"Χρονιά πανεθνικής συναίνεσης και μνήμης των θυμάτων των πολιτικών διώξεων" κήρυξε το 1997 με Διάταγμά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Καζαχστάν, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ. Μετά το Διάταγμα, πριν από λίγες μέρες, η μεγαλύτερη εφημερίδα της χώρας, "Καζαχστάνσκαγια Πράβντα", δημοσίευσε την έκκληση του Κόμματος Ενότητας και Λαϊκής Συναίνεσης προς όλες τις οργανώσεις, τα πολιτικά κόμματα και κινήματα. Το κόμμα αυτό, που στην ουσία είναι προεδρικό και ιδρύθηκε με την άμεση συμμετοχή του Ναζαρμπάγεφ, καλεί τους Καζαχστανούς σε κοινωνική συναίνεση και προτείνει να κηρυχτεί μορατόριουμ στις εκδηλώσεις πολιτικής διαμαρτυρίας, τις συγκεντρώσεις, τις διαδηλώσεις και σε άλλες πράξεις, οι οποίες μπορούν τάχα να βλάψουν την κοινωνική συναίνεση.

Το Διάταγμα και η έκκληση δεν αποτελούν παρά μια προσπάθεια απόσπασης της προσοχής της κοινής γνώμης από τις θεμελιακές αντιθέσεις ανάμεσα στην εργασία και το νεοεμφανιζόμενο ιδιωτικό κεφάλαιο, κατά το πλείστον διεφθαρμένο. Αποβλέπουν, επίσης, στην παραίτηση των εργαζομένων από την πάλη για τα δικαιώματα και τις κοινωνικές κατακτήσεις της σοβιετικής εξουσίας που τους έχουν αφαιρεθεί.

Στην πρώτη αυτό το χρόνο συνέντευξη Τύπου του Συντονιστικού Συμβουλίου των πολιτικών κομμάτων και κοινωνικών κινημάτων, που συγκροτούν το συνασπισμό "Δημοκρατία", ο πρόεδρος του Εργατικού Κινήματος του Καζαχστάν "Αλληλεγγύη", Μαντέλ Ισμαϊλοφ, εξ ονόματος της οργάνωσής του απέρριψε το Διάταγμα και την έκκληση του προεδρικού κόμματος.

"Μας καλούν να απέχουμε από την πραγματοποίηση εκδηλώσεων πολιτικής διαμαρτυρίας ενάντια στις σημερινές άθλιες συνθήκες διαβίωσης, αιτιολογώντας αυτό με τη φροντίδα για κοινωνική συναίνεση και ηρεμία. Κι εμείς είμαστε υπέρ της κοινωνικής ειρήνης, αλλά με ποιους όρους; Θεωρούμε ότι τη βάση της κοινωνικής συναίνεσης δεν πρέπει να την αποτελέσει κάποια επίσημη διακήρυξη κάποιων πλευρών, διακήρυξη προθέσεων, αλλά πρακτικά μέτρα για την εξάλειψη των συγκεκριμένων αιτιών της κοινωνικής αντιπαράθεσης", τόνισε ο Ισμαϊλοφ.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους, ο Ισμαϊλοφ αναφέρθηκε στις πηγές που υποσκάπτουν την ειρήνη και την ηρεμία στην κοινωνία, όπως είναι η απότομη περιουσιακή διαστρωμάτωση του πληθυσμού στο φόντο της ορμητικής, ασυγκράτητης πτώσης της παραγωγής, ο περιορισμός των κοινωνικοοικονομικών και πολιτικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, η ανισορροπία ανάμεσα στις διάφορες δομές της εξουσίας (και, μάλιστα, υπέρ της εκτελεστικής), ο περιορισμός των δικαιοδοσιών των οργάνων της αντιπροσωπευτικής εξουσίας, η αύξηση της διαφθοράς και της εγκληματικότητας, η εξασθένηση της κοινωνικής και προσωπικής ασφάλειας, η πνευματική φτώχεια του λαού, η καταστροφή του συνηθισμένου πολιτιστικού περιβάλλοντος, καθώς και η καταστροφή των οικονομικών, πολιτιστικών και συγγενικών σχέσεων ως αποτέλεσμα της βίαιας καταστροφής της ΕΣΣΔ.

