Το έδαφος για την υποχρεωτική στράτευση των γυναικών προετοιμάζει το νομοσχέδιο περί Παλλαϊκής Αμυνας (ΠΑΜ) που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Αμυνας και αναμένεται μέχρι το τέλος του χρόνου να περάσει από τη Βουλή. Το εν λόγω νομοσχέδιο με την καθιέρωση του θεσμού της ΠΑΜ προωθεί τη στρατιωτικοποίηση ολόκληρης της κοινωνίας στο όνομα της Εθνικής Αμυνας και δίνει το πλαίσιο μέσα στο οποίο υπάρχει κίνδυνος να αναπτυχθούν διαφόρων ειδών παραστρατιωτικές οργανώσεις με άλλοθι την ΠΑΜ, ενώ τίποτα δεν αποκλείει τη μετατροπή του θεσμού ακόμα σε μηχανισμό ενίσχυσης των κατασταλτικών μηχανισμών.

Από την πλευρά του υπουργείου Αμυνας πάντως γίνεται προσπάθεια να υποβαθμιστεί το όλο θέμα, με τη διαβεβαίωση ότι αυτό που ουσιαστικά επιδιώκεται είναι η οργάνωση και η κινητοποίηση του πληθυσμού σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για στράτευση των γυναικών. Ο υπουργός Αμυνας, Α. Τσοχατζόπουλος, σε χτεσινές του δηλώσεις υποστήριξε ότι η ΠΑΜ αφορά την κινητοποίηση του συνόλου του πληθυσμού για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσεων και επικέντρωσε το ενδιαφέρον στις παραμεθόριες περιοχές. Ωστόσο, σύμφωνα με το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά.

Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο προβλέπεται η υποχρεωτική συμμετοχή στην ΠΑΜ όλου του ενεργού πληθυσμού και των δύο φύλων. Σύμφωνα δε με όσα κυκλοφόρησαν η εκπαίδευση θα διαρκεί μια βδομάδα το χρόνο και η αρχή θα γίνει από τις παραμεθόριες περιοχές. Βασικοί φορείς σχεδιασμού και υλοποίησης της ΠΑΜ είναι το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμυνας και το Γενικό Επιτελείο Στρατού, οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και οι ΟΤΑ πρώτης βαθμίδας. Παλλαϊκή Αμυνα, σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται στο νομοσχέδιο, "είναι η ενεργός συμμετοχή στην Εθνική Αμυνα του διαθέσιμου τοπικού ανθρώπινου δυναμικού και των δύο φύλων που μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του και δε συμμετέχει στη συμπλήρωση των Ενόπλων Δυνάμεων και της Εθνοφυλακής".

Η ΠΑΜ οργανώνεται από τον καιρό ειρήνης και έχει κύρια αποστολή σε περιόδους πολέμου επιστράτευσης ή έντασης την τοπική άμυνα, την πολιτική άμυνα και την πολιτική προστασία. Ως τοπική άμυνα νοείται η αντιμετώπιση ενεργειών του εχθρού με ενεργητικά και παθητικά μέσα από τις Μονάδες ή Τμήματα ΠΑΜ στις περιοχές που συγκροτούνται ή κοντά σε αυτές.

Στα πλαίσια της ΠΑΜ συγκροτούνται Μονάδες και Τμήματα σε κάθε δήμο ή κοινότητα με μέριμνα και εποπτεία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις των παραμεθόριων περιοχών (Ανατολικό Αιγαίο, Δωδεκάνησα, Θράκη, Μακεδονία, Ηπειρος) δύναται σε καιρούς πολέμου, επιστράτευσης ή έντασης να παρέχεται οπλισμός σε κλιμάκια Μονάδων ή Τμημάτων της ΠΑΜ μετά από έγκριση του ΚΥΣΕΑ.

Υποχρέωση για συμμετοχή στην ΠΑΜ έχουν οι παρακάτω:

α. Νέοι και νέες ηλικίας από το 16ο έτος συμπληρωμένο μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους τους εθελοντικά.

