Η πρόληψη, ο ακρογωνιαίος λίθος στον αγώνα κατά των ναρκωτικών, έχει τρία βάθρα: Την οικογένεια, το σχολειό και την κοινότητα - το χώρο δηλαδή όπου ζει και δρα ένας νέος.

Για τα δεδομένα της Ελλάδας υπάρχει και ένα τέταρτο βάθρο: Είναι η έμμεση πρόληψη που προσέφεραν - και προσφέρουν - οι θεραπευτικές κοινότητες του ΚΕΘΕΑ και της κοινότητας "18 Ανω".

Ομως για να λειτουργήσει προληπτικά και με αποτελεσματικό τρόπο αυτό το δίχτυ, χρειάζεται ένα συντονιστή - ένα διευθυντή σε μια μαζική ορχήστρα κατά των ναρκωτικών, όπου έχουν θέση όλοι κατά πως διακηρύσσει κάθε τόσο ο υφυπουργός Υγείας και αρμόδιος για τα ναρκωτικά, Μ. Σκουλάκης.

Στην πράξη όμως τι γίνεται: Η οικογένεια έχει αφεθεί στην τύχη της. Κι όχι μόνο αυτό. Αλλά άρχισε να "ξεσκονίζεται" με οικονομικά κριτήρια για να της επιβληθούν χαράτσια όσον αφορά τη συμμετοχή της στη λειτουργία των παιδικών σταθμών.

Υπάρχει μια δραματική κατάθεση στις εκδηλώσεις του ΕΣΥΝ απ' τη Μ. Χουρδάκη, καθηγήτρια της ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. "Στις μέρες μας, είπε, που προωθούμε την πρόληψη, χρειάζεται ο νέος να έχει ισχυρή προσωπικότητα, να μπορέσει να πει ο ίδιος το ΟΧΙ στο σταυροδρόμι των ναρκωτικών. Η οικογένεια μπορεί να βοηθήσει σ' αυτή την κατεύθυνση, καθώς είναι βασικός φορέας αγωγής. Χωρίς τη συμμετοχή των γονέων δεν μπορεί να γίνει πρόληψη. Γι' αυτό χρειάζεται αναβάθμιση του ρόλου της οικογένειας, να δοθεί μορφωτική βοήθεια πάνω στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Οι κοινωνικές επιστήμες τη βοηθούν με μορφωτικούς θεσμούς, όπως είναι οι Σχολές Γονέων". Και η Μ. Χουρδάκη τόνισε: "Πολλά προβλήματα που απασχολούν τα παιδιά θα μπορούσαν να λυθούν αν οι γονείς γνώριζαν κάποια πράγματα. Σχολές Γονέων υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα ιδρύθηκαν το 1962 και λειτούργησαν 134 παραρτήματα σε όλη τη χώρα. Επί 35 χρόνια δεν παρουσιάστηκε κανένα κρούσμα ναρκωτικών στις οικογένειες μέλη των οποίων παρακολουθούσαν τις σχολές. Δυστυχώς σήμερα λειτουργούν μόνο 45 Σχολές σε όλη την Ελλάδα. Οι υπόλοιπες έκλεισαν διότι οι δήμοι των περιοχών αυτών δεν άντεχαν οικονομικά. Δεν υπήρχαν χρήματα για να απασχοληθούν οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί".

Κι ενώ οι δήμοι δεν αντέχουν οικονομικά, η κυβέρνηση έρχεται να τους φορτώσει τη "συγχρηματοδότηση" των κέντρων πρόληψης που ανήγγειλε η ίδια. Εδώ και δύο χρόνια εκκρεμεί ένα τέτοιο πρόγραμμα στο Δήμο Αγίας Βαρβάρας, επεξεργασμένο απ' το περίπτερο "18 Ανω", αλλά δεν προωθείται λόγω αδυναμίας του δήμου.

Κι όχι μόνο αυτό: Αλλά μέσα απ' αυτή τη διαδικασία η κυβέρνηση επιχειρεί να εξοβελίσει τις θεραπευτικές κοινότητες:

• Μάθαμε ότι δεν επιτράπηκε στον "Πήγασο" - την κινητή μονάδα ενημέρωσης του ΚΕΘΕΑ - να μπει σε σχολείο του Αγρινίου, διότι - λέει - χρειαζόταν η έγκριση κάποιων αρμοδίων.
• Το άλλο παράδειγμα έρχεται απ' τον Πειραιά, όπου το ΚΕΘΕΑ είχε ετοιμάσει - με προγραμματική μάλιστα σύμβαση με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση - ένα εκτεταμένο πρόγραμμα πρόληψης στα δημοτικά σχολεία και γυμνάσια με ολοκληρωμένες παρεμβάσεις σε επίπεδο παιδιών, καθηγητών και γονέων.

