Ο Δον Κιχώτης, το «Κοριτσάκι με τα σπίρτα» και το άγαλμα της Ελευθερίας... «συγκατοίκησαν» πριν από λίγο καιρό σε έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «για την εφαρμογή της στρατηγικής πληροφόρησης και επικοινωνίας» της ΕΕ.

Πιο συγκεκριμένα, ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες («Δον Κιχώτης») και ο Χανς Κρίστιαν Αντερσεν (ο δημιουργός του γνωστού παραμυθιού για το κοριτσάκι με τα σπίρτα) χρησιμοποιήθηκαν από τον συντάκτη της εν λόγω έκθεσης σε ένα από τα συμπεράσματά του: «Η Αμερική μπορεί να είναι σε θέση να πουλά το Αγαλμα της Ελευθερίας ως εμπορική εικόνα ή τη διαφημιστική ιδέα της "χώρας των ευκαιριών", εντούτοις δε θα μπορέσει ποτέ να διεκδικήσει τον έναστρο γαλαξία ανθρώπινης μεγαλοφυίας που μόνο η Ευρώπη μπορεί»! Πριν ...«δακρύσετε» από τη «συγκίνηση» διαβάστε προς τι ο τόσος «ποιητικός» οίστρος των υπαλλήλων του κεφαλαιοκρατικού, ιμπεριαλιστικού μορφώματος που «βαφτίστηκε» Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στην έκθεση περιλαμβάνονται «εποικοδομητικές ιδέες που θα συμβάλουν στην προώθηση μιας αποτελεσματικότερης στρατηγικής πληροφόρησης για το μέλλον». Διότι η ΕΕ ανακαλύπτει ότι «το επίπεδο γνώσης του κοινού περί βασικών ευρωπαϊκών θεμάτων είναι αξιοθρήνητο». Ως «αξιοθρήνητο» θεωρεί η ΕΕ το ότι «μόνο το 25% των ατόμων γνωρίζει για την ύπαρξη του ύμνου της Ενωσης και σχεδόν οι μισοί πιστεύουν ότι η κύρια έδρα των θεσμικών οργάνων βρίσκεται στο Στρασβούργο».

Μέχρι εδώ φαίνεται ότι η ΕΕ ετοιμάζει ένα σχέδιο του τύπου «τι είναι η πατρίδα μας». Είναι και τέτοιο και τα πράγματα θα μπορούσαν να παραμείνουν στο πεδίο του γελοίου... αν δεν ήταν επικίνδυνα. Διότι η ΕΕ εκτιμά ότι «οι θεμιτές προσδοκίες των πολιτών να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη της Ενωσης θα εκπληρωθούν μόνο αν καταφέρουμε να αγγίξουμε τα αισθήματα των ανθρώπων». Ως γνωστόν, στο πεδίο των «αισθημάτων» χρησιμοποιείται η τέχνη και στο πεδίο της «πληροφόρησης», τα ΜΜΕ και η εκπαίδευση. Με την έκθεση αυτή, η ΕΕ επιχειρεί να συστήσει έναν μεγάλο μηχανισμό ελέγχου των λαών σε όλες τις εκφάνσεις του εποικοδομήματος. Στόχος είναι να εμπεδωθεί το ιδεολόγημα της «οικοδόμησης» ενός «κοινού μέλλοντος, βασισμένο σε κοινές αξίες», οι οποίες «προσδιορίζουν την ταυτότητα της Ευρώπης». Δηλαδή, τις καπιταλιστικές «αξίες» που επιχειρείται να μετατραπούν και σε «αξίες» της κοινωνίας.