β. Οι άρρενες ηλικίας από το 18ο έτος συμπληρωμένο μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους τους, πλην αυτών που υπηρετούν στις ΕΔ, στις Μονάδες Εθνοφυλακής και στα Σώματα Ασφαλείας και αυτών που είναι ενταγμένοι στα σχέδια επιστράτευσης.

γ. Οι γυναίκες ηλικίας από το 18ο έτος συμπληρωμένο μέχρι τη συμπλήρωση του 50ού έτους τους.

δ. Εθελοντικά άνδρες και γυναίκες άνω των 65 και 50 ετών αντίστοιχα.

Εξαιρούνται:

α. Οι γυναίκες που είναι έγκυες, μητέρες τέκνων μέχρι 12 ετών, ή πολύτεκνες.

β. Οσοι εξυπηρετούν άτομα με ειδικές ανάγκες και ασθενείς ή υπερήλικες που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν.

γ. Οσοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους για λόγους υγείας.

δ. Οσοι τυγχάνουν αναστολής κατάταξης σύμφωνα με τις διατάξεις του ισχύοντος νόμου περί αναστολών κατάταξης.

Η κινητοποίηση των Μονάδων ή Τμημάτων ΠΑΜ σε περιόδους πολέμου, επιστράτευσης ή έντασης μπορεί να είναι μερική ή γενική και πραγματοποιείται στα πλαίσια του συστήματος χειρισμού κρίσεων με απόφαση του ΚΥΣΕΑ επί θεμάτων τοπικής και πολιτικής άμυνας και με απόφαση του γγ Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Εσωτερικών ή του γγ της οικείας περιφέρειας ή σε επείγουσες περιπτώσεις του νομάρχη επί θεμάτων Πολιτικής Προστασίας.

Η κινητοποίηση Μονάδων ή Τμημάτων ΠΑΜ σε περιόδους ειρήνης μπορεί να πραγματοποιηθεί με απόφαση των υπουργών Εθνικής Αμυνας και Δημόσιας Τάξης επί θεμάτων Πολιτικής Αμυνας και με απόφαση του γγ Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Εσωτερικών ή του γγ της οικείας περιφέρειας, ή σε άκρως επείγουσες περιπτώσεις του νομάρχη επί θεμάτων Πολιτικής Προστασίας. Επίσης, σε περιόδους ειρήνης με απόφαση του υπουργού Εθνικής Αμυνας για εκτέλεση προγραμματισμένης άσκησης και σε ημερομηνίες που προβλέπονται από το πρόγραμμα εκπαιδεύσεως.

Ο οπλισμός και τα πυρομαχικά προέρχονται από τα αποθέματα των ΕΔ. Φυλάσσονται στις εγκαταστάσεις της πλησιέστερης μονάδας των ΕΔ ή της πλησιέστερης αστυνομικής ή λιμενικής αρχής.

Παρ' όλο που η ένταξη στην ΠΑΜ του μη στρατεύσιμου πληθυσμού υποτίθεται ότι βασίζεται στην επιθυμία και στην ελεύθερη βούλησή του να συμβάλει στην άμυνα της περιοχής του, στο νομοσχέδιο στο όνομα της διασφάλισης της επιτυχίας του θεσμού προβλέπονται συγκεκριμένες κυρώσεις "που θα χρησιμοποιηθούν σαν έσχατο μέσο, αφού ληφθούν υπόψη οι λόγοι ανώτερης βίας". Συγκεκριμένα, όποιος αρνείται να παραλάβει το φύλλο παλλαϊκής πρόσκλησης της ΠΑΜ τιμωρείται με φυλάκιση από έξι μήνες έως ένα έτος.Ενώ όποιος καλείται και δεν παρουσιαστεί την καθορισμένη ημερομηνία τιμωρείται σε καιρό ειρήνης με φυλάκιση μέχρι ένα έτος, σε καιρό δε επιστράτευσης ή πολέμου με φυλάκιση μέχρι τριών ετών.