Και ενώ η κυβέρνηση διά των αρμοδίων υπουργών έδωσε - στα λόγια - τα "μεγάλα συγχαρητήρια" στην πρωτοβουλία - και αυτοεπαινέθηκε για την υποστήριξή της προς την πρόληψη - όταν η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση προσήλθε στο αρμόδιο υπουργείο για την οικονομική υποστήριξη, τότε λοιπόν αντιμετώπισε την εξής πρόκληση: Οτι για να υπάρξει χρηματοδότηση πρέπει να ενταχθούν στον Οργανισμό Καταπολέμησης των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ).

Η Κική Λογαρά μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΕΣΥ επισήμανε στο "Ρ": "Περιμέναμε η Πολιτεία και ο ΟΚΑΝΑ να εξαγγείλει, τουλάχιστον, την προληπτική εκπαίδευση στα σχολεία της χώρας. Αυτό έκανε η Αγγλία, η οποία απ' το 1995 εισήγαγε σε όλα τα σχολεία -δημόσια και ιδιωτικά- εθνικό επιστημονικό πρόγραμμα μαθημάτων, όπου η εκπαίδευση για τα ναρκωτικά προβλέπεται σε κάθε στάδιο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης".

Τέλος, η Τοπική Αυτοδιοίκηση - με δική της ευθύνη σε πολλές περιπτώσεις - "προσαρτάται" στο άρμα των - άνευ αντικρίσματος - διαβεβαιώσεων της κυβέρνησης περί πρόληψης.

Τη δυνατότητα παρέμβασης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς θετική κατεύθυνση έδωσε ο Π. Κοσιώνης, δημοτικός σύμβουλος Πάτρας, στις εκδηλώσεις του ΕΣΥΝ. "Η καταστολή, είπε, είναι το ευκολότερο. Το δυσκολότερο, πολιτικά και ιδεολογικά, είναι να κάνεις πρόληψη και δεν έχει γίνει ποτέ μέχρι τώρα, αν εξαιρέσει κανείς το ΚΕΘΕΑ και το "18 Ανω" που με τη θεραπεία, την αντιμετώπιση που κάνουν, προσφέρουν έμμεσα και κάποια προσπάθεια στο θέμα της πρόληψης".

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Π. Κοσιώνης υπογράμμισε: "Τι πρέπει να κάνει η πολιτεία όταν ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να μην περικόψει τις κοινωνικές δαπάνες; Να πείσει τους κοινωνικούς φορείς να κάνουν τη δουλιά τους. Οι κοινωνικοί φορείς χρειάζονται στήριξη πολιτική, οικονομική και ηθική. Αγκάλιασμα της προσπάθειας, όχι σφιχταγκάλιασμα. Πριν από εννέα χρόνια, όταν ήμουν πρόεδρος στον Ιατρικό Σύλλογο της Πάτρας, ξεκίνησε μια προσπάθεια δημιουργίας κάποιων αντιστάσεων, ενώ τώρα αυτό έχει διευρυνθεί. Τις τελευταίες μέρες έγινε στην Πάτρα μια μεγάλη εκδήλωση με συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του υφυπουργού Υγείας Μ. Σκουλάκη και της προέδρου του ΟΚΑΝΑ. Η τάση ήταν να γίνει στο νομό Αχαϊας πρόγραμμα απεξάρτησης μεθαδόνης. Τελικά επιλέχτηκε το στεγνό πρόγραμμα. Και δεν έγινε, ενώ είχε ληφθεί η απόφαση, από την αντίδραση που δημιουργήθηκε".

Και ο Π. Κοσιώνης κατέληξε: "Η Τοπική Αυτοδιοίκηση διατηρεί ακόμα ορισμένα καλά στοιχεία. Μπορεί να αμβλύνει τις επιπτώσεις απ' αυτά τα κοινωνικά και οικονομικά αδιέξοδα. Εχει ένα τεράστιο πεδίο δράσης, μπορεί να αλλάξει μέχρι και την ποιότητα ζωής. Να βάλει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση για να δώσει διέξοδο. Να αναπτύξει τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, την ερασιτεχνική καλλιτεχνική δημιουργία, τα στέκια νεότητας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει τέτοιο ρόλο, να δίνει διέξοδο, να αντιπαλεύει αυτά τα φαινόμενα που εμφανίζονται".