"Κάθε φορά που η Ινδία έχει προβλήματα", σάρκαζε πριν λίγες μέρες ο ανταποκριτής του "Ασοσιέιτεντ Πρες" στο Νέο Δελχί, "διοργανώνονται εκλογές". Φαίνεται ότι τα προβλήματα της χώρας έχουν πολλαπλασιαστεί, διότι τον ερχόμενο Φλεβάρη, για δεύτερη φορά μέσα σε 18 μήνες, πάνω από 590 εκατομμύρια ψηφοφόροι θα κληθούν να επιλέξουν ανάμεσα σε 14.000 υποψηφίους για τις 543 έδρες της Λοκ Σάμπα - της Ινδικής Βουλής.

Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Ηνωμένου Μετώπου (συνασπισμός 14 κομμάτων), υπό τον Ιντερ Κουμάρ Γκιουράλ,αποδείχτηκε βραχύβια, καθώς το Κόμμα του Κονγκρέσου απέσυρε στα τέλη Νοέμβρη τη στήριξή του σ' αυτήν, κι ο Πρόεδρος της χώρας αναγκάστηκε, ελλείψει επαρκούς εναλλακτικής κυβερνητικής λύσης, να διαλύσει την 14η Βουλή.

Οι εκλογές, που θα κοστίσουν στη χώρα 400 εκατομμύρια δολάρια, ήταν ανεπιθύμητες για σχεδόν όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Πολύ περισσότερο αφού στη δεδομένη στιγμή ουδείς δείχνει ικανός να πλειοψηφήσει...

Το Κόμμα του Κονγκρέσου,το οποίο κατηγορήθηκε ότι "έριξε την κυβέρνηση απλώς και μόνο για να επανέλθει στην εξουσία" (παρά την επίσημη ρητορική του περί της υπόθαλψης της δολοφονίας, το 1991, του άλλοτε ηγέτη του Ρατζίβ Γκάντι από το κόμμα Δημοκρατικό Κίνημα Ντραβίντα,που αποτέλεσε και την αφορμή πτώσης του Ηνωμένου Μετώπου), αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα στην προσπάθεια σύναψης συμμαχιών και επιλογής προσώπων ικανών να φέρουν περισσότερες ψήφους.

Αφ' ενός, τα 14 κόμματα που απαρτίζουν το Ηνωμένο Μέτωπο δείχνουν εντυπωσιακή συνοχή, αρνούμενα το ένα μετά το άλλο συμμαχία με το Κονγκρέσο. Τελευταίο, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας "Τάιμς της Ινδίας" (12/12), το κόμμα Σαματζουάντι,ο ηγέτης του οποίου δήλωσε πως αποκλείει συμμαχία έστω και σε επίπεδο κρατιδίων. Η άποψη των κομμάτων αυτών είναι ότι το Κονγκρέσο είναι "λιγότερο δαίμονας" από τους εθνικιστές Ινδουιστές, αλλά "παραμένει δαίμονας".

Αφ' ετέρου, η προσπάθεια του Κονγκρέσου (το οποίο σχεδόν μονοπωλεί την εξουσία από την ανεξαρτησία της Ινδίας, 50 χρόνια πριν) να εντάξει στο άρμα του τη χήρα του Ρατζίβ, τη "σφίγγα" Σόνια Γκάντι,ως ηγετικό του στέλεχος, απέτυχε. Η Ιταλίδα επιμένει να απέχει της πολιτικής, γεγονός που αφαιρεί από το Κονγκρέσο τη δυνατότητα να ισχυριστεί πως "συνεχίζει την παράδοση" των Γκάντι.

Πέραν των προσώπων και των "μικροπολιτικών", ένα σημαντικό στοιχείο της πολιτικής που θα συνδεθεί με τις εκλογές, όπως εκτιμά η εβδομαδιαία επιθεώρηση "Εκόνομιστ" (13/12), θα είναι η τοποθέτηση των υπαρχουσών δυνάμεων όσον αφορά τη θρησκευτική/ εθνικιστική σύγκρουση ινδουιστών και μουσουλμάνων.

Οι εκρήξεις βομβών σε τρία τρένα στη Νότια Ινδία την 6η του Δεκέμβρη, οι οποίες κόστισαν τη ζωή 11 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 70, έφερε στο νου πολλών συνειρμούς "εκδίκησης" των μουσουλμάνων για την κατεδάφιση ενός τεμένους στην Αγιόντχα, πριν 5 χρόνια. Η ευθύνη αναλήφθηκε από μια άγνωστη οργάνωση, την "Ισλαμική Δύναμη Αμυνας" (Islamic Defence Force ή IDF). Το γεγονός της τροφοδότησης αυτού του "εμφυλίου εν αναμονή" με... φρέσκο αίμα, θα επισκιάσει ούτως ή άλλως την προεκλογική εκστρατεία, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Φλεβάρη.

Οι μουσουλμάνοι αποτελούν μόλις το 12% του τεράστιου πληθυσμού της Ινδίας. Πλην όμως, πολλές βουλευτικές έδρες κρίνονται με διαφορές του 1%, γεγονός που σημαίνει ότι κάθε ψήφος τους έχει καθοριστική σημασία.

