίνει καλλιέργεια, επεξεργασία. Το σύνολο των υλικών και πνευματικών αξιών που δημιουργήθηκαν και δημιουργούνται από την ανθρωπότητα. Ο πολιτισμός είναι ένα φαινόμενο ιστορικό, που εξελίσσεται σε εξάρτηση από την αλλαγή των κοινωνικο - οικονομικών συστημάτων. Ο Μαρξισμός - Λενινισμός σε αντίθεση με τις ιδεαλιστικές θεωρίες που διαχωρίζουν τον πνευματικό πολιτισμό από την υλική βάση και τον ερμηνεύουν σαν πνευματικό καρπό της «ελίτ», θεωρεί το στάδιο της παραγωγής των υλικών αγαθών σαν βάση και πηγή της εξέλιξης του πνευματικού πολιτισμού. Από εδώ συνεπάγεται ότι ο πολιτισμός δημιουργείται με τη δραστηριότητα των πλατιών εργαζομένων μαζών.

Στη σημερινή ταξική κοινωνία ο πολιτισμός παίρνει ταξικό χαρακτήρα, τόσο από το ιδεολογικό του περιεχόμενο όσο και από την πρακτική του κατεύθυνση, εκφράζεται, αν είναι δόκιμος ο όρος, με δύο πολιτισμούς, τον κυρίαρχο αστικό και τον υπάρχοντα με τη μορφή, λίγο πολύ, ανεπτυγμένων στοιχείων δημοκρατικού και σοσιαλιστικού πολιτισμού των εργαζομένων μαζών.

Με την κυριαρχία της ιδιωτικής, κυρίως, τηλεόρασης, αλλά και των άλλων μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες μιας προπαγάνδας που αντανακλά τη συνείδηση των κυρίαρχων οικονομικά κύκλων, με βασικό άξονα το κυνήγι του κέρδους.

Η κρίση του καπιταλισμού εκφράζεται και στους τομείς της ηθικής και του πολιτισμού. Είναι φανερή η συστηματική προσπάθεια αυτών των κύκλων να αναδείξουν τα πιο ταπεινά ένστικτα του λαού, να δημιουργήσουν μια υποταγμένη νεολαία, να ενσωματώσουν στην πρακτική τους κάθε κοινωνική δραστηριότητα. Στην προσπάθειά τους αυτή, θυσιάζονται η τιμή, η δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια. Προσπαθούν να πείσουν ότι όλα πουλιούνται και όλα αγοράζονται. Επιχειρούν να διαμορφώσουν μια ατμόσφαιρα παρακμής και παθητικότητας. Σε αυτό το κλίμα όποιος τολμήσει να μιλήσει για αντίσταση και ανάπτυξη του λαϊκού κινήματος, χαρακτηρίζεται «οπισθοδρομικός», «αναχρονιστικός», αν επιχειρήσεις να αναφερθείς στο Σοσιαλισμό τότε είσαι και δογματικός και διάφορους άλλους χαρακτηρισμούς.

Δεν έχω στοιχεία να παραθέσω, ωστόσο πιστεύω ότι είναι ελάχιστος ο αριθμός των ατόμων που μπορούν να διαβάσουν ένα προοδευτικό βιβλίο και σίγουρα μετρημένοι στα δάχτυλα αυτοί που επικοινωνούν με άλλες μορφές τέχνης, ζωγραφική, γλυπτική, κλπ. Συγκριτικά επίσης μικρός και ο αριθμός που παρακολουθεί προοδευτικό κινηματογράφο και θέατρο, όσο υπάρχει φυσικά. Είναι, λοιπόν, τραγικό το συμπέρασμα ότι ο πολιτισμός έχει ταυτιστεί με την τηλεόραση. Την ισχυροποίηση του πολιτισμού των μαζών που προανέφερα, καλούμαστε εμείς σήμερα, στην πορεία προς το σοσιαλισμό, να αναδείξουμε.

