Eurokinissi

Από τη συνέντευξη Τύπου του Ελληνα πρωθυπουργού

Με τους όρους που επιβάλλουν τα συμφέροντα των ισχυρών κρατών-μελών και του ευρωπαϊκού κεφαλαίου η Τουρκία πήρε επίσημα χτες το «διαβατήριο» για τη βαθύτερη ενσωμάτωση στην ΕΕ.

Η «ευρωπαϊκή πορεία» της Τουρκίας, όπως επιβεβαιώθηκε από τη χτεσινή απόφαση των «25», περνά, εκτός των άλλων, μέσα από τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων σε Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά από την ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση πάντως δεν μπήκε όρος η λύση τους με βάση το διεθνές δίκαιο. Με τις χτεσινές αποφάσεις των «25» το ευρωπαϊκό κεφάλαιο ικανοποιεί τις ανάγκες του για επέκταση σε νέες αγορές και καλύτερη πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές του πλανήτη, χρησιμοποιώντας την Τουρκία ως «προγεφύρωμα». Αναλαμβάνει ταυτόχρονα να καταβάλει τα σχετικά ανταλλάγματα στο τουρκικό κατεστημένο, προσπαθώντας να τα καταβάλει σε «δόσεις» και σε «βάθος χρόνου».

Για την επίτευξη αυτού του στόχου οι ηγέτες των «25» αδιαφόρησαν επιδεικτικά τόσο για την καταπάτηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας όσο και για τις διεκδικήσεις της σε Αιγαίο και Κύπρο.

Παρ' όλα αυτά ο Ελληνας πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε μετά το τέλος της συνόδου ισχυρίστηκε ότι «πετύχαμε όλους μας τους στόχους», δημιουργώντας έτσι ερωτήματα για το ποιοι στ' αλήθεια ήταν οι στόχοι της ελληνικής κυβέρνησης.

Το Κυπριακό βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του παζαρέματος μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ καθώς η κυβέρνηση της Αγκυρας το ανέδειξε σε ζήτημα αιχμής και «υπόθεση γοήτρου».

Η αναφορά που τελικά περιελήφθη στο κείμενο των συμπερασμάτων είναι σκόπιμα θολή και ασαφής, ώστε επέτρεψε στον Ερντογάν να δηλώσει μετά τη σύνοδο ότι δε σημαίνει αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την πλευρά του.

Πράγματι, η σχετική διατύπωση επιδέχεται διαφόρων ερμηνειών, κυρίως όμως επιτρέπει στην Τουρκία να αναγνωρίσει όχι την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά τη διαίρεση του νησιού από την εισβολή και κατοχή. Ειδικότερα, η ΕΕ, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 19, χαιρετίζει τη δήλωση της Τουρκίας ότι «είναι έτοιμη να υπογράψει το Πρωτόκολλο Προσαρμογής στη συνθήκη της Αγκυρας πριν την ουσιαστική έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και αφού επιτευχθεί συμφωνία και οριστικοποιηθούν οι αναγκαίες προσαρμογές λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά μέλη της Ενωσης».

Είναι φανερό ότι η δυσνόητη διατύπωση έχει σκοπό να διευκολύνει τον Ερντογάν να μην προχωρήσει όχι μόνο άμεσα αλλά και στο ορατό μέλλον στην αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, προσδοκώντας προφανώς την εφαρμογή του «σχεδίου Ανάν», οπότε θα αναγνωρίσει την πραγματικότητα που αυτό θα διαμορφώνει...

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κ. Καραμανλής είδε με θετικό μάτι την επανέναρξη των συνομιλιών με βάση το «σχέδιο Ανάν». «Δε θα δούμε αρνητικά αν εκδηλωνόταν διάθεση επίλυσης του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου», είπε στη συνέντευξη Τύπου, προσθέτοντας ότι βάση παραμένει το «σχέδιο Ανάν» με ορισμένες βελτιώσεις.

Αναφορικά με τα Ελληνοτουρκικά το κείμενο των συμπερασμάτων στην πραγματικότητα συνιστά ευρωνομιμοποίηση των τουρκικών διεκδικήσεων, αφού επαναλαμβάνεται ο όρος του Ελσίνκι «περί εκκρεμών συνοριακών διαφορών» μεταξύ των δύο χωρών.

Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει καμία εγγύηση, παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα από την κυβέρνηση, ότι θα πιεστεί η Τουρκία να σταματήσει την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.

«Πετύχαμε την ουσιαστική βελτίωση του Ελσίνκι», καυχήθηκε ο Ελληνας πρωθυπουργός, ξεχνώντας την κριτική που είχε τότε ασκήσει. Ισχυρίστηκε ακόμα ότι η σταθερή εμπλοκή της ΕΕ στην παρακολούθηση των Ελληνοτουρκικών συνιστά θετική εξέλιξη, παραβλέποντας ότι η ΕΕ είναι με το μέρος του «ισχυρού».

Στη σχετική παράγραφο (20) οι γενικόλογες αναφορές που υπάρχουν καθόλου «δε βάζουν χαλινάρι» στην επιθετικότητα της Τουρκίας.

Παρ' όλα αυτά η Τουρκία εξασφάλισε ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, στις 3 του Οκτώβρη 2005, καθώς και τη διαβεβαίωση ότι «στόχος των διαπραγματεύσεων είναι η προσχώρηση» στην ΕΕ, το νωρίτερο μετά από 10 χρόνια.

Ωστόσο, οι ηγέτες της ΕΕ διατήρησαν, όπως άλλωστε συνέβαινε, το δικαίωμα να έχουν τον τελικό λόγο για την πλήρη ένταξη, ενώ δεν υπάρχει καμία αναφορά σε εναλλακτική λύση όπως η «προνομιακή σχέση».

Αυτός είναι ο λόγος που στο κείμενο συμπερασμάτων αναφέρεται ότι «οι διαπραγματεύσεις είναι μια ανοικτή διαδικασία, η έκβαση της οποίας δεν είναι δυνατόν να προβλεφτεί εκ των προτέρων».

Σημειώνεται ακόμα ότι σε περίπτωση που το υποψήφιο κράτος-μέλος (Τουρκία) δε θα καταφέρει να ανταποκριθεί σε όλες τις υποχρεώσεις του που συνεπάγεται η ιδιότητα του μέλους, τότε θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα προσδεθεί στις ευρωπαϊκές δομές με τον ισχυρότερο δυνατό τρόπο. Κατά τη διάρκεια των πολύχρονων διαπραγματεύσεων «ενδέχεται να συζητηθεί το ενδεχόμενο μακρών μεταβατικών περιόδων, παρεκκλίσεων, ειδικών ρυθμίσεων και μόνιμων ρητρών διασφάλισης», όπως η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, οι διαρθρωτικές πολιτικές και η γεωργία.

Σε θριαμβολογικούς τόνους κινήθηκε ο Κ. Καραμανλής στη συνέντευξη Τύπου, ισχυριζόμενος ότι πετύχαμε και τους πέντε στόχους που είχαμε θέσει από την αρχή.

Πρώτος στόχος ήταν να διαμορφωθεί ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της χώρας μας και σταθερή πορεία εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Δεύτερος στόχος «να υπάρξει αποτελεσματικός μηχανισμός συνεχούς επιτήρησης και ελέγχου της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας».

Τρίτος στόχος να υπάρξουν ασφαλιστικές δικλείδες στην ελεύθερη διακίνηση προσώπων.

Τέταρτος η διασφάλιση σεβασμού των ανθρωπίνων, θρησκευτικών και μειονοτικών δικαιωμάτων από την Τουρκία.

Πέμπτος στόχος να υπάρξει πρόοδος στις σχέσεις της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Ολους αυτούς τους στόχους τους πετύχαμε, σύμφωνα με τον Κ. Καραμανλή...

Ο υπουργός Εξωτερικών, Π. Μολυβιάτης, μετά τη λήξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενημέρωσε για τα αποτελέσματά του τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γ. Παπανδρέου, την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, και τον πρόεδρο του Συνασπισμού, Αλέκο Αλαβάνο.

Ο Ελληνας ΥΠΕΞ θα δώσει συνέντευξη Τύπου σήμερα στις 11.30 το πρωί, ενώ ο πρωθυπουργός αναμένεται την Κυριακή να ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.