Οι ιδέες που διατυπώθηκαν πριν το 1990 από το ΚΚΣΕ, επηρέασαν καθοριστικά το κομματικό δυναμικό του ΚΚΕ του οποίου τότε ήμουν μέλος. Το ζήτημα είναι πως και σήμερα ο πυρήνας εκείνων των ιδεών καθορίζει τη στάση, απέναντι στο ΚΚΕ, αρκετών δυνάμεων που βρίσκονται στον ΣΥΝ και κυρίως στις παρυφές του.

Κυριαρχούσε η αντίληψη τότε ότι το πρόβλημα στο κ.κ. θα λυθεί αν εκσυγχρονιστεί το Σοβιετικό (κρατικό και κομματικό) μοντέλο διακυβέρνησης που διαμορφώθηκε στην μετά τον Λένιν εποχή. Ομως, οι πρωταγωνιστές της παγκόσμιας «ανανέωσης» είχαν κυρίως σαν στόχο τον ίδιο τον Λένιν. Ηθελαν να εξαλείψουν από τη γη, την κοινωνία που έφερε στον κόσμο η Οχτωβριανή Επανάσταση.

Στις 8 Μαρτίου 2004 ο Αλεξάντρ Γιάκοβλεφ (συν- ηγέτης με τον Γκορμπατσόφ στο ΠΓ του ΚΚΣΕ και ο αρχιτέκτονας των αλλαγών εκείνης της περιόδου) σε άρθρο του στην «Ελευθεροτυπία» έγραφε:

«...μια νέα στρατιά συκοφαντών έχει αρχίσει να φτιάχνει ξεδιάντροπα ένα νέο είδωλο στο Κρεμλίνο, που μου θυμίζει τα μισητά πορτρέτα των τρομοκρατών Λένιν και Στάλιν που μας κοιτούσαν από κάθε γωνιά της παλιάς Σοβιετικής Ενωσης».

«...γίνεται μεγάλη προσπάθεια διαγραφής του παρελθόντος, ιδίως των φαύλων πράξεων των Λένιν και Στάλιν, και του αιματηρού ιστορικού των ειδικών υπηρεσιών».

Το άρθρο έχει γραφτεί για να χαρακτηρίσει σαν «εκδημοκρατισμό και φιλελευθεροποίηση» την περίοδο του Γιέλτσιν και να καταγγείλει την προσπάθεια του Πούτιν - σαν εκπροσώπου της Σοσιαλιστικής Αντίδρασης όπως αναφέρει - να γυρίσει τη χώρα στο παρελθόν.

Τα συμπεράσματα είναι σχετικά εύκολα.

Προϊόν διάσπασης ο σημερινός ΣΥΝ

Με αίσθημα ευθύνης το ΚΚΕ προχώρησε πριν το 1990 στη συγκρότηση του Ενιαίου Συνασπισμού. Η ζωή όμως απέδειξε πως οι συγκεκριμένες δυνάμεις που εμπιστεύτηκε δεν ενδιαφέρονταν να αντιπαλέψουν το υφιστάμενο κοινωνικοπολιτικό καθεστώς και εκμεταλλεύτηκαν αυτήν την εμπιστοσύνη.

Τίποτα δεν μπορούσε να κάνει η τότε ηγεσία της ΕΑΡ αν δεν υπήρχε η μισή ΚΕ του ΚΚΕ και όλοι εμείς που δουλέψαμε επί μήνες, λειτουργώντας με κανόνες δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, για να περάσουμε τις ιδέες του ΚΚΣΕ και όχι μόνο...

Σήμερα στον ΣΥΝ για άλλη μία φορά, οι «προερχόμενοι από το ΚΚΕ» όπως αρέσκονται τα ΜΜΕ να τους αποκαλούν, προσπαθούν να πλήξουν το Κομμουνιστικό Κόμμα μέσω της πρότασής τους για συνεργασία.

Ενα προϊόν διάσπασης, όπως είναι ο ΣΥΝ, ξαναχρησιμοποιείται για να χτυπηθεί το ΚΚΕ.