Ριζικές αλλαγές στην πνευματική ζωή της κοινωνίας δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν εάν δεν έχει πραγματοποιηθεί το πέρασμα της εξουσίας όλων των υλικών και πνευματικών αξιών στα χέρια του λαού.

Στη μεταβατική περίοδο, από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, πρέπει να παλέψουμε να φέρουμε όσο είναι δυνατόν, τις λαϊκές μάζες σε επαφή με τις κατακτήσεις του πολιτισμού. Ηγετικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να παίζει το κομμουνιστικό κόμμα, το κόμμα μας.

...«Να οργανωθεί ένα ισχυρό μέτωπο πάλης που αντιπαρατίθεται στις δυνάμεις οι οποίες παράγουν και διαθέτουν, σαν εμπορεύματα, τα αγαθά του Πολιτισμού και του Αθλητισμού και καθορίζουν το πώς θα εκμεταλλευτεί το κεφάλαιο τον ελεύθερο χρόνο» (θέση 37).

Μια ματιά στο πρόσφατο παρελθόν κατά τη διάρκεια της Χούντας, αλλά και παλιότερα, μεταπολεμικά, θα μας θυμίσει ότι υπήρξε ένα ισχυρό ρεύμα στο χώρο της τέχνης (μπουάτ, θέατρο, κινηματογράφος), που ήταν σε στενή σύνδεση με το λαϊκό κίνημα που πάλευε για δημοκρατία, ανεξαρτησία στη χώρα μας. Τέτοιοι καλλιτέχνες, ανεξάρτητοι, αξιοπρεπείς, ανυπότακτοι υπάρχουν και σήμερα με την υποστήριξη του λαού, των εργαζόμενων, πρέπει να βγουν από την αφάνεια. Κινητοποίηση αυτών των καλλιτεχνών με στόχο την υπεράσπιση και προώθηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Οι κομμουνιστές να πρωτοστατήσουν στα εργατικά σωματεία, πολιτικούς συλλόγους, γυναικείες οργανώσεις και νεολαίας να δημιουργήσουν ένα μέτωπο πολιτιστικής δημιουργίας και αντίστασης στα προϊόντα της υποκουλτούρας και της αντισοσιαλιστικής προπαγάνδας.

Να αξιοποιήσουμε στα πλαίσια της μαζικής διαφώτισης και προπαγάνδας (θέση 36), με οργάνωση εκδηλώσεων προβολής ταινιών προοδευτικού κινηματογράφου (DVD Ριζοσπάστη) που θα συνοδεύονται με συζητήσεις. Να προβάλουμε με διάφορους τρόπους το προοδευτικό βιβλίο.

Ολα τα παραπάνω όπως καταλήγει και η Θέση 37, πρέπει να αποτελέσουν σχέδιο δράσης της κάθε ΚΟΒ στο χώρο της.

Το θέμα Πολιτισμός είναι ατελείωτο και το σημείωμα αυτό δεν έχει ικανότητα και την πολυτέλεια να το καλύψει στο σύνολό του, κλείνοντας εδώ πιστεύω ότι η ανάπτυξη του ποιοτικού πολιτισμού αναπτύσσει τα αισθήματα των ανθρώπων, τις ευαισθησίες τους, την αγάπη για την Ειρήνη, συμβάλλει στη φιλία των λαών. Αντίθετα, η υποκουλτούρα και η εισβολή ξενόφερτου τρόπου ζωής, ποιοτικά υποβαθμισμένου, προκαλεί τον ατομικισμό, την εθνικιστική τύφλωση, το μίσος ανάμεσα στους λαούς και τον πόλεμο.

Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε συνείδηση στους εργαζόμενους, στο λαό της χώρας μας, το σύνθημα που φωνάζει η νεολαία μας στις διαδηλώσεις «Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός είναι ο νέος δρόμος, ο σοσιαλισμός».

Αθανασίου Γιάννης

Αχτίδα Μεταφορών