Για το σκοπό αυτό, πρέπει να στρατολογηθούν «πρόθυμοι» διανοούμενοι και «διαμορφωτές κοινής γνώμης», καθώς και «μια σειρά προσωπικοτήτων που θα δανείσουν το πρόσωπό τους στην Ενωση». Εδώ «κολλάνε» ο Θερβάντες και ο Αντερσεν σαν παραδείγματα για τη διαμόρφωση της «κοινής ταυτότητας». Η ΕΕ, λοιπόν, χρησιμοποιεί σημαίνονται πολιτιστικά στοιχεία, απονευρώνοντάς τα από τις «ενοχλητικές» - για τη διαμόρφωση των ιδεολογημάτων της - πλευρές τους και «πλασάροντάς» τα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που πλασάρουν οι Αμερικανοί το άγαλμα της Ελευθερίας, με τη διαφορά ότι η ΕΕ θέλει να το κάνει, «διεκδικώντας τον έναστρο γαλαξία» της «ανθρώπινης μεγαλοφυίας».

Ολα αυτά, βέβαια, χρειάζονται χρήμα, γι' αυτό και η έκθεση ζητά από το κοινοβούλιο «να εκπονήσει μία πρόταση πενταετούς διάρκειας, ώστε να διασφαλιστεί η διάθεση δημοσιονομικής χρηματοδότησης για τον κατάλληλο εορτασμό όλων των σημαντικών πολιτιστικών γεγονότων».

Στο πεδίο της «πληροφόρησης», η έκθεση απαιτεί «ένα υγιές αποκεντρωμένο σύστημα πληροφόρησης που θα παρέχει πρόσβαση στις ειδικές ομάδες, στις οποίες πρέπει να απευθύνονται μηνύματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους». Και βέβαια, τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει, αν δε ληφθούν πιο «πειστικά μέτρα για την εξασφάλιση της συνεργασίας των κρατών - μελών».

Η «πλύση εγκεφάλου» των λαών της Ευρώπης που η ΕΕ «βαφτίζει» «πολιτική πληροφόρησης και επικοινωνίας» υπογραμμίζει την ανάγκη «οι ομάδες που θα αποτελέσουν στόχο κάθε ειδικής δράσης» να «επιλεχθούν προσεκτικά». Διότι η έκθεση συμπεραίνει - μετά λύπη της - ότι «ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη (σ.σ. εννοείται η ΕΕ) είναι η έλλειψη νομιμότητάς της (σ.σ. δηλαδή η νομιμοποίησή της στη συλλογική συνείδηση). Οι πολίτες πιστεύουν ότι η κοινοτική νομοθεσία δεν τους αφορά και ότι δεν έχουν καμία συμμετοχή στη δημιουργία της». Ορθώς, βέβαια, τα πιστεύουν αυτά οι «πολίτες», αλλά για την ΕΕ αποτελεί σοβαρό πρόβλημα: «Η έλλειψη αξιοπιστίας της Ενωσης προκύπτει από τη μεταφυσική ανικανότητά της να πλησιάσει κάθε έναν από τους πολίτες της», συμπεραίνει η έκθεση.

Προφανώς, ως «μεταφυσική ανικανότητα» εννοείται εδώ η «αντίφαση» που κατά την ΕΕ προκύπτει μεταξύ των μεγάλων τεχνικών δυνατοτήτων μαζικής προπαγάνδας και των πενιχρών αποτελεσμάτων. Ο συντάκτης του κειμένου εμφανίζεται εδώ να διαγράφει εντελώς αβίαστα κάθε ανάλυση των κοινωνικών φαινομένων και χωρίς ίχνος διαλεκτικής να αντιμετωπίζει τους λαούς με τον ίδιο τρόπο που θα τους αντιμετώπιζε και ένας μεσαιωνικός ιεροεξεταστής: ως εν δυνάμει «πρόβατα» προς σφαγή. Ετσι ίσως να εξηγείται και η προσφυγή σε «κλασικές» μεθόδους προπαγάνδας: τη ρουφιανιά και τον χρηματισμό: «Ενας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η επιβράβευση με χρηματικά βραβεία όσων μεταδίδουν με πιο επιτυχή τρόπο τις ιδέες και τις αξίες της Ευρώπης ή όσων αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη μετάδοση ειδήσεων για την Ενωση».

