Οπως είναι γνωστό, μετά το πόλεμο την πρωτοκαθεδρία στον καπιταλιστικό κόσμο την πήραν οι Αμερικάνοι, οι οποίοι άρχισαν πλέον να επανεκτιμούν τη σημασία της συμφωνίας στη Γιάλτα. Ετσι, ξεσηκώθηκε ένας ολόκληρος θόρυβος κριτικής σε βάρος του Ρούζβελτ, γιατί - πάντα κατά κατά τους Αμερικάνους - υπήρξε διαλλακτικός και πολύ υποχωρητικός στη Γιάλτα απέναντι στην ΕΣΣΔ. Γεγονός που φανερώνει ταυτόχρονα την ιστορική σημασία της συμφωνίας και το πραγματικό, βαθιά δημοκρατικό και ωφέλιμο για τους λαούς περιεχόμενό της. Ο Αμερικάνικος ιμπεριαλισμός δεν μπορούσε να χωνέψει ότι είχε απέναντί του ως αποτέλεσμα του πολέμου μια ισχυρή Σοβιετική Ενωση κι ένα ολόκληρο σοσιαλιστικό σύστημα. Μέμφθηκαν τον νεκρό πλέον Ρούζβελτ, τρία χρόνια μετά τον θάνατό του, γιατί παραχώρησε τόσο μεγάλη ζώνη κατοχής της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, γιατί αποδέχτηκε στη Γιάλτα τη λύση του πολωνικού που προαναφέραμε, γιατί εγκλωβίστηκε στο αίτημα για είσοδο της ΕΣΣΔ στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας κάνοντας τόσες παραχωρήσεις ενώ αρκούσε η ατομική βόμβα για την ιαπωνική συνθηκολόγηση, γιατί έθεσε τη Μαντζουρία υπό σοβιετική επιρροή δίνοντας τη δυνατότητα στη Σοβιετική Ενωση να βρίσκεται σε απόσταση ανάσας από το κινέζικο κομμουνιστικό κίνημα και να το βοηθάει. (Βλέπε: Α. Ι. Κοραντή: "Τεχεράνη - Γιάλτα - Πότσνταμ", σελ. 496 - 500). Πολλά ειπώθηκαν τότε - ιδιαίτερα επικριτικά - για την πολιτική και τις ευθύνες του Ρούζβελτ. Οτι ήταν άρρωστος στη Γιάλτα και δεν καταλάβαινε τι έκανε, ότι δε φταίει αυτός αλλά ο Στάλιν που καταπάτησε τα συμφωνηθέντα κοκ. Γεγονός είναι πάντως, ότι ανάμεσα στα πολλά, το κύριο που προωθήθηκε - κυρίως ως προπαγάνδα για τον εγκλωβισμό των λαών και την κατασυκοφάντηση της Σοβιετικής Ενωσης στα μάτια τους - ήταν ο μύθος περί μοιράσματος του κόσμου σε σφαίρες επιρροής. Μετατρέποντας μάλιστα το θέμα αυτό σε βασικό αντικείμενο της Διάσκεψης της Γιάλτας. Ενας μύθος που ακούγεται και σήμερα, αλλά επειδή δεν είναι και τόσο αναγκαίος, αρχίζει να υποχωρεί και ακούγονται και ορισμένες αλήθειες. (Βλέπε: "Το Βήμα" της περασμένης Κυριακής, 5/2/1995).

Η πραγματικότητα είναι ότι τέτοιο θέμα δεν υπήρξε καν στη διάσκεψη της Γιάλτας. Αντίθετα, η όλη συμπεριφορά και πρακτική της σοβιετικής αντιπροσωπείας ήταν απολύτως εχθρική προς κάθε τέτοια σκέψη. Γεγονός, άλλωστε, απόλυτα φυσιολογικό, αφού το οποιοδήποτε τέτοιο εγχείρημα - εκτός του αντιλαϊκού του χαρακτήρα - θα περιόριζε και θα αποδυνάμωνε το ρόλο των πλατειών και ισχυρών αντιφασιστικών - πατριωτικών κινημάτων της δυτικής Ευρώπης. Κινήματα που θα ήταν αντικειμενικά και εν δυνάμει σημαντικοί σύμμαχοι της Σοβιετικής Ενωσης στη δημιουργία μιας σαφώς καλύτερης από την προπολεμική, μεταπολεμικής κατάστασης σε όλο τον κόσμο.

Εν συντομία χρειάζεται επίσης να πούμε δυο λόγια και για τα περίφημα χαρτάκια του Τσόρτσιλ, τα οποία πολλοί - είτε από άγνοια είτε για λόγους σκοπιμότητας - θεωρούν ότι αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης και συμφωνίας στη Γιάλτα. Πρόκειται ουσιαστικά για την αποθέωση του μύθου, αφού ο ίδιος ο Βρετανός πρωθυπουργός ξεκαθαρίζει στα απομνημονεύματά του ότι τα χαρτάκια με τα ποσοστά μοιράσματος του κόσμου τα παρουσίασε στον Στάλιν για πρώτη και τελευταία φορά στη συνάντηση που είχε μαζί του στις 9/10/1944 στη Μόσχα. Στη Γιάλτα καμιά νύξη δεν έγινε ούτε από τον Τσόρτσιλ, ούτε από κανέναν άλλον για χαρτάκια, για ποσοστά και σφαίρες επιρροής.

Βέβαια, όταν οι αστοί ιστορικοί της προπαγάνδας αναγκάζονται να αναγνωρίσουν πως η Γιάλτα δεν έχει σχέση με το δήθεν μοίρασμα του κόσμου, ισχυρίζονται ότι αυτό συμβαίνει γιατί η μοιρασιά τελείωσε τον Οκτώβρη του '44 στη Μόσχα. Φυσικά, πέρα από εικασίες τραβηγμένες από τα μαλλιά και τη μαρτυρία του Τσόρτσιλ, δεν παρουσιάζουν κανένα άλλο στοιχείο που να επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό τους. Τα βρετανικά, επίσης, ντοκουμέντα που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα - και στα οποία περιλαμβάνονται και τα πρακτικά της συνάντησης Τσόρτσιλ - Στάλιν στη Μόσχα στις 9/10/1944 - δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι το μοίρασμα του κόσμου, που τάχα έγινε σ' αυτή τη συνάντηση, είναι ένας ακόμα μύθος των ιμπεριαλιστών και τίποτα παραπάνω.