Την ευκαιρία να αναπτύξουν «αλυσίδες» δομών αποασυλοποίησης έδωσε σε ορισμένους η εμπορευματοποίηση αυτής της διαδικασίας μέσα απ' το πρόγραμμα «Ψυχαργώς», καθώς δεν έγινε σχεδιασμένα μέσα από δημόσιες δομές. Την πολιτική αυτή ξεκίνησε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και συνεχίζει η κυβέρνηση της ΝΔ διαπραγματευόμενη με την Ευρωπαϊκή Ενωση την παράταση των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων μέχρι και 30 μήνες - από 18 που είναι τώρα.

Υπάρχουν κάποιοι που έχουν αναπτύξει μέχρι εφτά δομές αποασυλοποίησης είπε χτες ο ειδικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας Μ. Τζαφέρης στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Το σύνολο των προγραμματισμένων δομών είναι 215 (55 οικοτροφεία, 11 ξενώνες, 46 διαμερίσματα) αλλά λειτουργούν μόνο 112. Απ' αυτά, 51 είναι ΝΠΙΔ (50 οικοτροφεία και 1 ξενώνας) και τα υπόλοιπα ΝΠΔΔ (5 οικοτροφεία, 10 ξενώνες και 46 διαμερίσματα).

Φαίνεται, δηλαδή, ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα στρέφεται στα οικοτροφεία όπου το μέσο μηνιαίο κόστος είναι 40.000 ευρώ - έναντι 20.000 ευρώ στα Δημόσια - και στους ξενώνες όπου το μέσο μηνιαίο κόστος είναι 25.000 ευρώ -έναντι 17.000 ευρώ στα δημόσια. Τα 46 διαμερίσματα είναι όλα δημόσια.

Το μέσο μηνιαίο κόστος ανά άτομο είναι 3.000 για τις ιδιωτικές δομές, οι οποίες - όπως είπε ο υπουργός Υγείας Ν. Κακλαμάνης - δεν έχουν ούτε άδειες λειτουργίας, ούτε έχουν υπογράψει και τις προβλεπόμενες απ' το νόμο συμβάσεις.

Μέχρι στιγμής, το σύνολο των αποασυλοποιημένων - χωρίς πάντα να πληρούνται οι ουσιαστικοί όροι αποασυλοποίησης - είναι μόλις 800 άτομα απ' τα 4.500 που βρίσκονται στα ψυχιατρεία, σύμφωνα με τον Μ. Τζαφέρη. Ομως, σύμφωνα με τα στοιχεία που περιέχονται στην έκθεση για το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης είναι καταγεγραμμένοι μόνο 217 συνολικά στις δημόσιες και ιδιωτικές δομές αποασυλοποίησης.

Το υπουργείο Υγείας, όπως είπε ο Μ. Τζαφέρης, διαπίστωσε - πέρα απ' την έλλειψη της άδειας - πάμπολλες παρατυπίες με κυριότερη εκείνη της απασχόλησης επιστημονικού προσωπικού σε πολλές δομές και με δελτίο παροχής υπηρεσιών.

Οταν οι δημοσιογράφοι έθεσαν θέμα για τις εξευτελιστικές αμοιβές που φτάνουν μέχρι και 600 ευρώ στις ιδιωτικές δομές ο Ν. Κακλαμάνης ζήτησε συγκεκριμένες καταγγελίες για να ερευνήσει το θέμα. Ωστόσο, όμως, στα δημοσιογραφικά γραφεία έχουν φτάσει καταγγελίες ότι και αυτά τα 600 ευρώ ή το Δώρο του Πάσχα, «κόπηκαν στο μισό», γιατί σταμάτησαν τα κοινοτικά κονδύλια. Ετσι, οι ιδιώτες επικαλούμενοι τις περικοπές των κοινοτικών κονδυλίων, βρήκαν την εύκολη λύση στις περικοπές των αποδοχών των εργαζομένων.

Συνολικά για το 2005 χρειάζονται επιπλέον 40 εκ. ευρώ για τις δομές του προγράμματος «Ψυχαργώς», τα οποία, όπως δήλωσε ο Ν. Κακλαμάνης, ευελπιστεί ότι θα τα εγκρίνει το υπουργείο Οικονομικών.