Μπορεί το ΚΚΕ να θεωρήσει φερέγγυα και ειλικρινή μια πρόταση από τα στελέχη εκείνα, που οργάνωσαν και υλοποίησαν το σχέδιο διάλυσής του και λειτουργούν σήμερα σαν ηγέτες ενός αντίπαλου κόμματος;

• Ο ΣΥΝ ανήκει στην αριστερή πτέρυγα των κομμάτων που είναι αποδεκτά από το διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι κόμμα που δεν αμφισβητεί στην πράξη το καπιταλιστικό απάνθρωπο σύστημα.
• Το ΚΚΕ ανήκει στην αριστερή πλευρά της κοινωνίας, επιδιώκει την ήττα του καπιταλισμού και την εγκαθίδρυση της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Είναι προφανές ότι τα δύο αυτά κόμματα δε βρίσκονται στην ίδια όχθη.

Ασφαλώς και μπορούν, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να συνεργαστούν για διάφορα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα. Ομως δεν μπορούν να κοροϊδεύουν την κοινωνία ότι τάχα μπορούν να συγκροτήσουν ενιαίο αριστερό ριζοσπαστικό πόλο που θα αμφισβητεί επί της ουσίας το υπάρχον εκμεταλλευτικό κοινωνικοπολιτικό σύστημα. Δεν μπορούν να αποπροσανατολίζουν το λαό τα κόμματα εκείνα που σέβονται τον εαυτό τους, που έχουν αρχές.

Πού στοχεύει η πολιτική συμμαχιών των δύο κομμάτων;

• Το ΚΚΕ επιδιώκει τη δημιουργία ενός μετώπου πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που θα δρομολογήσουν και ριζικές αλλαγές στην κοινωνία.
• Ο ΣΥΝ κινείται με γνώμονα την κοινοβουλευτική του επιβίωση (βλέπε ΣΥΡΙΖΑ) και βοηθιέται ποικιλοτρόπως από τα ΜΜΕ, για να μπορεί από καλύτερες θέσεις να εκπληρώνει την ιδεολογικοπολιτική του αποστολή. Η επιμονή του για «συνεργασία» με το ΚΚΕ δείχνει την εχθρότητά του προς την Κομμουνιστική Αριστερά.

Πρόκειται για ουσιαστική διαφορά υπευθυνότητας, σοβαρότητας, εντιμότητας.

Εάν δεν έπαιζαν αυτό το παιχνίδι σε βάρος του ΚΚΕ ίσως οι επιμέρους συνεργασίες να ήταν ευκολότερες. Η ζωή όμως μας δείχνει ότι, με τα σημερινά τουλάχιστον δεδομένα, δε νοιάζονται για καμία συνεργασία που θα διευκόλυνε το λαό να απαλλαγεί από τον εναγκαλισμό των μονοπωλίων (ΗΠΑ, ΕΕ, κτλ.) και να πάρει τη ζωή στα δικά του χέρια για να αλλάξει στο μέλλον την κοινωνία.

Μπορεί ενδυματολογικά η σημερινή ηγεσία του ΣΥΝ να σηματοδοτεί τα πραγματικά όνειρά της, στην πράξη όμως θα κάνει κυρίαρχη την «επίθεση φιλίας» προς το ΚΚΕ γιατί επιδιώκει:

• Να δημιουργήσει την εντύπωση στους προοδευτικούς πολίτες ότι είναι ένα αριστερό κόμμα με την πραγματική έννοια του όρου.
• Να περάσει στη συνείδηση όσων πραγματικά ονειρεύονται μια ισχυρή Αριστερά ότι η αιτία της μη δημιουργίας της είναι το ΚΚΕ.

Για την εκπλήρωση των παραπάνω στόχων στις σημερινές συνθήκες, έγιναν και οι απαραίτητες ανακατατάξεις στην ηγεσία του.