Πολιτικοί εκπρόσωποι των μουσουλμάνων - κοινοβουλευτικοί κι εξωκοινοβουλευτικοί - κατηγορούν το κόμμα του Κονγκρέσου ότι μερολήπτησε σκανδαλωδώς πριν πέντε χρόνια, κλείνοντας τα μάτια στην κατεδάφιση του ναού στην Αγιόντχα από τους φανατικούς ινδουιστές. Η εχθρότητα των μουσουλμάνων έχει κοστίσει στο Κόμμα του Κονγκρέσου πολλές έδρες στη Βόρεια Ινδία. Πιο εχθρικοί ακόμη είναι οι μουσουλμάνοι έναντι του ινδουιστικού εθνικιστικού κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα (Bharatiya Janata Party ή BJP), το οποίο "ενθάρρυνε" την καταστροφή του τεμένους.

Μπορεί η καινούρια δύναμη που λέγεται BJP να έχει εκτοξευτεί από τις δύο έδρες, που είχε το 1984, στις 120 το 1991 και τις 160 στις τελευταίες εκλογές του 1996, αλλά οι ψήφοι των φανατικών ινδουιστών πολύ δύσκολα θα επιτρέψουν στο κόμμα να κατακτήσει 273 βουλευτικές έδρες, δηλαδή την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή. Οι φανατικοί δεν είναι τόσοι πολλοί. Εξάλλου, σύμφωνα με τον "Εκόνομιστ", οι "κοσμικοί" Ινδουιστές είναι αηδιασμένοι με το σοβινιστικό (πολλές φορές δε, εμφυλιοπολεμικό) λόγο που άρθρωσε στο παρελθόν μέρος του BJP.

Ακριβώς επειδή η πολιτική του το οδηγεί σε αδιέξοδο, το BJP δεν αποκλείεται να κάνει στροφή 180 μοιρών. Μια πρώτη ένδειξη αποτέλεσαν οι συναντήσεις της πολιτικής του νεολαίας με μουσουλμάνους, σε μια προσπάθεια να πειστούν οι τελευταίοι να βοηθήσουν (!) το κόμμα στις προσεχείς εκλογές. Μια δεύτερη, ο ισχυρισμός της ηγεσίας του ότι στις περιοχές και τα κρατίδια που δικοί του πολιτικοί ανέλαβαν τη διακυβέρνηση, οι συγκρούσεις ινδουιστών και μουσουλμάνων μειώθηκαν. Μια τρίτη, ο ισχυρισμός της ηγεσίας του ότι "πάντα είχε μουσουλμάνους βουλευτές" - λόγω της περιστασιακής ένταξης στους κόλπους του ανεξάρτητων.

Ο πρόεδρος του BJP, Λαλ Κρίσνα Αντβάνι,δείχνει να τείνει χέρι συμφιλίωσης στους μουσουλμάνους: ψηφίστε μας, και θα ζήσετε χωρίς φόβο, τους λέει. Μόνο που οι επιθέσεις της 6ης Δεκέμβρη κατέδειξαν πως πολλοί μουσουλμάνοι θα προτιμούσαν να πάρουν τα όπλα, παρά να δεχτούν ειρήνη με το BJP. Το αν οι μουσουλμάνοι διχαστούν και ποια πλευρά θα υπερισχύσει, μένει να το δούμε...

Καθώς πολιτικοί αναλυτές προβλέπουν - όπως σημείωσε η Ανίτα Πράταπ του CNN - ότι από τις εκλογές θα προκύψει άλλο ένα Κοινοβούλιο με κατακερματισμένη την πολιτική ισχύ, πρωτεύουσα σημασία δίδεται στην αναζήτηση συμμαχιών. Η εφημερίδα "Economic Times" υπερθεμάτισε: καθώς η "ημέρα της κρίσεως" θα πλησιάζει, έγραψε (14/12), όλο και λιγότερο θα αποδίδεται σημασία σε ζητήματα "ιδεολογίας" και όλο και περισσότερο σε σκοπιμότητες. Δε θεωρείται απίθανη μια νέα συμμαχία του Ηνωμένου Μετώπου, στην περίπτωση που κερδίσει τις εκλογές, αλλά όχι την πλειοψηφία, με το Κονγκρέσο - το ίδιο Κονγκρέσο που προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης του Ιντερ Γκιουράλ. Το Ηνωμένο Μέτωπο, το Κονγκρέσο και άλλες δυνάμεις, απεύχονται τη νίκη του κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα και θα κάνουν ό,τι περνάει από τα χέρια τους για να την αποτρέψουν. Τούτες οι εκλογές αφορούν αριθμούς, όχι ιδεολογίες...

Η όποια κυβέρνηση προκύψει, άλλωστε, θα πρέπει να λάβει αποφάσεις για προβλήματα ιδιαίτερα κρίσιμα: την κατάρτιση του προϋπολογισμού, την οικονομική κρίση και τις σχέσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τη δημιουργία ή όχι πυρηνικού οπλοστασίου (επισήμως τουλάχιστον), την καταπολέμηση της οργιαστικής διαφθοράς στον κρατικό μηχανισμό (κατά το παλιό ρητό, η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει να φαίνεται τίμια...), την υπόθεση του Κασμίρ, τις σχέσεις με το επίσης σπαρασσόμενο από πολιτικές αντιδικίες Πακιστάν κλπ.

Η "μεγαλύτερη δημοκρατία του πλανήτη" αναζητά "διαχειριστή", λοιπόν; Η απάντηση δείχνει να είναι καταφατική. Παρ' όλες τις ιδιαιτερότητές της, η Ινδία εμφανίζεται να εγκαταλείπει τον "εσωτερισμό" της και να κινείται ολοταχώς προς την κυρίαρχη, παγκοσμίως, ενιαία πολιτική σκέψη...

Μπ. Γ.