Κυριακή 12 Μάρτη 1995
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Από τις μικρές αγγελίες στις πολυεθνικές διαφημίσεις

Η διαφήμιση εμφανίστηκε το 17ο αιώνα. Εκείνη περίπου την εποχή άρχισαν να κυκλοφορούν σε τακτική βάση στις μεγάλες πόλεις της Βρετανίας ειδησεογραφικά φυλλάδια. Οι διαφημίσεις της εποχής έμοιαζαν με ό,τι σήμερα θα λέγαμε μικρές αγγελίες και περιλάμβαναν αγγελίες βιβλιοπωλών, κατασκευαστών περούκας, εμπόρων, αναγγελίες για αγορές και πανηγύρια. Οι σημαντικότερες όμως διαφημίσεις ήταν εκείνες που αφορούσαν τα πρώτα αυτοσχέδια φάρμακα και τις "θαυματουργές" θεραπείες.

Περίπου από τα μέσα του 17ου αιώνα εμφανίστηκαν τα πρώτα δείγματα της διαφημιστικής ρητορικής που θα αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια. Στην πρώτη δεκαετία του 19ου αιώνα διευρύνθηκε το εμπόριο, καταργήθηκε ο φόρος διαφήμισης στον Τύπο και αυξήθηκε η χρήση των φέιγ βολάν και των αφισών. Παράλληλα, εμφανίζεται η "τέχνη" της συγγραφής διαφημιστικών κειμένων. Οι έμποροι προσλάμβαναν ακόμη και ποιητές για να γράψουν στιχάκια που επαινούσαν τα προϊόντα τους. Το πρώτο προϊόν που διαφημίστηκε σε ολόκληρη τη Βρετανία ήταν μάλλον το βερνίκι παπουτσιών του Warren. Η μέθοδος εκθειασμού των προϊόντων επεκτάθηκε και σε βασιλείς της Ευρώπης, όλες οι τάξεις των ευγενών αναφέρονταν ως πιστοποιητές της αξίας των.

Οπως σήμερα έτσι και τότε χρησιμοποιούσαν εικόνες ημίγυμνων γυναικών για τη διαφήμιση ευρείας γκάμας προϊόντων από κομπινεζόν έως τσιγάρα. Στα τέλη του 19ου αιώνα η διαφήμιση επεκτάθηκε σε όλες τις σελίδες των εφημερίδων, ενώ πολλοί άνθρωποι ένιωσαν έκπληξη όταν αντίκρισαν διαφημίσεις στις κουρτίνες εξόδου κινδύνου των θεάτρων.

Τον 20ό αιώνα η διαφήμιση προσέγγιζε όλο και περισσότερο το κέντρο της οικονομίας και υιοθετήθηκαν νέοι τρόποι προσέλκυσης και πειθούς του κόσμου. Τώρα πια βασίζονταν σε αμερικανικές τεχνικές που περιλάμβαναν τη χρήση της νέας επιστήμης, της ψυχολογίας.

Η οικονομική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του '20 και καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '30, είχε ως συνέπεια την κάμψη της βιομηχανικής δραστηριότητας, επακόλουθα και των διαφημίσεων. Για ορισμένους όμως οι επιχειρήσεις άνθισαν, αφού σε μια περίοδο οικονομικής ζοφερότητας και ανασφάλειας μεγάλη πέραση είχαν τα προϊόντα και φυσικά οι διαφημίσεις τονωτικών για τα νεύρα... Οταν ξεπεράστηκε η κρίση οι διαφημιστές για να διεγείρουν το ενδιαφέρον των καταναλωτών σκέφτηκαν να προσφέρουν μια επιπλέον υπηρεσία, την έρευνα αγοράς. Η έρευνα αγοράς χρησιμοποιήθηκε για να υπολογίσει την επιρροή της διαφήμισης, των μέσων και τα κίνητρα του καταναλωτή.

Μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο η διαφήμιση εξαπλώθηκε ραγδαία, παράλληλα με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Η τηλεόραση εξασφαλίζει ένα τεράστιο κοινό πιθανών καταναλωτών, ενώ ο συνδυασμός ήχου και εικόνας εξασφαλίζει στο μήνυμα μεγάλη δύναμη και αντίκτυπο. Η διαφήμιση κατέστη διεθνής επιχείρηση τα τελευταία σαράντα χρόνια. Η Μέκκα της διαφημιστικής βιομηχανίας είναι η Μάντισον Αβενιου στη Νέα Υόρκη και οι εταιρίες της, ή μάλλον η αυτοκρατορία της, απλώνεται σε όλον τον κόσμο. Πολλές διαφημίσεις παράγονται στις ΗΠΑ και εξάγονται σε άλλες χώρες όπου τροποποιούνται ελαφρά για να ταιριάζουν στις τοπικές περιστάσεις. Οι 12 μεγαλύτερες εταιρίες στις ΗΠΑ είναι και οι μεγαλύτερες εταιρίες στον κόσμο. Στη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τον Καναδά και την Αυστραλία περισσότερες από τις μισές διαφημιστικές εταιρίες περιέρχονται ή είναι θυγατρικές κάποιας από τις μεγάλες αμερικάνικες εταιρίες. Σε πολλές ευρωπαϊκές, ασιατικές και νοτιοαμερικανικές χώρες, η μεγαλύτερη εταιρία είναι παράρτημα κάποιας αμερικανικής.

Η προοπτική που διαγράφεται είναι η όλο και μεγαλύτερη διείσδυση των διαφημιστών στα μέσα ενημέρωσης με δυνατότητα περισσότερης διαφήμισης και μεγαλύτερων ακροατηρίων μέσω της δορυφορικής τηλεόρασης.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