Τηλεόραση, ραδιόφωνο και διαδίκτυο είναι τα εργαλεία αιχμής της ευρωενωσιακής προπαγάνδας. Ειδικά η τηλεόραση, η οποία, σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο προτιμάται κατά 76% από τους Ευρωπαίους για την «ενημέρωσή» τους, αναδεικνύεται στην έκθεση σχεδόν σαν «υπερ-όπλο»: «Η τηλεόραση βασίζεται, πάνω απ' όλα, στο περιεχόμενο. Μία στρατηγική βασισμένη στην τηλεόραση πρέπει να διασφαλίζει ότι τα προγράμματα που θα είναι διαθέσιμα στο κοινό θα είναι προσβάσιμα, ποικίλα και υψηλής ποιότητας. Μέσω διαδικασίας υποβολής προσφορών, τα θεσμικά όργανα πρέπει να συνάψουν συμφωνία με ανεξάρτητους τηλεοπτικούς παραγωγούς, ικανούς να δημιουργήσουν δραματικές σειρές, διαγωνισμούς, ταινίες και άλλα είδη προγραμμάτων που να ταυτίζονται με τις προτιμήσεις του κοινού, να είναι προσβάσιμα και υψηλής ποιότητας και να προάγουν την ιδέα και τις αξίες της Ευρώπης».

Η ένταση, λοιπόν, της επίθεσης του κεφαλαίου στην εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα θα συνοδευτεί - ως είθισται - με συντονισμένη επίθεση στο επίπεδο του εποικοδομήματος, χρησιμοποιώντας κάθε διαθέσιμο είδος και τρόπο προπαγάνδας. Για το διαδίκτυο προβλέπεται «έξυπνη και μεθοδική τοποθέτηση συνδέσμων σε δικτυακούς τόπους υψηλής επισκεψιμότητας» ως «το μόνο που χρειάζεται για την προσέγγιση κοινού με ομοιογενές προφίλ».

Φυσικά, δε θα μπορούσε να βγει από το προπαγανδιστικό «παιχνίδι» και ο κινηματογράφος. Συγκεκριμένα, η έκθεση αναφέρει το επικουρικό κοινοτικό πρόγραμμα «MEDIA», το οποίο υποτίθεται ότι «ενισχύει» τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο (με τα γνωστά πενιχρά αποτελέσματα, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος) ως παράδειγμα εξεύρεσης πόρων για την «προσέγγιση» της ΕΕ με τους «πολίτες της»: «Πρέπει να εξεταστεί επίσης το ενδεχόμενο διάθεσης μέρους των πόρων ορισμένων κοινοτικών προγραμμάτων για την προώθηση της ευρωπαϊκής "σφραγίδας" (...) Το πρόγραμμα Media θα μπορούσε να διαθέσει μέρος των κονδυλίων του προϋπολογισμού του για τη χρηματοδότηση των καλύτερων έργων Ευρωπαίων παραγωγών, διευθυντών και διανομέων για τη διάδοση της ιδέας της Ευρώπης, οι οποίοι θα προσδιορίζονται μέσω μιας διαδικασίας πρόσκλησης υποβολής προσφορών». Εκτός από το Media κι άλλα προγράμματα θα διαθέσουν μέρος των προϋπολογισμών τους για καθαρά προπαγανδιστικούς λόγους, όπως τα προγράμματα «Νεολαία», «Πολιτισμός, «Παιδεία».

Το «κερασάκι» σε όλα τα παραπάνω είναι η εκπαίδευση: «Η πολιτική πληροφόρησης και επικοινωνίας δε θα είναι αποτελεσματική παρά μόνο εάν η γνώση για την ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα συμπεριληφθεί ως μάθημα στα σχολικά προγράμματα των κρατών - μελών»!