Η υπονόμευση των βάσεων της κοινωνικής συναίνεσης και ειρήνης, κατά τη γνώμη του Ιζμαϊλοφ, ήταν αποτέλεσμα του οικονομικού πειράματος, που αποκαλείται "μεταρρυθμίσεις",και επιβλήθηκε βίαια στο λαό. Σε αντίβαρο στην έκκληση του κυβερνητικού Κόμματος Λαϊκής Ενότητας, το Εργατικό Κίνημα του Καζαχστάν "Αλληλεγγύη" πρότεινε σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις, τα όργανα της εξουσίας, στις κοινωνικές οργανώσεις, να αλλάξουν αμέσως ριζικά την κοινωνικοοικονομική πολιτική προς όφελος των άμεσων παραγωγών των υλικών και πολιτιστικών αγαθών - εργατών, αγροτών και εργαζόμενης διανόησης, να σταματήσει η άνομη ιδιωτικοποίηση της παλλαϊκής περιουσίας και να γίνει έλεγχος της νομιμότητας όλων των συμφωνιών, μαζί και της προέλευσης των τοποθετημένων στην ιδιωτικοποίηση κεφαλαίων. Ο Ιζμαϊλοφ ζήτησε εξ ονόματος του Εργατικού Κινήματος να εξασφαλιστεί το προνόμιο των εργατικών κολεκτίβων στην κατοχή της παλλαϊκή περιουσίας και η αποζημίωση των απωλειών που υπέστησαν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις σαν συνέπεια της θεραπείας - σοκ, να εξαλειφθεί το χρέος για τους μισθούς και να εξασφαλιστούν τα εγγυημένα δικαιώματα των εργαζομένων στην εργασία, την ξεκούραση, την κατοικία, την παιδεία, την ιατρική περίθαλψη, την κοινωνική ασφάλιση κ.ά.

Το Εργατικό Κίνημα προτείνει να ανακατανεμηθούν οι αρμοδιότητες ανάμεσα στις δομές της εξουσίας, να γίνει το πέρασμα στην αρχή της απόλυτης ευθύνης της κυβέρνησης απέναντι στο Κοινοβούλιο, να αποκατασταθεί η κάθετη αντιπροσωπευτική εξουσία, να επεκταθεί η αρχή της ευθύνης των εκτελεστικών οργάνων απέναντι στην αντιπροσωπευτική σε όλα τα επίπεδα της κρατικής διοίκησης και να καθοριστεί ως προτεραιότητα της καζαχστανικής εξωτερικής πολιτικής η δημιουργία της ενιαίας οικονομικής ζώνης στα πλαίσια της ΚΑΚ.

Σημειώνουμε, τέλος, ότι τα ΜΜΕ αποσιώπησαν τις θέσεις του Εργατικού Κινήματος για το Προεδρικό Διάταγμα περί κοινωνικής συναίνεσης. Απλώς, η εφημερίδα "Καζαχστάνσκαγια Πράβντα", αναφερόμενη στη συνέντευξη Τύπου του Ιζμαϊλοφ, σημείωσε ότι "παρουσίασε στους δημοσιογράφους την άποψη της οργάνωσής του για την κοινωνική συναίνεση και διατύπωσε μια σειρά προτάσεις για την εξάλειψη των πηγών κοινωνικής αντιπαράθεσης". Ποιες, όμως, προτάσεις; Ας μαντέψει ο αναγνώστης.

Ναντιέζντα ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ

...."Μας καλούν να απέχουμε από την πραγματοποίηση εκδηλώσεων πολιτικής διαμαρτυρίας ενάντια στις σημερινές άθλιες συνθήκες διαβίωσης, αιτιολογώντας αυτό με τη φροντίδα για κοινωνική συναίνεση και ηρεμία"