Υπάρχει περιθώριο έστω επιμέρους συνεργασιών σήμερα στα κινήματα;

Ας δούμε μερικά παραδείγματα για να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα:

• Στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές ο ΣΥΝ προετοιμάζεται, όπως επισήμως διαλαλούν, για «αριστερή στροφή» χωρίς όμως να αποσύρει τις δυνάμεις του τώρα από την ΤΕΔΚΝΑ, την ΚΕΔΚΕ και απ' όπου αλλού πρωταγωνιστούν. Οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ στην ΤΕΔΚΝΑ έχουν εμπιστευτεί στον ΣΥΝ να ηγηθεί των κοινών προσπαθειών, της κοινής λογικής των τριών κομμάτων στην τοπ. αυτοδιοίκηση, επειδή αναγνωρίζουν στο κόμμα αυτό τον πιο γνήσιο και μαχητικό υπερασπιστή των εντολών της ΕΕ.
• Στη ΔΕΗ οι δυνάμεις του ΣΥΝ έπαιξαν και παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη μετοχοποίηση (ιδιωτικοποίηση) της επιχείρησης και το ίδιο έκαναν στο σύνολο των επιχειρήσεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
• Σε ό,τι αφορά την προώθηση και την αποδοχή των στρατηγικών επιλογών της ΕΕ ο απλός κόσμος του ΠΑΣΟΚ είναι σαφώς αριστερότερα από την ηγεσία του ΣΥΝ.
• Για το κατάπτυστο σχέδιο Ανάν ο πρόεδρος του ΣΥΝ μαζί με τον Γ.Α.Π είπαν το δικό τους ΝΑΙ μπροστά στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Οπως ο κάθε ελεύθερος πολίτης έτσι και το κάθε κόμμα πρέπει να προωθεί την πολιτική και φιλοσοφία που πιστεύει ότι είναι σωστή, ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα του λαού. Με αυτή την έννοια σέβομαι απολύτως και την πολιτική του ΣΥΝ και την επιλογή του κάθε μέλους του ξεχωριστά. Το ζήτημα δεν εκεί, αλλά στο εάν η πολιτική αυτή μπορεί να αποτελέσει πεδίο κοινής πορείας με το ΚΚΕ όπως ισχυρίζονται οι κάθε φορά ηγέτες της Κουμουνδούρου.

Μπορεί το ΚΚΕ να συμπράξει με τον ΣΥΝ για την προώθηση ανάλογων πολιτικών και λογικών όπως οι παραπάνω;

Απαιτείται κυρίως ιδεολογική προσπάθεια.

Και τι θα κάνουν οι πραγματικοί αριστεροί που έχουν εγκλωβιστεί στον περίγυρο του ΣΥΝ;

Οι συνθήκες έχουν ως ένα βαθμό ωριμάσει και δυνάμεις που παλαιότερα υπεράσπιζαν επί πολλά χρόνια την κοσμοθεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού μπορούν να ξαναπεράσουν το ποτάμι, όχι με όρους κομματικούς ή οργανωτικούς αλλά με την πεποίθηση ότι η δική τους ιδεολογική επαναδραστηριοποίηση θα ωθήσει την κοινωνία, έστω και λίγο, μπροστά.

Είναι στην ευχέρεια του ΚΚΕ να αναπτύξει τέτοια ιδεολογική προσπάθεια που θα προσελκύει και θα προσανατολίζει ακόμα πιο καθαρά αυτό το ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας. Τη δουλιά αυτή δεν μπορούν να την κάνουν οι ΚΟΒ από μόνες τους, είτε γιατί δεν μπορούν είτε γιατί δεν είναι στις επιλογές τους για κατανοητούς και μη λόγους.

Ενίσχυση της ΚΟΒ από την ΚΕ του Κόμματος σημαίνει ότι τα στελέχη της ηγεσίας μαζί με τις οργανώσεις θα ανοίξουν αποφασιστικά την ιδεολογική παρέμβαση στην κοινωνία και θα απαντήσουν στα δικά της ερωτήματα.

Πέρα από τα όποια αποτελέσματα, το σίγουρο είναι ότι θα βοηθήσουν επί της ουσίας την κάθε ΚΟΒ ξεχωριστά, να μετατραπεί σε ιδεολογικό οχυρό για να αρχίσει κάποτε να κάνει και τις δικές της ιδεολογικές δράσεις μέσα στην κοινωνία, προωθώντας βεβαίως την ενιαία αντίληψη που τα Συνέδρια των Κομμουνιστικών Κομμάτων εξασφαλίζουν.

Παναγιώτης Κυριακόπουλος